SN 01-01-06. ජරා වර්‍ගය

1

. ජරා (හෙවත් කිංසුජරා) සූත්‍රය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

§ 2. “මහලු බව දක්වාම කිමෙක් නම් යහපත්ද?
කිමෙක් (සිතෙහි) පිහිටීම යහපත්ද?
කිමෙක් නම් මිනිසුන්ට රත්නයක් වේද?
කිමෙක් නම් සොරුන් විසින් හැරගෙන යා නොහැකිද?

§ 3. (භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.)
“මහලුබව දක්වාම සිල් රැක්ම යහපති,

ශ්‍රද්‍ධාව ස්ථිරව පිහිටීම මැනවි.
ප්‍රඥාව මිනිසුන්ට රත්නය වේ.
පින සොරුන් විසින් පැහැරගත හැකි නොවේ.”

SN 01-01-06-02. අජරසා සූත්‍රය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

“නොදිරා යෑමෙන් කිමෙක් මනාප වේද?
කුමක් නම් පිහිටියේ මනාප වේද?
මිනිසුන්ට කිමෙක් නම් රත්න වේද?
කුමක් නම් සොරුන් විසින් හැරගත නොහැකිද?

(භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.)
“ශීලය නොදිරා යෑමෙන් මනාප වේ.

ශ්‍රද්‍ධාව පිහිටියේ මනාප වේ.
ප්‍රඥාව මිනිසුන්ට රත්නය වෙයි.
පින සොරුන් විසින් හැරගත නොහැක්ක.”

mi SN 01-01-06-03 . miththa miththa අජරසා සූත්‍රය

3. මිත්ත (හෙවත් කිංසුමිත්ත) සූත්‍රය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

§ 2. “පිටරට යන්නහුගේ මිත්‍රයා කවරේද?
සිය ගෙයි වසන්නහුගේ මිතුරා කවරේද?
උපන් කටයුත්තක් ඇත්තහුට මිත්‍රයා කවරේද?
පරලොව යන්නහුට හිතවූ මිතුරා කවරේද?”

§3. (භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.)
“පිටරට යන්නහුගේ මිත්‍රයා ගැල් රංචුව හෝ තවලමයි.
සිය ගෙයිදී මිතුරා මවුයි.
උපන් වැඩක් ඇත්තහුට යලි යලිත් මිතුරා යහළුවායි.
තමා කළ යම් පින් ඇත්ද, ඒ පරලොවට හිතවූ මිතුරායි.

4. වත්‍ථු (හෙවත් කිංසුවත්‍ථු) සූත්‍රය..

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

§ 2. “මිනිසුන්ට පිහිට කිමෙක්ද?
මේ ලෝකයෙහි උතුම් යහළුවා කවරේද?
යම් ප්‍රාණි කෙනෙක් පොළොවෙහි වෙත්ද
ඒ සත්ත්‍වයෝ කුමක් ඇසුරුකොට ජීවත් වෙද්ද?”

§ 3. (භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.)
“දරුවෝ මිනිසුන්ට පිහිටයි.
භාර්‍ය්‍යාවම උතුම් යහළුවායි.
යම් ප්‍රාණීහු පොළොවෙහි වෙත්නම්
ඒ සත්තු වැස්ස ඇසුරු කොට ජීවත් වෙත්.”

5. පළමුවන ජන (හෙවත් ජනෙති) සූත්‍රය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

§ “කිමෙක් නම් සත්ත්‍වයා උපදවාද?
ඔහුගේ කිමෙක් නම් ඒ මේ අත දිවේද?
කිමෙක් නම් සසර වැදුනේද?
කිමෙක් නම් ඔහුට(වූ) මහත්ම භය වේද?”

§ 3. (භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.)

“තණ්හාව සත්ත්‍වයා උපදවයි.
ඔහුගේ සිත ඒ මේ අත දිවෙයි.
සත්ත්‍වයා සසර වැදුණේය.
ජාති ජරාදී දුක ඔහුටවූ මහත් භයයි.

§ 6. දෙවෙනි ජන (හෙවත් ජනෙති) සූත්‍රය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

§ 2. “කිමෙක් නම් සත්ත්‍වයා උපදවාද?
ඔහු පිළිබඳ කිමෙක් නම් ඈත මෑත දුවයිද?
කිමෙක් නම් සසර වැදුනේද?
ඔහු නොමිදෙනුයේ කුමකින්ද?”

§ 3. (භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළඍේක)

“තණ්හාව සත්ත්‍වයා උපදවයි.
ඔහුගේ සිත ඒ මේ අත දිවෙයි.
සත්ත්‍වයා සසර වැදුණේය.
ඔහු (නසි මග යන තෙක්ම) නොමිදෙනුයේ දුකිනි.”

7. තුන්වෙනි ජන (හෙවත් ජනෙති) සූත්‍රය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

§ 2. “කිමෙක් නම් සත්ත්‍වයා උපදවාද? ඔහු පිළිබඳ කිමෙක් නම් ඈත මෑත දිවේද? කිමෙක් නම් සසර වැදුනේද? කිමෙක් නම් ඔහුගේ ඉපදීමට පිහිට වේද?”

§ 3. (භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක.)

“තණ්හාව සත්ත්‍වයා උපදවයි.
ඔහුගේ සිත ඈත මෑත දිවෙයි.
සත්ත්‍වයා සසරට වැදුණේය.
කර්‍මය ඔහුට පිහිටය.”

8. උපපථ සූත්‍රය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

§ 2. “කිමෙක් නම් නොමඟයයි කියන ලදද?
කිමෙක් නම් රෑ දාවල්හි ගෙවේද?
බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවට කිලුට කිමෙක්ද?
දිය නොමැති නෑම කිමෙක්ද?”

§ 3. (භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.)

“රාගය නොමග යයි කියන ලදී.
දිවා රෑ දෙක්හිම ගෙවෙන්නේ වයසය.
බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවට කිලුට ස්ත්‍රියයි.
(මේ සත්ත්‍ව සමූහයා මෙහි ඇලේ)
තපසත් බඹසරත් යන යමෙක් ඇද්ද,
එය දිය නැති නෑමයි.

9. දෙවෙනි උපපථ සූත්‍රය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

§ 2. “පුරුෂයාට කිමෙක් නම් දෙවැන්නී (දුතියිකා) වේද?
ඔහුට කවරෙක් නම් අනුශාසන කෙරේද?
කුමක විශේෂයෙන් ඇලුණු සත්ත්‍වයා සියලු දුකින් මිදේද?”

§ 3. (භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.)

“ශ්‍රද්‍ධාව පුරුෂයාට දෙවැන්නීය.
ප්‍රඥාව ඔහුට අනුශාසනා කෙරේ.
නිවනෙහි විශේෂයෙන් ඇලුණු සත්ත්‍වතෙම සැම දුකින් මිදේ.”

10. කවි (හෙවත් ගාථා නිදාන) සූත්‍රය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ අනේපිඬු සිටාණන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි එක් රෑ පෙරයම ඉක්ම ගිය පසු එක් දෙවියෙක් බබළන ශරීර වර්‍ණ ඇත්තේ මුළු ජේතවනය බබුළුවා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කරා පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එක්පසෙක සිට මේ ගාථාව කීය.

§ “ගාථාවන්ගේ මුල කිමෙක්ද?
ඔවුන්ගේ අර්‍ථ උපදවන්නේ කවරෙක්ද?
ගාථාවෝ කුමක් ඇසුරුකොට පවත්නෝද?
කිමෙක් ගාථාවන්ට ආධාර ස්ථානද?”

§ 3. (භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.)

“ඡන්‍දය ගාථාවන්ගේ මුලය.
අකුරු ඔවුන් උපදවන්නේය.
ගාථාවෝ නාමයන් ඇසුරුකොට ඇත්තෝය.
කවි තෙම (පණ්ඩිතයා) ගාථාවන්ට ස්ථානයයි.

MN 03-05-09 පිණ්ඩපාත පාරිශුද්ධි සූත්‍රය

මේ සුත්‍රය නිවණට යන මග එලිකරන්නට, විමුක්ති සාධනයට භික්ෂුන්ට ලබා දුන් තවත් අත් වැලකි. සතිය පවත්වමින් ගෙන යන භික්ෂු ජීවිතය සතියෙන් පමණක්ම සාර්ථක නොවේ. සතර ඉරියව්වෙන් සිය සතිය වඩන භික්ෂුව හැමදා පිණ්ඩපාතයේ යන නිසා ඒ සඳහා ගෙවන පැයක් බඳු කාලය පුරා මේ සුත්‍රයේ සඳහන් ප්‍රත්යාවෙක්ෂයන් 12 කරමින් සිය සන්තානය කෙලෙස් වලින් හිස් කර ගෙන, නීවරණයන් දුරු කරගෙන ආර්ය අෂ්ඨාංගික මාර්ගය වඩන්නට පියවර සියල්ලම මෙහි ඇතුලත් වේ. අපේ සංඝයා වහන්සේලා මේ අත්වැල ප්‍රයෝජනයට ගෙන විමුක්ති සාධනය කර ගනිත්වා!

 § 1. මා විසින් මෙසේ අසනලදී.
එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහනුවර සමීපයෙහිවූ කලන්දක නිවාප නම්වූ වේළුවනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන්වහන්සේ සවස් කාලයෙහි ඵල සමවතින් නැගී සිට, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩ හුන් තැනට එළඹ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පස්ව හුන්නේය.

උන්වහන්සේ දෙස බලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළසේක. “ශාරීපුත්‍රය, තොපගේ ඉන්ද්‍රියයෝ විශේෂයෙන් ප්‍රසන්නයහ. ඡවිවර්ණය පිරිසිදුය. ශාරීපුත්‍රය, ඔබ දැන් කවර විහරණයකින් වසන්නෙහි දැ”යි ඇසූහ.
“ස්වාමීනි, මම මේ දිනවල බොහෝකොට ශූන්‍යතා1347 ඵලසමාපත්ති විහරණයෙන් වසමි” යි කීයේය.  

[1347: ශුන්‍යතා ඵල සමාපත්තිය අරහත් භාවයේ ඵලයක් බව අටුවාව දක්වයි.]

 § . 2. “ සාදු! සාදු !! , ශාරීපුත්‍රය, මහා පුරුෂයන්ගේ විහරණයෙන් ඔබ දැන් වෙසෙයි. ශාරීපුත්‍රය, මේ ශූන්‍යතා විහරණයේ විසීම මහා පුරුෂයන්ගේ1348 පුරුද්දක්ය. එහෙයින් ශාරීපුත්‍රය, මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුවක් ශුන්‍යතා සමාපත්තියේ විසීම අගය කල යුතු වේ. එසේ සුන්යතා සමවතට කැමති, ඒ සමාපත්තිය අත් විඳින්නට චන්දයක් ඇති භික්ෂුව මෙසේ ප්‍රති පදාවේ යෙදිය යුතුය.” 1349

[1348:- මහා පුරුෂ පදයෙන් අරහත් උතුමන් දැක්වෙන බව අටුවාව කියයි.]

[1249: පිළිවෙත් පිරීම පිණිස වැදගත්වන වැදගත් කාරණා 5 ක් දක්වමින් කල මේ අනුසාසනාව සාරිපුත්ත ස්වාමින් වහන්සේ අමතා කලද, ඒ වනවිටත් අරහත් ඵලයට පත්ව, ඵල සමවත් සුව විඳින සාරිපුත්තයන් වහන්සේ ගේ ප්‍රයෝජනය සඳහා නොව, තවමත් ඵල නොලත් අන්‍යය භික්ෂුන් වහන්සේලා ද , අනාගතයේ සාසනයට ඇතුල්වන භික්ෂුන් ගේද ප්‍රයෝජනය පිණිස මේ දේසනාව කල බව අටුවාව කියයි.]

කාම ගුණ ප්‍රත්‍යවෙක්ශාව

 § .3 . සාරිපුත්තය!, පිණ්ඩපාතයේ යන භික්ෂුව මෙසේ මනසිකාරය පැවැත් විය යුතුය.

‘මම පිඬු පිණිස ගමට යන විට ආවාසයේ සිට ගමට යන මාර්ගයේදී, හෝ එසේ අවුත් ගමෙහි ගෙන් ගෙට පිඬු පිණිස හැසිරෙන විට හෝ, පිණ්ඩපාතය ලබා ආපසු ආරාමයට එන මගදී හෝ මා දුටු රුපයක් නිසා මගේ සිතේ කැමැත්තක්, ආසාවක්, රාග නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ.

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු කාම සිතක්, රාග සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක සිතුවිලි සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය. .

තමාගේ සන්තානය කෙලෙස් වලින් මැඩුන බව දැන නැවත එසේ නොවන ලෙස නැවත උත්සාහයෙන් සිත පවිත්‍ර කර ගත යුතුවේ. පාරිශුද්ධ කරගත යුතුවේ.

භික්ෂුව සිය ප්‍රත්යාවෙක්ෂයෙදී, සිය සිත තුල එවන් කාම නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් නොනැගුණ බව දක්නා භික්ෂුව සිය සන්තානයේ කාම රාග නොනගින බව දැක සතුටු විය යුතුවේ. ඒ ආකාරයටම සිත පවත්වා ගන්නට නිතොර උත්සාහ කල යුතුවේ.

 § . 4 . “එසේම සාරිපුත්තය!, පිණ්ඩපාතයේ යන භික්ෂුව මෙසේ ද මනසිකාරය පැවැත් විය යුතුය.
‘මම පිඬු පිණිස ගමට යන විට ආවාසයේ සිට ගමට යන මාර්ගයේදී, හෝ එසේ අවුත් ගමෙහි ගෙන් ගෙට පිඬු පිණිස හැසිරෙන විට හෝ, පිණ්ඩපාතය ලබා ආපසු ආරාමයට එන මගදී හෝ මා දුටු රුපයක් නිසා මගේ සිතේ අකැමැත්තක්, අසහනයක්, එපා වීමක්, තරහවක්, දෝස සිතුවිල්ලක් යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ.

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු නොපහන් සිතක්, අමනාප සිතක්, තරහ සිතක්, දෝස සහිත සිතිවිල්ලක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක දෝස සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය.

තමාගේ සන්තානය කෙලෙස් වලින් මැඩුන බව දැන නැවත එසේ නොවන ලෙස නැවත උත්සාහයෙන් සිත පවිත්‍ර කර ගත යුතුවේ. පාරිශුද්ධ කරගත යුතුවේ.

භික්ෂුව සිය ප්‍රත්යාවෙක්ෂයෙදී, සිය සිත තුල එවන් අමනාප නිශ්‍රිත දෝස සිතුවිල්ලක් නොනැගුණ බව දක්නා භික්ෂුව සිය සන්තානයේ දෝස සිතුවිලි නොනගින බව දැක සතුටු විය යුතුවේ. ඒ ආකාරයටම නිදොස් සිත පවත්වා ගන්නට නිතොර උත්සාහ කල යුතුවේ.

 § .5 . “එසේම සාරිපුත්තය!, පිණ්ඩපාතයේ යන භික්ෂුව මෙසේ ද මනසිකාරය පැවැත් විය යුතුය.
‘මම පිඬු පිණිස ගමට යන විට ආවාසයේ සිට ගමට යන මාර්ගයේදී, හෝ එසේ අවුත් ගමෙහි ගෙන් ගෙට පිඬු පිණිස හැසිරෙන විට හෝ, පිණ්ඩපාතය ලබා ආපසු ආරාමයට එන මගදී හෝ මා ඇසු ශබ්දයක් නිසා මගේ සිතේ කැමැත්තක්, ආසාවක්, ඒ හඩ නැවත අසන්නට කැමති සිතුවිල්ලක් යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ.

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු කාම සිතක්, කැමති සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක සිතුවිලි සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය.

තමාගේ සන්තානය කෙලෙස් වලින් මැඩුන බව දැන නැවත එසේ නොවන ලෙස නැවත උත්සාහයෙන් සිත පවිත්‍ර කර ගත යුතුවේ. පාරිශුද්ධ කරගත යුතුවේ.

භික්ෂුව සිය ප්‍රත්යාවෙක්ෂයෙදී, ඇසු ශබ්දයක් නිසා සිය සිත තුල එවන් කාම නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් නොනැගුණ බව දක්නා භික්ෂුව සිය සන්තානයේ කාම රාග නොනගින බව දැක සතුටු විය යුතුවේ. ඒ ආකාරයටම සිත පවත්වා ගන්නට නිතොර උත්සාහ කල යුතුවේ.

 § . 6 . “එසේම සාරිපුත්තය!, පිණ්ඩපාතයේ යන භික්ෂුව මෙසේ ද මනසිකාරය පැවැත් විය යුතුය.
‘මම පිඬු පිණිස ගමට යන විට ආවාසයේ සිට ගමට යන මාර්ගයේදී, හෝ එසේ අවුත් ගමෙහි ගෙන් ගෙට පිඬු පිණිස හැසිරෙන විට හෝ, පිණ්ඩපාතය ලබා ආපසු ආරාමයට එන මගදී හෝ මට දැනුණ යම් සුවඳක් නිසා මගේ සිතේ කැමැත්තක්, ආසාවක්, රාග නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ.

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු කැමති සිතක්, නැවත සුවඳ විඳීමේ සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය.

තමාගේ සන්තානය කෙලෙස් වලින් මැඩුන බව දැන නැවත එසේ නොවන ලෙස නැවත උත්සාහයෙන් සිත පවිත්‍ර කර ගත යුතුවේ. පාරිශුද්ධ කරගත යුතුවේ.

භික්ෂුව සිය ප්‍රත්යාවෙක්ෂයෙදී, දැනුනු සුවඳක් නිසා සිය සිත තුල එවන් කාම නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් නොනැගුණ බව දක්නා භික්ෂුව සිය සන්තානයේ කාම රාග නොනගින බව දැක සතුටු විය යුතුවේ. ඒ ආකාරයටම සිත පවත්වා ගන්නට නිතොර උත්සාහ කල යුතුවේ.

 § . 7. “එසේම සාරිපුත්තය!, පිණ්ඩපාතයේ යන භික්ෂුව මෙසේ ද මනසිකාරය පැවැත් විය යුතුය.
‘මම පිඬු පිණිස ගමට යන විට ආවාසයේ සිට ගමට යන මාර්ගයේදී, හෝ එසේ අවුත් ගමෙහි ගෙන් ගෙට පිඬු පිණිස හැසිරෙන විට හෝ, පිණ්ඩපාතය ලබා ආපසු ආරාමයට එන මගදී හෝ මට දැනුණ යම් ගඳක් නිසා මගේ සිතේ නොකැමැත්තක්, අකමැත්තක්, අප්‍රසන්න බවක්, තරහවක්, යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ.

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු අප්‍රසන්න සිතක්, අකැමති සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක දෝස සිතුවිලි සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය.

තමාගේ සන්තානය කෙලෙස් වලින් මැඩුන බව දැන නැවත එසේ නොවන ලෙස නැවත උත්සාහයෙන් සිත පවිත්‍ර කර ගත යුතුවේ. පාරිශුද්ධ කරගත යුතුවේ

භික්ෂුව සිය ප්‍රත්යාවෙක්ෂයෙදී, දැනුනු ගැඳක් නිසා සිය සිත තුල එවන් දෝස නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් නොනැගුණ බව දක්නා භික්ෂුව සිය සන්තානයේ දෝස නොනගින බව දැක සතුටු විය යුතුවේ. ඒ ආකාරයටම සිත පවත්වා ගන්නට නිතොර උත්සාහ කල යුතුවේ.

§ 8. “ශාරීපුත්‍රය නැවතද ඒ භික්ෂුව විසින් මෙසේ නුවණින්කල්පනා කටයුතුය. එසේම සාරිපුත්තය!, පිණ්ඩපාතයේ යන භික්ෂුව මෙසේ ද මනසිකාරය පැවැත් විය යුතුය.

‘මම පිඬු පිණිස ගමට යන විට ආවාසයේ සිට ගමට යන මාර්ගයේදී, හෝ එසේ අවුත් ගමෙහි ගෙන් ගෙට පිඬු පිණිස හැසිරෙන විට හෝ, පිණ්ඩපාතය ලබා ආපසු ආරාමයට එන මගදී හෝ මට පිණ්ඩපාතය වැළඳීම කරන විට දැනුණ යම් ප්‍රසන්න රසයක් නිසා මගේ සිතේ ආසාවක්, කැමැත්තක් ආසා නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ.

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු ආහාරයක රසයට කැමති සිතක්, නැවත රස විඳීමේ සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක හෝ තම සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස ආහාරයේ පටික්කුල සංඥාව වැනි සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය.

නොඑසේ නම් තමාට දැනුනු රසයක් නිසා නොකැමැත්තක්, අකමැත්තක්, අප්‍රසන්න බවක්, තරහවක්, යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ. එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු ආහාරයක රසයට අකැමති සිතක්, අප්‍රිය සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක හෝ තම සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස ආහාරයේ පටික්කුල සංඥාව වැනි සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය.

භික්ෂුව සිය ප්‍රත්යාවෙක්ෂයෙදී, දැනුනු රසක් නිසා සිය සිත තුල එවන් කාම නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් නොනැගුණ බව දක්නා භික්ෂුව සිය සන්තානයේ කාම ක්ලෙස නොනගින බව දැක සතුටු විය යුතුවේ. ඒ ආකාරයටම සිත පවත්වා ගන්නට නිතොර උත්සාහ කල යුතුවේ.

§ 9 . “ශාරීපුත්‍රය නැවතද ඒ භික්ෂුව විසින් මෙසේ නුවණින්කල්පනා කටයුතුය.

එසේම සාරිපුත්තය!, පිණ්ඩපාතයේ යන භික්ෂුව මෙසේ ද මනසිකාරය පැවැත් විය යුතුය.

මම පිඬු පිණිස ගමට යන විට ආවාසයේ සිට ගමට යන මාර්ගයේදී, හෝ එසේ අවුත් ගමෙහි ගෙන් ගෙට පිඬු පිණිස හැසිරෙන විට හෝ, පිණ්ඩපාතය ලබා ආපසු ආරාමයට එන මගදී හෝ මට ස්පර්ශවූ දෙයක් නිසා ඇතිවුන යම් ආසාවක්, කැමැත්තක් ආසා නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ.

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු ස්පර්ශයකට කැමති සිතක්, නැවත ස්පර්ශ කිරීමේ සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක හෝ තම සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස අනිත්ය සංඥාව වැනි සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය.

නොඑසේ නම් තමාට දැනුනු ස්පර්ශයක් නිසා නොකැමැත්තක්, අකමැත්තක්, අප්‍රසන්න බවක්, තරහවක්, යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ.

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු ස්පර්ෂයකට අකැමති සිතක්, අප්‍රිය සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක හෝ තම සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස අනිච්ච සංඥාව වැනි සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය.

භික්ෂුව සිය ප්‍රත්යාවෙක්ෂයෙදී, දැනුනු ස්පර්ශයක් නිසා සිය සිත තුල එවන් කාම නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් නොනැගුණ බව දක්නා භික්ෂුව සිය සන්තානයේ කාම රාග නොනගින බව දැක සතුටු විය යුතුවේ. ඒ ආකාරයටම සිත පවත්වා ගන්නට නිතොර උත්සාහ කල යුතුවේ.

§ .10. “ශාරීපුත්‍රය නැවතද ඒ භික්ෂුව විසින් මෙසේ නුවණින් කල්පනා කළයුතුය.

‘මම පිඬු පිණිස ගමට යන විට ආවාසයේ සිට ගමට යන මාර්ගයේදී, හෝ එසේ අවුත් ගමෙහි ගෙන් ගෙට පිඬු පිණිස හැසිරෙන විට හෝ, පිණ්ඩපාතය ලබා ආපසු ආරාමයට එන මගදී හෝ මට ඇතිවූ යම් සිතුවිල්ලක් නිසා ඇතිවුන මට යම් ආසාවක්, කැමැත්තක් ආසා නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් යන්තමින් හෝ ඇතිවීදැයි තමන්ගේ සිත නොහොත් මනෝ ස්වභාවය ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කල යුතු වේ

පිඬු සෙවීමෙන් වැළකී පෙරළා ආයෙම්ද, මනොවිඥානයෙන් දතයුතුවූ ධර්මයන්හිද ඡන්දය හෝ රාගය හෝ ද්වේෂය හෝ මෝහය හෝ ප්‍රතිඝය හෝ මාගේ සිතෙහි ඇත්තේදැයි, මෙනෙහි කළ යුතුය.

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු ස්පර්ශයකට කැමති සිතක්, නැවත ස්පර්ශ කිරීමේ සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක හෝ තම සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස අනිත්ය සංඥාව වැනි සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය

එසේ පරීක්ෂාකලවිට එබඳු මනෝ ස්වභාවයක් නිසා අකැමති සිතක්, අප්‍රිය සිතක් යම් විටෙක ස්වල්පවූ හෝ මොහොතක හෝ තම සිතෙහි මතුවී යැයි දන්නේ නම්, ඒ භික්ෂුව වහාම සිය සිතේ එවන් ලාමක සිතුවිලි ඇතිවීම නැවත්වීම පිණිස මෛත්‍රී සංඥාව වැනි සුදුසු නිමිත්තක් ගෙන සිත නැංවිය යුතුය.

භික්ෂුව සිය ප්‍රත්යාවෙක්ෂයෙදී, සිතට නැගුනු සිතිවිල්ලක් නිසා සිය සිත තුල එවන් කාම නිශ්‍රිත සිතුවිල්ලක් නොනැගුණ බව දක්නා භික්ෂුව සිය සන්තානයේ කාම කෙලෙස් නොනගින බව දැක සතුටු විය යුතුවේ. ඒ ආකාරයටම සිත පවත්වා ගන්නට නිතොර උත්සාහ කල යුතුවේ.

[1351:- මේ පිණ්ඩපාත පාරිශුද්ධ සුත්‍රයේ චීන පිටපත ලෙස සැලකෙන සුත්‍රය චීන සංයුත්ත ආගමෙහි දැක්වේ. එම පිටපතේ මේ සුත්‍රයේ මෙතනින් අවසන් වේ. අපේ ථෙරවාද මජ්ජිම පිටකයේ සුත්‍රය ඊට වඩා වැඩි කාරණා අඩංගුය. එසේ වැඩිපුර කාරණා එක කිරීම පසුකාලින සංගීති කාරක සංඝයා වහන්සේලා කරන්නට ඇතැයි පුජ්‍යපාද අනාලයෝ ස්වාමින් වහන්සේ අනුමාන කරයි]

The parallel is SĀ 236 at T II 57b, which has the title “dwelling in purity when begging food”, 清淨乞 食住 (a title given at T II 57b25). SĀ 236 takes place at Jeta’s Grove by Sāvatthī, whereas MN 151 has Rājagaha as its venue. SĀ 236 has been translated in Choong 2004: 5-9, for remarks on SĀ 236 in the light of MN 151 cf. Choong 1999: 11-13. The first part of MN 151 also has a partial parallel in EĀ 45.6 at T II 773b. In close agreement with MN 151, EĀ 45.6 reports that Sāriputta arose from seclusion and visited the Buddha, who inquired about Sāriputta’s pure faculties. EĀ 45.6 also agrees with MN 151 that Sāriputta informed the Buddha about his practice of emptiness meditation and that the Buddha
praised such meditation. From this point onwards, EĀ 45.6 continues differently, as according to its report the Buddha followed up the topic of the superiority of emptiness meditation by describing his own pre-awakening experiences. Thus, the remainder of EĀ 45.6 is no longer a parallel to MN 151.]

මෙතැන් සිට ඇති ප්‍රතවෙක්ෂයන් පිණ්ඩපාතයට සම්බන්ධ නොවේ. මෙහි පහත එන 10 සහ 11 ප්‍රත්යවක්ෂයන් කාමයන්ගෙන් සිත නිදහස් කර ගන්නට ද, නීවරණ ප්‍රහාරණ කරන්නටද උපදෙස් වේ. මේ දෙක එනම් කාමයෙන් තොර වීම නීවරණ දුරු කිරීම පළමු වන ධ්‍යාන සිත උපදවන්නට හේතු සාධක වේ. ]

§ .10. “ශාරීපුත්‍රය නැවතද ඒ භික්ෂුව විසින් මෙසේ නුවණින් කල්පනා කළයුතුය.

‘මම පංච කාමයන්ගෙන්1350 නිදහස් වුයෙම්ද ”

[1350:– සසරට සත්වයා බැඳ තබන කාමයෝ ගැන ඉතා පරීක්ෂාකාරීව උගත යුතුය.ඇස කණ ආදී අපේ ඉන්ද්‍රිය පහෙන් ලෝකයේ ඇති රූප ශබ්ද ඝන්ධ රස පොට්ඨාබ්භ විඳීම නිසා කාමය ඇතිවේ. ඇස අන්ධ කරගෙන, කණ බිහිරි කරගෙන් කාමයෙන් වෙන් වන්නට නොහැක. ලොව ඇති සියලු රූප , ශබධ වැනසීමෙන් කාමය දුරලිය නොහැක. කාමය ඇති වන්නේ සිතෙහිය. යෝනිසෝ මනසිකාරයෙන් අරමුනු ගැනීම කාමය දුරලන ක්‍රමයකි.]

එසේ සිය සන්තානය තුල සියලු සිතිවිලි ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කරන ඔහු තමා තුල යම් කිසි අල්ප වූ හෝ කාමයන් කෙරෙහි ආසාවක් ඇති බව දකින්නේ නම්, ඔහු හිස ගිනිගත් එකෙකු හෝ ඇඳි වස්ත්‍රය ගිනිගත් කෙනෙකු ඒ ගින්න නිවා ගන්නට උත්සාහවත් වන්නා සේ වහ වහා ඒ ක්ලේශ කාමයන් දුරු කිරීමට වීර්යය වැඩිය යුතුවේ

යම් ලෙසකින් ඔහු ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කරත්දී තමා තුල කාමයන් නැතැයි දකියි නම්, ඔහුට සිය සමවත් සුවය සතුටින් විඳිය හැකි වන්නේය.

නීවරණ ප්‍රත්‍යවෙක්ශාව

§ 11. තවද සාරිපුත්තය තමා තුල කාම ක්ලේශ දුරු වූ බව දක්නා භික්ශුව තමා නීවරණයන් 1352 පහෙන් නිදහස් වී ඇත්දැයි ප්‍රත්‍යවේක්ෂා කර බැලිය යුතු වේ.

එසේ මනසිකාර කරන්නාවූ භික්ෂුව තමා තවමත් නීවරණයන් සමහරකගෙන් හෝ මිදී නැති බව දක්නේ නම් ඒ නීවරණ ප්‍රහාණය සඳහා වීර්යය වැඩිය යුතුය.

ඔහු තුල නීවරණයන් පසම දුරු වී ඇතැයි දැක්කවිට ඔහු සතුටින් යුතුව දිවා රෑ නොබලා කුසල් සිතින් ප්‍රතිපත්ති පිරිය යුතු වේ.

[1352: නීවරණ :- නීවරණ ගැන ධර්ම සාකච්චා අසන්න. CLICK HERE] වැඩිදුර කියවන්න.CLICK ]

[මී ලඟට ඇති කාරණය වන උපාදාන ස්කන්ධයන් දැනගැනීම සම්පුර්ණ වන්නේ අරහත් ඵලය ලැබීමෙනි. එනමුත් මේ මාර්ගයට ඇතුල්වීම සඳහා සෝතාපන්න තත්වයට පත්වන්නට උපාදාන ස්කන්ධයන් හැකි ලෙසකින් හඳුනාගැනීම අවශ්‍ය වේ.]

උපාදානස්කන්ධ ප්‍රත්‍යවෙක්ශාව

පංච උපාදානස්කන්ධ ගැන පුජ්‍ය තල්ගමුවේ සුධිරානන්ද හිමි කල දේසනාව.

[1353:- කරුණාකර මේ ධර්මදේශනා පෙළද අසන්න LINK ]

§ 11. . තවද සාරිපුත්තය තමා තුල නීවරණ ධර්මයන් පසම ප්‍රහීන බව දක්නා භික්ෂුව තමා පංචස්කන්ධයන් කෙරෙහි වන උපාදානයන් පිරිසිඳ අවබෝධකරගත්තේ දැයි විදසුන් නුවනින් පරීක්ෂා කල යුතු වේ.

සිය සන්තානයේ උපාදානයන් තවමත් තමන් අවබෝධ නොකළ බව දක්නා භික්ශුව උපාදාන ස්කන්ධයන් පහ1354 අවබෝධය පිණිස විදර්ශනා වැඩිය යුතුය. එසේ කොට පංච උපාදානස්කන්ධයන් පිලිබඳ දැකීම ඇති කල්හි ප්‍රීති ප්‍රමෝදයෙන් යුතුව බ්‍රහ්මචරියාවේ හැසිරිය යුතු වේ.

පුජ්‍ය මාන්කඩවල සුදස්සන හිමි කල විස්තරාත්මක දේසනාව

[1354:- පංච උපාදාන ස්කන්ධ ගැන යම් හැඳිනීමක් ඇතිව සොතාපන්න් බවට පත් භික්ෂුව දැන් අරහත් ඵලය දෙස යොමු කරන්නසත්ට තිස් බෝධි පාක්ෂික ධර්මයන් 12 සිට 18 දක්වා දක්වා ඇත.]

සතර සතිපට්ඨානය

§ 12 . . තවද සාරිපුත්තය තමා පංච උපාදාන ස්කන්ධයන් ප්‍රත්‍යක්ෂ යෙන් අවබෝධ කල භික්ශුව, තමා සතර සතිපට්ඨාන ධර්මයන් 1355 වඩ්න්නේදැයි මෙනෙහි කල යුතුය.

එසේ මනසිකාරය යොදා බලත්දී තමා සතර සතිපට්ඨානයේ නොදෙන්නේ යැයි දකිනා භික්ෂුව සියලු ඉරියව් පැවැත්වීමේදී සතර සතිපට්ඨානය වැඩීමට වීර්ය කල යුතු වේ. උත්සාහ කල යුතු වෙයි. එසේ සියලු කල්හි සතිය පවත්වන්නට හුරු වූ කල භික්ෂුව සතිටින් යුතුව ප්‍රතිපදාවේ නියැලිය යුතු වේ.

[1355:- “කායානුපස්සනා සතිපට්ඨානය, වේදනානුපස්සනා සතිපට්ඨානය,  චිත්තානුපස්සනා සතිපට්ඨානය, ධම්මානුපස්සනා සතිපට්ඨානය” යි සතිපට්ඨානයෝ සතරකි.]

සතර සම්‍යක් ප්‍රධාන ප්‍රත්‍යවෙක්ශාව

§ 13 . . තවද සාරිපුත්තය තමා සියලු කල්හි සතිය පවත්වන බව දක්නා භික්ෂුව තමා තුල සතර සම්‍යක් ප්‍රධානයන් වැඩී ඇත්දැයි පරීක්ෂා කල යුතුවේ.

තමා තුල සතර සම්‍යක් ප්‍රධානයන් 1356 වැඩී නැති බව දක්නා භික්ෂුව සතර සමයක් ප්‍රධාන වීර්යයන් තමා තුල වඩා ගන්නට උත්සාහ කල යුතු වේ.

[1356:- චත්තාරො මෙ භික්ඛවෙ, සම්මප්පධානා, කතමෙ චත්තාරො? ඉධ භික්ඛවෙ, භික්ඛු අනුප්පන්නානං පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං අනුප්පාදාය ඡන්දං ජනෙනි වායමති විරියං ආරහති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති.
උප්පන්නානං පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං පහානාය ඡන්දං ජනෙති වායමති විරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති.
අනුප්පන්නානං කුසලානං ධම්මානං උප්පාදාය ඡන්දං ජනෙති වායමති විරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති.
උප්පන්නානං කුසලානං ධම්මානං ඨිතියා අසම්මොසාය භීය්‍යො භාවාය වෙපුල්ලාය භාවනාය පාරිපූරියා ඡන්දං ජනෙති වායමති විරියං ආරභති චිත්තං පග්ගණ්හාති පදහති.
ඉමෙ ඛො භික්ඛවෙ චත්තාරො සම්මප්පධානාති.]

එසේ සතර සම්‍යක් ප්‍රධාන වීර්යයන් වඩා ගන්නා භික්ෂුව ඒ වීර්යයන් අත් නොහැර ප්‍රතිපදාවේ ඉදිරියට යාමට සමත් වේ. .

සතර ඉද්ධිපාද

§ 14 . තවද සාරිපුත්තය තමා සියලු කල්හි සතර සම්‍යක් ප්‍රධාන වීර්යය පවත්වන බව දක්නා භික්ෂුව තමා තුල සතර ඉර්ධිපාදයන්1357 වැඩී ඇත්දැයි විමර්ශනය කල යුතු වන්නේය.

[1357:- ඡන්දිද්ධිපාදය විරියිද්ධිපාදය චිත්තිද්ධිපාදය වීමංසිද්ධිපාදය යි සෘද්ධිපාද ධර්ම සතරෙකි.]

තමා තුල සතර ඉද්ධිපාදයන් වැඩී නැති බව දකින්නේ නම් භික්ෂුව සතර ඉද්ධිපාදයන් වර්ධන කර ගන්නට උත්සාහවත් විය යුතු ය. එසේ චන්ද, චිත්ත, විරිය, විමංසා යන් ඉද්ධිපාද ධර්මයන් සතර වඩා ගත භික්ෂුව එම පීති ප්‍රමෝදයෙන් යුක්තව පටිපදාවෙහි නියලෙන්නේය.

පංච ඉන්ද්‍රිය ධර්ම

පංච ඉන්ද්‍රිය – පුජ්‍ය එල්ලාවල විජිතානන්ද හිමි කල දේසනාව

§ 15 . තවද සාරිපුත්තය තමා සියලු කල්හි සතර සඉද්ධිපාද පවත්වන බව දක්නා භික්ෂුව තමා තුල පංච ඉන්ද්‍රිය ධර්මයන් 1358 වැඩී ඇත්දැයි විමර්ශනය කල යුතු වන්නේය.

[1358:- ශ්‍රද්ධා, විරිය, සති, සමාධි, ප්‍රඥා යන පංච ඉන්ද්‍රිය ධර්මයන් ගැන කියවන්න.]

තමා තුල පංච ඉන්ද්‍රියයන් වැඩී නැති බව දකින්නේ නම් භික්ෂුව පංච ඉන්ද්‍රියයන් වර්ධනය කර ගන්නට උත්සාහවත් විය යුතු ය.

එසේ සද්ධා විරිය සති සමාධි ප්‍රඥා යන ඉන්ද්‍රිය ධර්මයන් වඩා ගත් භික්ෂුව එම පීති ප්‍රමෝදයෙන් යුක්තව තව දුරටත් පටිපදාවෙහි නියැලෙන්නේය.

පංච බල ධර්ම

§ 16 . තවද සාරිපුත්තය තමා තුල පංච ඉන්ද්‍රියයන් වැඩී පවත්වන බව දක්නා භික්ෂුව තමා තුල පංච බල ධර්මයන් 1359 වැඩී ඇත්දැයි විමර්ශනය කල යුතු වන්නේය.

[1359:- පංච බල යනු ශ්‍රද්ධා බලය, විරිය බලය, සති බලය, සමාධි බලය හා ප්‍රඥා බලය යි. වැඩිදුර කියවන්න ]

පූජ්‍ය නාවලපිටියේ අරියවංශ ස්වාමීන් වහන්සේ කල දේසනාව

තමා තුල පංච බල ධර්මයන් වැඩී නැති බව දක්නා විට ඒ පංච බලයන් තමා තුල වඩා ගන්නට වීර්යය කල යුතුය.,

එසේ වඩාගත් පංච විධ බලයන් තමා තුල බව දක්නා භික්ෂුව ඉදිරියේඇති අභිමතාර්ථය පිණිස පටිපදාවේ යෙදෙයි. “

. ඉදින් ශාරීපුත්‍රය, මෙනෙහි කරන්නාවූ භික්ෂුව ‘මා විසින් පඤ්චබල වඩන ලද්දාහ’යි දනීනම්, ශාරීපුත්‍රය, කුසල් දහම්හි නැවත නැවත හික්මෙන්නාවූ ඒ මහණහු විසින් එම ප්‍රීතියෙන් (යුක්තව) විසිය යුතුය

බෝජ්ජංග ධර්ම හත

§ 17 . තමා පංච බලයන් වඩාගත් බව දන්නා භික්ෂුව යලි සප්ත බෝජ්ජංග1360 ධර්මයන් තමා තුල වඩා ගන්නට උත්සාහවත් විය යුතුය.

[1360: සති- සම්බොජ්ඣංගෝ, ධම්මවිචය සම්බොජ්ඣංගෝ, විරිය සම්බොජ්ඣංගෝ, පීති සම්බොජ්ඣංගෝ, පස්සද්ධි සම්බොජ්ඣංගෝ, සමාධි- සම්බොජ්ඣංගෝ උපෙක්ඛා සම්බොජ්ඣංගෝ, ඉමෙ ඛො භික්ඛවෙ! සත්ත බොජ්ඣංගා භාවිතා බහුලීකතා අපාරාපාරංගමනාය සංවත්තන්ති.”]

ඉදින් ශාරීපුත්‍රය, භික්ෂුව මෙනෙහි කරන්නේ ‘මා විසින් සප්ත බෝධ්‍යංගයෝ වඩන ලද්දාහුය’යි දනී නම්, ශාරීපුත්‍රය, කුසල් දහම්හි නැවත නැවත හික්මෙන්නාවූ ඒ භික්ෂුව විසින් එම ප්‍රීතියෙන් (යුක්තව) විසිය යුතුය..

[ 1361:- සප්ත බෝජ්ජංග ගැන කල මේ දේශනා මාලාව අසන්න CLICK HERE]

ආර්ය අෂ්ඨාංගික මාර්ගය

පුජ්‍ය එල්ලාවල විජිතානන්ද ස්වාමින්වහන්සේ ගෙ දේසනා පෙළ අසන්න

§ 18. නැවතද ශාරීපුත්‍රය, ‘මා විසින් ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය වඩන ලද්දේදැ’යි භික්ෂුව විසින් මෙසේ (නුවණින්) සැලැකිය යුතුය.

ඉදින් ශාරීපුත්‍රය එසේ භික්ෂුව මෙනෙහි කරන්නේ ‘මා විසින් ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය සම්පුර්නව නොවඩන ලදැ’යි දනීනම්, ශාරීපුත්‍රය, ඒ භික්ෂුව විසින් ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය වඩනු පිණිස වෑයම් කළයුතුය,

ඉදින් ශාරීපුත්‍රය, භික්ෂුව මෙනෙහි කරන්නේ ‘මා විසින් ආර්‍ය්‍යඅෂ්ටාංගික මාර්ගය වඩන ලදැ’යි දනීනම්, ශාරීපුත්‍රය, කුසල් දහම්හි දිවා රෑ දෙක්හි නැවත නැවත හික්මෙන්නාවූ ඒ භික්ෂුව විසින් එම ප්‍රීතියෙන් (යුක්තව) විසිය යුතුය.

[1362:- මෙසේ සත් තිස් බෝධි පාක්ෂික ධර්මයන් වඩමින් අරහත් ඵලය හමුවට පත්වන භික්ෂුවට දැන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමථ හා විදර්ශනා භාවනාව සහ විජ්ජා ඵල ඥාණය ඩ ඵල විමුක්ති ඥානයද හඳුනාගන්නට උපදෙස් දෙමින් ඔහු අරහත් ඵලයට යොදවයි.]

සමථ හා විදර්ශනාව

§ 19. නැවතද ශාරීපුත්‍රය, ‘මා විසින් සමථයත් විදර්ශනාවත් වඩන ලද්දේ දැයි භික්ෂුව විසින් මෙසේ (නුවණින්) සැලැකිය යුතුය

ඉදින් ශාරීපුත්‍රය, භික්ෂුව ‘මා විසින් සමථයද, විදර්ශනාවද ලද්දේ නැතැ’යි දනීනම්, ශාරීපුත්‍රය, ඒ භික්ෂුව විසින් සමථ විදර්ශනා වන්ගේ වැඩීම කළයුතුය.

ඉදින් ශාරීපුත්‍රය, භික්ෂුව මෙනෙහි කරන්නේශාරීපුත්‍රය, ‘මා විසින් සමථයද විදර්ශනාවද වඩන ලද්දේ ය’යි දනීනම්, ශාරීපුත්‍රය, කුසල් දහම්හි දිවා රෑ දෙක්හි හික්මෙන්නාවු ඒ භික්ෂුව විසින් එම ප්‍රීතියෙන් (යුක්තව) විසිය යුතුය. “.

විද්‍යා හා විමුක්ති

§ 20 . “නැවතද ශාරීපුත්‍රය, ‘මා විසින් විද්‍යාව (ඵල ඤාණය) ද විමුක්තිය (ඵල සම්ප්‍රයුක්ත සෙසු ධර්මයෝ) ද ප්‍රත්‍යක්ෂ කරන ලද්දාහුදැයි” භික්ෂුව විසින් මෙසේ (නුවණින්) මෙනෙහි කළ යුතුය,

ඉදින් ශාරීපුත්‍රය, භික්ෂුව (නුවණින්) සලකන්නේ, ‘මා විසින් විද්‍යාවද විමුක්තියද ප්‍රත්‍යක්ෂ නොකරන ලද්දාහුයයි’ දනීනම් ශාරිපුත්‍රය, ඒ භික්ෂුව විසින් විද්‍යා විමුක්තීන්ගේ ප්‍රත්‍යක්ෂ කිරීම පිණිස වෑයම් කළ යුතුය.

ඉදින් ශාරිපුත්‍රය, එම භික්ෂුව මෙනෙහි කරන්නේ ‘මා විසින් විද්‍යාවද, විමුක්තියද ප්‍රත්‍යක්ෂ කරන ලද්දාහුය’යි දනී නම් ශාරීපුත්‍රය, කුසල් දහම්හි රෑ දාවල් දෙක්හි නැවත නැවත හික්මෙන්නාවූ ඒ භික්ෂූව විසින් එම ප්‍රීති ප්‍රමෝද්‍යයෙන් (යුක්තව) විසිය යුතුය.. 

§ 12. ‘ශාරීපුත්‍රය, අතීතයෙහි යම් ශ්‍රමණයෙක් හෝ බ්‍රාහ්මණයේක් හෝ පිණ්ඩපාතය පිරිසිදුව කළාහුද, ඒ සියල්ලෝ මෙසේ මෙනෙහි කොට පිණ්ඩපාතය පිරිසිදු කළහ.

ශාරීපුත්‍රය, යම් කිසි ශ්‍රමණ කෙනෙක් හෝ බ්‍රාහ්මණ කෙනෙක් හෝ අනාගතයෙහි පිණ්ඩපාතය පිරිසිදු කරන්නාහුද, ඒ සියල්ලෝ මෙසේම මෙනෙහිකොට මෙනෙහිකොට පිණ්ඩපාතය පිරිසිදු කරන්නාහුය

ශාරීපුත්‍රය, යම්කිසි ශ්‍රමණ කෙනෙක් හෝ බ්‍රාහ්මණ කෙනෙක් හෝ දැන් (මෙකල) පිණ්ඩපාතය පිරිසිදු කෙරෙද්ද, ඒ සියල්ලෝ මෙසේම පිණ්ඩපාතය පිරිසිදු කෙරෙති.

එහෙයින් ශාරීපුත්‍රය, තොප විසින් ප්‍රත්‍යවෙක්ෂා කොට ප්‍රත්‍යවෙක්ෂා කොට පිණ්ඩපාතය පිරිසිදු කරන්නෙමුයි’ මෙසේ හික්මිය යුතුයි. ශාරීපුත්‍රය තොප විසින් මෙසේම හික්මිය යුතුයයි වදාළ සේක.

භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක. සතුටු සිත් ඇති ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ වචනය සතුටින් පිළිගත්හ.

MN 03-05-08 නගරවින්දෙය්‍ය සූත්‍රය.

මේ සුත්‍රයෙහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ නව අරහාදී ගුණයන් ගැන එදා දඹදිව පැතිරුණු කීර්ති ඝෝෂාව සඳහන් වන ආකාරය ඉතා ඕනෑකමින් කියවමින්, ඒ අනන්න බුදු ගුණ ගැන, මෙහි එක්කර ඇති, පුජනීය බලන්ගොඩ රාධ ස්වාමින්වහන්සේ කල දේශනාව භාවනා මනසිකාරයෙන් ශ්‍රවනය කිරීම ඔබට ඉතා සුවදායක සිතක් ඇති කරවන්නට සමත්වනු ඇත.

ශ්‍රමණයෙකු, නැතහොත් භික්ෂුන් වහන්සේ කෙනෙක් සැබැවින්ම පුජාවට වන්දනාවට සුදුසු අයෙක් දැයි සොයා ගන්නට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ සුත්‍රයේ දේසනාකර ඇත. කසාවතක් දැරූ පමණින්, පන්සලක විසු පමණින් ශ්‍රමණ බවට පත් වෙන්නේ නැති බව , රාග දෝස මෝහ දුරු කරන්නට , අඩු තරමින් උත්සාහ කරන්නේ වත් නැති නම් ඔවුන් පුජනීය නොවන බව මෙහි කියැවේ.

වනගතව හෝ හුදෙකලාව, ගිහියන්ගේ ආශ්‍රයෙන් වෙන්ව සුදුසු කලක් ආරණ්‍යක වසිමින් භාවනාවෙහි යෙදීමේ වැදගත්කම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සිය අවසාන කාලයේදී දේසනා කල බව මහා පරිනිබ්බාන සුත්‍රයේ දැක්වේ. සාසනයේ ඵලයක් ලබන්නට භික්ෂුවකට වනගත ජීවිතය තරම් ආධාරකාරී අන් තැනක් නොවේමැයි.

පුජ්‍ය පුහුල්වැල්ලේ සාරද ස්වාමින් වහන්සේ කල සුත්‍ර විවරණ දේසනාව

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසනලදී.
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මහත් භික්ෂුසංඝයා සමග කොසොල් දනව්වෙහි චාරිකාවෙහි හැසිරෙන්නේ, වින්දෙය්‍ය නගරය නම් වූ කොසොල්රට වැස්සන්ගේ බමුණු නගරයට වැඩමවූ සේක.

§ 2. වින්දෙය්‍යක නගර වැසි බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතීහු , “ශාක්‍යපුත්‍රවූ ශාක්‍ය කුලයෙන් නික්ම පැවිදිවූ ශ්‍රමණ භවත් ගෞතමයන් මහත්වූ භික්ෂු සංඝයා සමග කොසොල් දනව්වෙහි චාරිකාවෙහි හැසිරෙන්නේ වින්දෙය්‍ය නගරය ට පැමිණ සිටින්නේයැයි යන ප්‍රවුර්තිය ඇසුහ.

§ 2. ඒ භවත් ගෞතමයන් වහන්සේගේ මෙබඳුවූ යහපත් කීර්තිය ඒ නගරය පුරාද පැතිර ගොස් තිබුනේය.. කෙසේ වූ යහපත් කීර්ති ප්‍රසන්ශාවක් ද යත්:-

  • ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අර්හත් ය.
  • ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සම්‍යක් සම්බුද්ධ ය1300 .
  • අෂ්ට විද්‍යා පසළොස් චරණ ධර්මයන්ගෙන් යුක්ත හෙයින් විද්‍යාචරණ සම්පන්න නම් වන සේක.
  • යහපත් ගති ඇති හෙයින් සුගත නම් වන සේක.
  • සියලු ලොව දත් හෙයින් ලොකවිදූ නම් වන සේක.
  • උන් වහන්සේට වඩා උසස් අන් කෙනෙක් නැති හෙයින් නිරුත්තර නම් වන සේක.
  • කෙලෙස් දමනය කර ගන්නට රිසි මනුෂ්‍යයන් ලවා ඔවුන්ගේ කෙලෙස් දමනය කරණ හෙයින් පුරිසදම්ම සාරථි නම් වන සේක.
  • දෙවි මිනිසුන්ට අනුශාසනා කරණ හෙයින් ශාස්තෲ නම් වනසේක.
  • චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍ය ධර්මය අවබෝධ කළ හෙයින් බුද්ධ නම් වන සේක.
  • රාගාදිය නැසූ හෙයින් භාග්‍යවත් නම් වන සේක.
  • ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දෙවියන් සහිතවූද, මාරයා සහිතවූද, බ්‍රහ්මයා සහිතවූද, ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන් සහිතවූද, දෙවි මිනිසුන් සහිතවූද, මේ ලෝකය තමන් වහන්සේ විසින් විශේෂ ප්‍රඥාවෙන් දැන ප්‍රත්‍යක්ෂකොට ප්‍රකාශ කරන්නේය.
  • ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මුල යහපත්වූද, මැද යහපත්වූද, කෙළවර යහපත්වූද, අර්ථ සහිතවූ, ව්‍යඤ්ජන සහිතවූ, හාත්පස සම්පූර්ණවූ ධර්මය දේශනා කරන්නේය. පිරිසිදුවූ බ්‍රාහ්මචර්‍ය්‍යාව ප්‍රකාශ කරන්නේය.

එබඳුවූ රහතුන්ගේ දැකීම යහපත් වන්නේය’ කියායි.

[1300:- සම්මා සම්බුද්ධ:- අඳුරෙහි ගිලුන ලෝකයට සුර්යයා ආලෝකය දෙන්නා සේ ස්වයං අවබෝධයෙන් වටහාගත සත්‍යය, විජ්ජා… සත්‍යය දැනගනෙම, පෙර ඉපද සිටින බව, පුනරුත්පත්තිය ගැන, කර්මයේ ක්‍රියා කාරී බව ගැන දැනීම ත්‍රිවිද්‍යාව ලෙසද ගැනේ. වැඩිදුර බුදුන් වහන්සේගේ අසාමාන්‍ය බුදු ගුණ කියවන්නට මේ LINK එක ඔබන්න. පහත ඇති රුපයේ clik කොට පුජනීය රාධ හිමියන් පැය දොළොසක් පුරා කල දේසනාව අසන්න. ]

§ 3. එසේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සිය ප්‍රදේශයට පැමිණියේයැයි , උන් වහන්සේ ගෙ දර්ශනය පවා යහපත් වේ යැයි ඇසු, නගරවින්දෙය්‍යක ගම් වැසි බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතීහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩ හුන් ස්ථානයට එළඹියහ.

එළඹ, ඇතැම් කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එකත්පසක හුන්නාහුය. ඇතැම් කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හා සතුටු විය යුතුවූ, සිහි එලවිය යුතුවූ කථාව කොට නිමවා එකත්පසක හුන්නාහුය. ඇතැම් කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දෙසට , ඇඳිළිබැඳ වැඳ, එකත්පසක හුන්නාහුය. ඇතැම් කෙනෙක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ සමීපයෙහි නාම ගොත්‍රයන් හඟවා එකත්පසක හුන්නාහුය. ඇතැම් කෙනෙක් නිශ්ශබ්දව එකත්පසක හුන්නාහුය.

එසේ එකත්පසක හුන්නාවූ බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතීන්ට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළේය.

§ 4. ‘ගෘහපතියෙනි, ඉදින් තොප අතින් යම් තීර්ථක පරිබ්‍රාජකයෙක් මෙබඳු ප්‍රශ්නයක් අසන්නේයැයි සිතව.

ගෘහපතියෙනි, කෙබඳුවූ ශ්‍රමණයන්ට, බ්‍රාහ්මණයන්ට සත්කාර නොකට යුත්තාහුද, ගරුකාර නොකට යුත්තාහුද, බුහුමන් නොකට යුත්තාහුද, නොපිදිය යුත්තාහුදැ’යි ? විචාරන්නේ යැයි සිතව.

ගෘහපතියෙනි, මෙසේ විචාරණ ලද්දේ නම් නුඹලා එයට ඥාණවන්තව පිළිතු දිය යුත්තේ මෙසේය.

. ‘යම් ශ්‍රමණයෙක් බ්‍රාහ්මණ කෙනෙක් ඇසින් දක්නා වූ රූපාරම්මණයන්හි කැමැත්ත , ආසාව පහ නොකළේද , සිතෙහි අසන්තොසය, (දෝෂය) පහ නොකළේද, මෝහය පහ නොකළේද, සිත නොසන්සුන්ව අසහනසීලිව ඇත්තේද, විටෙක තිදොර සංවරව හැසිරෙන මුත් විටෙක තිදොර සංවරයෙන් තොරව හැසිරෙයිද ,

මෙබඳුවූ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන් හට සත්කාර නොකට යුත්තාහුය. ගරු නොකට යුත්තාහුය. බුහුමන් නොකට යුත්තාහුය. නොපිදිය යුත්තාහුය.’

ඊට කාරණා කවරේද?

ගිහිව වසනා අපි ඇසින් දක්නා රූප ආරම්මණයන් කෙරෙහි කැමැත්ත, ආසාව පහ කරනට අසමත්ව වසමු. නිතොර අසතුටින්, අසන්තොසයෙන්, අසහනයෙන් යුතු සිතින් වසමු. ආසාව කැමැත්ත, කාමය ඇතිව රාග1301 සිතින්, අසතුටින්, වසමු.

ඒ කැමති දේ ලබන්නට නොහැකිව සිතෙහි අසන්තොසය ඇතිව වසමු. ඒ අසන්තොසය නිසා දෝස සිතින්, කලකිරීමේ, තරහවෙන් වසමු. පහ නොකරණ ලද ද්වේෂ ඇතිව වසමු. පහනොකරණ ලද මෝහ ඇතිව වසමු. . ඇතුළත නොසන්සුන් සිත් ඇතිව කයින්ද, වචනයෙන්ද, සිතින්ද, වසමු.

කලින් කල වෙනස්වන සිතින් සම විෂම චර්‍ය්‍යාවන්ගේ වශයෙන් විටෙක යහපත් ලෙසද විටෙක අයහපත් ලෙසද හැසිරෙන්නමු.

  • ඒ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන් රාග සිතින් ඉන්නේ නම්,
  • නොසන්සුන් , කලබල සිතින් ඉන්නේ නම්, සන්සුන් ගති නැත්තේ නම්,
  • සම විසම ලෙස පැවතුම් ඇත්තේ නම්

ඒ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන් ගේද අපගේ ද වෙනසක් නැත. එහෙයින් පින්වත්වූ ඒ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ සත්කාර නොකටයුත්තාහුය. ගරු නොකටයුත්තාහුය. බුහුමන් නොකටයුත්තාහුය. නොපිදිය යුත්තාහුය.

[ 1301:- රාගය/ කාමය:- සිත අරමුණුවල ඇලෙනුයේ ලෝභය ඇතිවිටය. වානරයන් මරන්නන් එම වානරයන් මැරීම සඳහා ලෑල්ලකට ලාටු ගා තැන තැන දමති. වානරයන් ඒවා පිරික්සන්නට අත තබති. ඇලවෙති. පා තබති. ඇලවෙති. හිස තබති. ඇලවෙති දැන් වානරයන් පස් පොළකින් ඇලී සිටී. වැද්දෝ පැමිණ පහසුවෙන් වානරයන් අල්ලා ගෙන මරා කති. එමෙන්ම සත්ත්වයාද ලෝභය නිසා රූප, ශබ්ද, ගන්ධ, රස, ස්පර්ශ යන කාම වස්තුන්හි ඇස, කන, නාසය, දිව, ශරීරය යන පස් තැනින් ඇලි බැඳී තදබදව ගොස් මාර පාසයට අසුව අපමණ දුක් විඳින්නෝය.]

යම් ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණ කෙනෙක් ශබ්දාරම්මණයන් කෙරෙහිද, ඝ්‍රාණ විඥෙය ගන්ධාරම්මණයන් කෙරෙහිද ජිහ්වා විඥෙය රසාරම්මණයන් කෙරෙහිද, කායවිඥෙය ස්පර්ශ ආරම්මණයන් කෙරෙහිද, සිතින් දැනගතයුතු ධර්මාරම්මණයන් කෙරෙහිද …

..ආසාව කැමැත්ත පහ නොකලේද, රාගය සිතෙහි ඇත්තේද , දෝසය1302 නොහොත්, අසහනය, අකමැත්ත, කලකිරීම්, පහ නොකළේද, මෝහය පහ නොකළේද , ඇතුළත නොසන්සුන් සිත් ඇතිව කයින්ද, වචනයෙන්ද, මනසින්ද, කලින්කල සම විසමයන්ගේ වශයෙන්1303 හැසිරෙත්ද, එබඳුවූ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ සත්කාර නොකළ යුත්තාහුය, ගරු නොකට යුත්තාහුය, බුහුමන් නොකට යුත්තාහුය, නොපිදිය යුත්තාහුය.

[ 1302:- දෝෂය :- දෝෂය යනු රූපාදී අරමුණු නිසා සිතෙහි පහළ වන සැඩ ස්වභාවය ය. එනම් අරමුණු නිසා සිතෙහි ඇතිවෙන දූෂිත භාවයයි. අරමුණ නිසා ඇතිවන අකමැත්ත, අසතුට, නොපිළිගැනීම, සිත කළඹයි. නොසන්සුන් කරයි. අන්කෙනෙකුගේ රුපය, කතාව, ගැන තමා තුල ඇතිවන අසන්තොසය, තරහව, ද්වේශය, කෝපය තෙක් දියුණු විය හැක. දෝසය යන පාළි වචනය පිණිස “ද්වේශය” යන සිංහල වචනය යෙදීම නුසුදුසු වන්නේ ඒ සිංහල වචනයේ අර්ථය “දෝස”යේ අර්ථයෙන් එක දියුණු වස්තාවක් නිසාය. “දෝෂය” ගස් බෙනයක වසන නයෙකුට උපමා කොට ඇත. ගස් සිදුරෙහි වසන නයෙකුට යමෙක් දඬු මුඟුරු කැට කැබලිති ආදී වූ යමකින් පහර දුන් විට එයින් බැහැරට එන නයා කෝපයෙන් පැන පැන දෂ්ඨ කරන්නේ ය. එම විෂ තුළින් ඔහු ජීවිතක්ෂයට පවා පත් වන්නේ ය. එබැවින් මේ සැඩ ගතිය යමෙකු තුළ පවතී නම් යකඩයෙන් උපන් මළ යකඩයම විනාශ කරන්නාසේ, දූෂිතවූ සිත් ඇත්තා ඒ දූෂිත භාවයෙන්ම විනාශයට පමුණුවන්නේ ය.]

[1303:- සම විසම වශයෙන් හැසිරීම්: ශ්‍රමණයෙකු හෝ භික්ෂුවක් රාග අරමුණක් දක්නට නැතිව වනයක වසන විට ඔහු තුල රාග අරමුණු කෙරෙහි ආසාවක්, රාගයක්, දැවීමක් නැත. ඔහුගේ සිත සම ය. ඔහු ගමට පිඬුපිණිස ආ විට ගැහැනියක් දැක ඔහුගේ සිත තුල රාගය උපදින විට ඔහු ගෙ සිත විසම වේ. සම – විසම ලෙස ගැනීම යනු වරෙක වික්ෂිපත් සිත ක් ඩ විටේම සන්සුන් ද්සිතක් ද පැවතීමයි.]

ඊට කාරණා කවරේද?

අපි සිතින් දැනගතයුතු ධර්ම ආරම්මණයන්හි රාගය පහ නොකළ මිනිසුන්ය. දෝෂය පහ කරන්නට අසමත් වුවෝ වෙමු. .

මෝහය1304 පහනොකළ අය වෙමු. ඇතුළත නොසන්සුන් සිත් ඇතිව කයින්ද, වචනයෙන්ද, මනසින්ද සම විසම චර්‍ය්‍යා වශයෙන් හැසිරෙමු.

අපගේ මේ සමවූ හැසිරීමද, මේ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන්ගේ හැසිරීමේද වෙනසක් නැත. එහෙයින් මේ මහණ බමුණෝ සත්කාර නොකට යුත්තාහුය, ගරු නොකටයුත්තාහුය, බුහුමන් නොකට යුත්තාහුය, නොපිදිය යුත්තාහුයි. ගෘහපතියෙනි, මෙසේ අසන ලද්දාවූ ඔබලා ඒ අන්‍ය තීර්ථක පරිබ්‍රාජිකයින්ට මෙසේ ප්‍රකාශ කල යුතුය.

[1304 :- මෝහය:-අරමුණුවල මුලා බවට පත් කරවන, අරමුණ තතු වසාලන ලක්ෂණය නම් මෝහයයි. ලෝකයේ අති පංච විධ වස්තු, විපරීත සිතින් ගෙන, විපල්සලායන් නිසා දුක් ගෙන දෙන දේ සැප ලෙසත්, අනිත්‍ය දේ නිත්‍ය ලෙසත්, අනාත්ම දේ ආත්ම ලෙස ගැනීමත් මෝහය. වේ. මහ අන්ධකාරයක සිටින්නෙකු ඇසට කිසිවක් නොපෙනෙන්නේ යම්සේද එසේම මෝහයෙන් අන්ධ වූ මිනිසාට මේ දේ හරිය, මේ දේ වැරදිය, මෙය කළ යුතු ය. මෙය නොකළ යුතු ය. මෙය පවය, මෙය පිනය, මෙය අකුසලය, මෙය කුසලය යනුවෙන් යුක්ති අයුක්ති විනිශ්චයෙහි යෙදීමේ හැකියාවක් නැත. මෙවැනි පුද්ගලයා දුකෙහි තතු නොදකී.]

එහෙයින් ඒ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ සත්කාර නොකටයුත්තාහුය. ගරු නොකටයුත්තාහුය. බුහුමන් නොකටයුත්තාහුය. නොපිදිය යුත්තාහුය. යම් ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණ කෙනෙක් ශ්‍රොතාවිඥෙය ශබ්දාරම්මණයන් කෙරෙහිද, ඝ්‍රාණ විඥෙය ගන්ධාරම්මණයන් කෙරෙහිද ජිහ්වා විඥෙය රසාරම්මණයන් කෙරෙහිද, කායවිඥෙය ස්පර්ශ ආරම්මණයන් කෙරෙහිද, සිතින් දැනගතයුතු ධර්මාරම්මණයන් කෙරෙහිද පහනොකරණලද රාග ඇත්තාහු, පහ නොකරණලද ද්වේෂ ඇත්තාහු, පහනොකරණලද මෝහ ඇත්තාහු, ඇතුළත නොසන්සුන් සිත් ඇත්තාහු කයින්ද, වචනයෙන්ද, මනසින්ද, කලින්කල සම විසමයන්ගේ වශයෙන් හැසිරෙත්ද, එබඳුවූ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ සත්කාර නොකළ යුත්තාහුය, ගරු නොකට යුත්තාහුය, බුහුමන් නොකට යුත්තාහුය, නොපිදිය යුත්තාහුය.

“ගෘහපතියෙනි, ඉදින් තොපගෙන් අන්‍ය තීර්ථක පරිබ්‍රාජකයෝ මෙසේ අසන්නාහුද, “ගෘහපතියෙනි, කෙබඳුවූ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ සත්කාර කටයුත්තාහුද, ගරු කටයුත්තාහුද, බුහුමන් කටයුත්තාහුද, පිදිය යුත්තාහුද ?“කියායි.

ගෘහපතියෙනි, මෙසේ අසන ලද විට තොපි ඒ අන්‍යතීර්ථක පරිබ්‍රාජකයන්ට මෙසේ ප්‍රකාශ කල යුතුය.

  • යම් මහණ බමුණු කෙනෙක් ඇසින් දක්නා රූපාරම්මණයන් කෙරෙහි රාගය පහ කලේද,
  • අකමැත්ත , අමනාපය අසතුට දුරු කලේද,
  • කලබල සිත් , කැළඹුන සිත් නැතිව ඇතුළත සන්සුන් සිත් ඇත්තේද,
  • කයින්, වචනයින්, මනසින් සමචරියා වශයෙන් හැසිරෙද්ද,

ඒබඳු ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ සත්කාර ලැබිය යුත්තෝය. ඔවුනට සත්කාර කටයුත්තාහුය, ගරු කටයුත්තාහුය, බුහුමන් කටයුත්තාහුය, පිදිය යුත්තාහුය.

ඊට හේතු කවරේද?

§ 6 . ආයුෂ්මත්නි,

  • ඒකාන්තයෙන් ඒ ආයුෂ්මත්හු, රාගය පහ කල ඇත්තාහු හෝ වෙත්, රාගය දුරු කිරීම පිණිස ප්‍රතිපදාවකට පිළිපන්නාහු හෝ වෙත්,
  • දෝෂය පහකරණ ලද ඇත්තාහු හෝ වෙත්, නැතිනම් දෝසය නැති කිරීම පිණිස පටිපදාවකට පිළිපන්නාහු හෝ වෙත්,
  • මෝහය පහ කල ඇත්තාහු හෝ වෙත්, මෝහය දුරු කිරීම පිණිස ප්‍රතිපදාවකට පිළිපන්නාහු හෝ වෙත්,
  • ඒ ආයුෂ්මත්හු සම චරියා වෙන් යුතුවුවෝ වෙති.

කියායි.

ගෘහපතියෙනි, එවිට ඒ අන්‍ය තීර්තක පරිබ්රාජකයින් මෙසේ අසන්නේය,

ගෘහපතිනි, ඒ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන් රාග දෝස මෝහ දුරු කල අය ය. නැතිනම් ඔවුන් ඒවා දුරු කරන මාර්ගයට පිළිපන් අය ය කියා නුඹලා කියන්නේ කවර කාරණා, කවර සාක්ෂි මතද?

” ගෘහපතිනි, එසේ අසන ලද විට , තොපි ඒ අන්‍ය තීර්ථක පරිබ්‍රාජකයන්ට මෙසේ ප්‍රකාශ කල යුතුය.

  • ඒ ආයුෂ්මත්හු වනයෙහි ග්‍රාමාන්තය ඉක්මවා වනගතවූ ග්‍රාමාන්ත සේනාසනයන් සේවනය කරත්.
  • දැක්ක විට සිත් ඇලවෙන, සිත් කළඹවන 1305 රූපයන් ඒ වනගත ග්‍රාම ශුන්‍ය අරණ්‍යයෙහි නැත්තේය.
  • ආශාවෙන් සිත් අලවන්නාවූ , කණින් දතයුතුවූ කන්කළු ශබ්දයෝ එහි නැත්තේය..
  • යම් සුවඳක් ආඝ්‍රාණය කොට සිත් අලවන්නාහුද, එබඳුවූ නාසයෙන් දතයුතුවූ සුගන්ධයෝ එහි නැත්තේය.
  • යම් රසයක් විඳ විඳ සිත් අලවන්නාහුද, එබඳුවූ දිවෙන් දතයුතුවූ රසයෝ එහි නැත්තේය.
  • යම් ස්පර්ශයක් ස්පර්ශ කොට සිත් අලවන්නාවූ කයින් දතයුතුවූ ස්පර්ශයෝ එහි නැත්තේය.

[1305:- පංච කාමයන්ගේ ශබ්ධ, ඝන්ධ, රස, ස්පර්ශ යන හතර ශ්‍රමනයයෙකුට විසාල හිරිහැරයක් බාධකයක් නොවේ. කම් සැප විඳින ගිහි පැවැත්ම හැර ලා ශ්‍රමණ බවට පත් වුයේ ඒ පස් කම් සැප වලින් වෙන්ව ඉන්නට හැකි බවට ඇති ආත්ම විස්වාසය නිසාමය.
එනමුත්, ශ්‍රමණයෙකු වූ පසු ඔහුට ඇතිවන ලොකුම බාධාව රුපයය. සැම රුපයක්ම නොව ගැහැණියකගේ රුපය ය. මෙහෙනියකට නම් පුරුෂයෙකුගේ රුපයය. .
මේ සුත්‍රයට සම වන චීන “මජ්ජිම ආගමෙහි” වන නගර වින්දෙය්ය සුත්‍රයේ, කාමය , රාගය වෙනුවට කෙලින්ම ස්ත්‍රී දර්ශනය ලෙස දක්වා ඇත.

ඔබද මාද දන්නා බොහෝ උගත්, සිල්වත්, පණ්ඩිත බෞද්ධ භික්ෂුන් වහන්සේලා එතෙර ද මෙතෙරද සිව්රු හැර ගියේ ගැහැණියකගේ රුපය නිසාමය. වනගතව ජීවත්වන ශ්‍රමණයා මේ බාධාව තාවකාලිකව හෝ මග හැර ගත්තේය. අධිගමයක් ලබා තමන් මේ බාධාව සිතින් දුරු කර ගන්නා තෙක් වනගතව හෝ ස්ත්‍රී සමාගමෙන්, පමණක් නොව දැකීමෙන් පවා වෙන්වීම බොහෝ ආචාරීන් වහන්සේලා සිය ශිෂ්‍ය භික්ෂුන්ට අනුදැන ඇත. ]

ඇවැත්නි, මේ ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයෝ රාග දෝස මූහ පහ කල උතුමෝය. නැතහොත් ඒ වා දුරු කිරීම පිණිස ප්‍රතිපදාවේ නියැලී ශ්‍ර්මනයෝය. මෙසේ වනගතව සමාජයෙන් වෙන්ව පිළිවෙත් පිරීම ම අපගේ කීමට හේතු වේ. සාක්ෂි වේ. කාරණා වේ. ,

ඒකාන්තයෙන් ඒ ආයුෂ්මත්හු

  • රාගය පහකල උත්තමයෝය. හෝ රාගය දුරුකිරීම පිණිස වන ප්‍රතිපත්තියට පිළිපන්න අය වෙති.
  • දෝෂය පහ කල උත්තමයෝය. හෝ දෝෂය දුරුකිරීම පිණිස වන ප්‍රතිපත්තියට පිළිපන්න අය වෙති
  • මෝහය පහ කල උත්තමයෝය. හෝ මෝහය දුරුකිරීම පිණිස වන ප්‍රතිපත්තියට පිළිපන්න අය වෙති’යි,
  • ඒ ආයුෂ්මත්හු සම චරියා වෙන් යුතුවුවෝ වෙති.

.

ගෘහපතියෙනි,
අන්‍ය තීර්ථක පරිබ්‍රාජකයන්, මෙසේ තොපගෙන් අසන ලද්දාහු තොපි අන්‍ය තීර්ථක පරිබ්‍රාජකයන්ට මෙසේ පිළිතුරු දීම සුදුසු යයි වදාළේය

§ 7. මෙසේ වදාළ කල්හි වින්දෙය්‍යක නගරයෙහි බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතිහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙසේ කීවෝය.

“භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඉතා යහපත, ඉතා යහපත භවත් ගෞතමයන් වහන්ස,

  • යටිකුරු කරණලද්දක් උඩුකුරු කරන්නේ යම්සේද
  • වසන ලද්දක් විවෘත කරන්නේ යම්සේද ,
  • මංමුලාවූවෙක්හට මග කියන්නේ යම්සේද ,
  • අන්ධකාරයෙහි ඇස් ඇත්තෝ රූප දකිත්වායි, තෙල් පහනක් දරන්නේ යම්සේද,

එපරිද්දෙන්ම භවත් ගෞතමයාණන් වහන්සේ විසින් නොයෙක් ආකාරයෙන් ධර්මය ප්‍රකාශ කර වදාරණ ලද්දේය.

අපි භාග්‍යවත්වූ ගෞතමයන් වහන්සේද, ධර්මයද, භික්ෂූ සංඝයාද සරණකොට යන්නෙමු භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ අද පටන් දිවිහිමියෙන් සරණ ගියාවූ අපි උපාසකයන් කොට දරණ සේක්වායි” යනුයි.

MN 03-04-09. අරණ විභංග සූත්‍රය

පාළි සුත්‍ර සජ්ජායනය ඉහල අඩංගු වේ

මනුෂ්‍යයා නිරන්තරයෙන්ම විවිධ මත, විවිධ අදහස් උපදවා ගනියි. ඒ මත දැඩිව අල්ලාගෙන ඒවා පමණක් සත්‍යය. අනික් අයගේ මත, අනෙක් අදහස්, මත, වෙනත් විශ්වාස වැරදිය කියා වාද විවාද, කෝළාහල ආරවුල් වලට පැටලේ. මේ මත, ආගම ගැන, රට ගැන, ලෝකය ගැන හෝ ඉර හඳ යට ඇති ඕනෑම විෂයයක් ගැන වෙන්නට පිළිවන. අර්බුදය ඇතිවන්නේ කතාවෙනි. කෙනෙක් සිය මතය ප්‍රකාශ කරන්නේ හෝ අනෙකාගේ මතයට ප්‍රතික්‍රියා දක්වන්නේ වචනයෙනි. කඩුවට වඩා දිව අන්තරාය කරන්නේය කියා කියමනක් ඇත. අනෙකාගේ සිත නොතැලෙන සේ, අර්බුද ඇති නොවන සේ කතා කල යුතු ආකාරය මෙම සුත්‍රයේ කියැවේ.

භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දේසනා කල මේ උපදෙස් මාලාව මුළු මහත් මනුෂ්‍ය සමාජයටම සිත් තැවුල් තොරව, ගැටුම් වලින් තොරව ජීවත්වන්නට සුදුසු පිළිවෙත් මාලාවක් වන්නේය. අර්බුද, ගැටීම්, අමනාප නැතිව ජීවත්වන්නට මේ උපදෙස් පිළිපැදීමෙන් පිළිවන.

§1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර ජේතවන නම්වූ අනේපිඩු මහසිටුහු කර දුන් ආරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එකල්හි දිනක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන්ට ‘මහණෙනි,’ කියා ආමන්ත්‍රණය කළසේක. “පින්වතුන් වහන්සැයි,” ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළසේක.

§ 2. “මහණෙනි, තොපට අරණ විභංගය1256 දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්. හොඳින් මෙනෙහි කරව්, කියන්නෙමි” යනුයි. “එසේය, ස්වාමීනි” යි ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.

භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙම අරණ විභංග සුත්‍රය වදාළසේක.

[1256:- අරණ: යන යෙදුම මෙහිදී යොදා ඇත්තේ ආරණ්‍යය නොහොත් මහණුන් වැඩ ඉන්නා ස්ථානය ලෙස නොවන බව පළමුවම අවබෝධ කලයුතුය. අටුවාව කියන්නේ “අරණ” යන පදය ක්ලේශයන් හැඳින්වීමට යොදා ඇති බවය. බොහෝ වියතුන් ඒ මතයට එකඟ නොවන්නේ සුත්‍රයේ ඇති කාරණා ඒ කෙලෙස් යන අර්ථයට අනුව ගැලපෙන්නේ නැති නිසාය. මෙහි හරි අර්ථය සොයාගන්නට “රණ” යන්නෙහි තේරුම සෙවිය යුතුය. අරණ යනු රණ නැති බවය. “රණ” යන පදය කලහය, යුද්ධය ලෙස ගතයුතුය. සිංහල නාමාවලියේ ඇති “රණසිංහ, රණතුංග” යන නම් යුදයට ගිය සිංහයෙකු මෙන් නිර්භය, යුදයෙදී හී තලයක් සේ ඉදිරියටම යන යන අර්ථ ගනී. “රණ” යනු යුද්ධ හෝ කළහ ලෙස එසේ ගත් කල “අ-රණ ” යනු කලහයට විරුද්ධ යන අර්ථය දෙයි. මේ සුත්‍රයේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දක්වන්නේ , කළහ විවාද වලින් තොරව සිටිය ඉන්නට , උපදේස මාලාවකි.]

§ 3 .මහණෙනි!

.1. “පෘථග්ජනයන් සේ සිත පවත්වමින්, ලාමකවූ, ග්‍රාම්‍යවූ, අනාර්යවූ , අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ පිණිස පවත්නාවූ, හීන වූ පස්කම් සැපයෙහි ගිජු නොවිය යුතුය..

2. තමනට දුක් ගෙන දෙන්නාවූ , අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ පිණිස පමණක් පවත්නාවූ තමනට දුක් හා වෙහෙස දෙන අත්ථකිලමතානු යෝගයෙහි නොයෙදිය යුතුය.

.3. මේ අන්ත දෙකටම නොගොස්, නුවණැස ඇති කරන්නාවූ, ප්‍රඥාව ඇති කරන්නාවූ, තථාගතයන් වහන්සේ විසින් අවබෝධ කරණ ලද්දාවූ, මධ්‍යම ප්‍රතිපදාවම අනුගමනය කල යුතුය.

.4. ඒ ප්‍රතිපදාව නුඹලාගේ සංසිඳීම පිණිසද , විශිෂ්ට ඥානය ඇතිකරදීම පිණිස, යථා අවබෝධය පිණිසද , නිර්වාණය සාක්ෂාත් කිරීම පිණිසද පවතියි.

[1257:- කාම සුඛල්ලිකානු යෝගය සහ අත්තකිලමතානු යෝගය ගැන බුදු රජාණන් වහන්සේ සිය පළමු ධර්ම දේශනාව වන ‘ධම්ම චක්කපවත්තන සුත්‍රය” හි ආරම්හක පාඨය ලෙස දැක්වූ මේ චේදය චතුරාර්‍ය සත්‍යය ඉගැන්වීමට පෙර සිදුකල පුර්විකාවක් වැන්න.]

5. මහණෙනි! තොප කුමන ප්‍රතිපදාවක් අනුගමනය කලයුතුද, කුමන ප්‍රතිපදාවක් අත් හල යුතුද , සේවනය නොකළ යුතුද යන්න දැන ගත යුතුය.

6. පස් දොරින් ලබන කාම අරමුණු නිමිති ලෙස ගෙන ඇතිවන සැපය හා භාවනාවෙන් ලබන ධ්‍යානයන් නිසා වන අභ්‍යන්තර සැපය යන දෙකෙහි වෙනස දැන ඒ අතරෙන් උතුම් සැපය පමණක් තමන් තුලින්ම අභ්‍යන්තරයෙන් විඳිය යුතුය.

7. කතාවේදී අසන්නා පහත් කොට හෝ උසස් කොට කතා නොකල යුතුය.

8. අදාළ පුද්ගලයා නැති තැන ඔහු ගැන වූ අප්‍රසිද්ධ සිදුවීම් ගැන නොකිය යුතුය. සාකච්චාවට නොගත යුතුය. “

9. අදාළ පුද්ගලයා ඇති තැන ඔහුගේ අප්‍රසිද්ධ සිදුවීම් ගැන නොකිය යුතුය. සාකච්චාවට නොගත යුතුය. ” .

10. ඉක්මනින් ඉක්මනින්, වේගයෙන් කතා නොකළ යුතුය. සාමාන්‍ය වේගයෙන් කතා කලයුතුය.

11 තමාගේ කථා ව්‍යවහාරය තරයේ නොගන්න. ඒ ඒ පළාතේ කථා ව්‍යවහාරය නොඉක්මවන්න, ඒ පළාතේ යොදන වචන වෙනස් මුත් තේරුම වැටහෙන පරිදි කතා කරන්න ” .

මේ අරණ විභංගයේ උද්දේසය වේ..
මේ අයුරින් පැවතීමෙන් අර්බුද , වාද විවාද, කෝලහාල නැති වේ.

§ 4. මහණෙනි!

. “පෘථග්ජනයන් සේ සිත පවත්වමින්, ලාමකවූ, ග්‍රාම්‍යවූ, අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ පිණිස පවත්නාවූ, හීන වූ පස්කම් සැපයෙහි ගිජු නොවිය යුතුය,

…..යැයි මවිසින් කියන ලදී.

මෙය කුමක් සඳහා කියන ලදද?

§ 4.1 . පංච කාමයන්ට ඇලී ජීවත්වීමෙන් නිරතුවම අසන්තෘප්තව, අසහනයෙන් හා ආතතියෙන් යුත් මනසින් , දුකින් වෙහෙසින් අසහනයෙන් හිඳී. ඒ කාමයන් නිසා විඳිනා සැපය හීන ය. ලාමක ය, ග්‍රාම්‍යය ය, පෘථග්ජනයන්ටම අයත් ය, අනාර්‍ය්‍යය ය අවැඩ පිණිස වන්නේය. විනාශය පිණිසම වන්නේය. 1258 කාමයන් හි සැප ඇතැයි, සන්තෝෂයක් ඇතැයි යන විශ්වාසය දුරු කිරීමෙන් කාමයෙන් වෙන්වීම, දුකින් , අසන්තෘප්ත අසහනයෙන් වෙන් වීමට මගය.

[1258: කාමයන්ට නො ඇලීම ගැන ඉතා විස්තර වශයෙන් බොහෝ සුත්රයන්හි ඉගැන්වේ. කාමයන් හි සැපයක් ඇති බව නිසැකය. ඒ සැපය ජීවිතයේ පරමාර්ථය ලෙස සැලකීම අඥානයාගේ සිරිතයි. කාමයන්හි සැපය ප්‍රතික්ෂේප කළහොත් මෙලොව ජීවත්වන්නට ද නොහැක. ඥාණවන්තයා කාමයන්හි ආස්වාදය හා ආදීනවය යන දෙකම හඳුනාගෙන, පමණ දැන , ලෝකය පරිහරණය කරයි. සසර විමුක්තියක් පතන ශ්‍රාවකයා ලෝකය පරිහරණය කලයුත්තේ මේ ආස්වාදවලින් මුලාව එහි ගැලී නොව, මී ජීවිතය විමුක්ති මාර්ගයේ යාමට බව සිත් හි රඳවාගෙන ය.]

පුජ්‍ය හේන්පිටගෙදර ඥාණසීහ මහා ස්වාමින්වහන්සේ කාම සුත්‍රය ගැන කල දේසනාව අසන්න.

§ 4.2 . “විමුක්තිය පතා කයට දුක් පීඩා දෙන අත්තකිලමතානු යෝග1259 වල යෙදෙන්නාද දුකම ලබයි. කිසිදු සැපයක් නැති , මේ පිළිවෙත් කයේ හා සිතේ දුක පිණිස පමණක් ම හේතු වෙයි. විනාශය පිණිස හේතු වෙයි. දැඩි වෙහෙස සහිත වෙයි. දැවීම් සහිත වෙයි. තමනට දැඩි වෙහෙස (කිල) සහිත වේ.. දැවීම් සහිතවූ, වරදවා පිළිපැදීම වේ. දුක්වූ, අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ ගෙණ දෙන්නාවූ, ශරීරයට දුක් දෙන පිළිවෙත යහපත් ප්‍රතිපදාව නොවේ.

[1259: එදා මෙන්ම අදත් ඉන්දියාවේ සමහර ආගම් , ඇදහීම් වල ශරීරයට දුක් දීම, කාම සැපයන්ගෙන් වෙන් වීමට විමුක්තියට මග ලෙස ඉගැන්වේ. සිද්ධාර්ථ තවුසානන්ද සය වසරකම මේ කටුක ප්‍රතිපත්ති වල යෙදී ඒවායේ නිෂ්ඵල බව තමන්ම වටහා ගත්තේය. මේ සටහන ඒ තවුසන්ගේ ප්‍රතිපදාව අනර්ථබව දක්වනු සඳහා පමණක් නොව, භාවනා කරන්නට ගොස් කයට සිතට නොදැරිය හැකි දුක් වෙහෙස ගෙන දෙන පිළිවෙත්හි යෙදෙන බෞද්ධයන්ටද ‘කෙරෙන අනතුරු හැඟවීමකි.]

. “ලාමකවූ, ග්‍රාම්‍යවූ, පෘථග්ජනයන් අයත්වූ, අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ ගෙණ දෙන්නාවූ, ශරීරයට දුක් දෙන පිළිවෙතෙහි නොයෙදෙන්න’ යයි මේ සඳහා කියනලදී.

§ 4.3 . මේ අන්ත දෙකට නොඑළඹ ප්‍රඥා චක්ෂුසය ඇති කරන්නාවූ, නුවණ ඇති කරන්නාවූ, තථාගතයන් වහන්සේ විසින්ම අවබෝධ කොට අනුදැන වදාලාවූ, ‘මධ්‍යම ප්‍රතිපදාව’ අනුගමනය කිරීම, සංසිඳීම පිණිස, විශිෂ්ට ඥානය පිණිස, අවබෝධය පිණිස, නිර්වාණය පිණිස පවතීයයි කුමක් සඳහා කියන ලදද?

මේ මධ්‍යම ප්‍රතිපදාව නම් ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාඩ්ගික මාර්ගය ම වේ.
[ආර්ය අශ්ටන්ගික මාර්ගය දේශනා අසන්නට CLIK THIS LINK ]

එනම්
සම්‍යක් දෘෂ්ටිය,
සම්‍යක් සංකල්පය,
සම්‍යක් වචනය,
සම්‍යක් කර්මාන්තය
සම්‍යක් ආජීවය,
සම්‍යක් ව්‍යායාමය, (Not Effort) Renounciation
සම්‍යක් ස්මෘතිය,
සම්‍යක් සමාධිය
( Not Concentration, Stilness)

යන මෙම කාරණා අටෙන් යුක්ත මාර්ගය වේ.

අන්ත දෙකට නොපැමිණ තථාගතයන් වහන්සේ විසින් මනාව අවබෝධ කළාවූ ප්‍රඥා චක්ෂුස ඇති කරන්නාවූ, නුවණ ඇති කරන්නාවූ, මධ්‍යම ප්‍රතිපදාව භික්ෂුවකගේ සංසිඳීම පිණිස, විශිෂ්ට ඥානය පිණිස, අවබෝධ කිරීම පිණිස, නිර්වාණය පිණිස පවති යැයි මේ සඳහා කියනලදී.

§ 5.1 කතාවෙන් පහත හෙලීම හා උසස් කිරීම

මහණෙනි!
තොප කෙසේ අසන්නා පහත් කොට කතා නොකල යුතුද ?
කෙසේ අසන්නා උසස් කොට කතා නො කල යුතුද?
කියා දැන ගත යුතුය.

යයි, මවිසින් කියනලදී. කුමක් සඳහා මෙසේ කියන ලද්දේ ද ?

§ 5.1.1. .මහණෙනි,
දේසනා කිරීමේදී , කතා කිරීමේදී අසන්නා කෙසේ නම් පහත් කොට කතා කිරීමක් වන්නේද? අසන්නා කෙසේ නම් උසස් කොට කතා කිරීමක් වන්නේද?

යම් ධර්මයක් දේසනා කිරීමේදී මෙසේ කීවායයි සිතන්න.

Ex. i :-“පංච කාමයන්ට කැමතිව කාම සුඛයන්ට ගිජුව, ලාමකවූ, ග්‍රාම්‍යවූ, අනාර්යවූ , අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ පිණිස පවත්නාවූ, හීන වූ පස්කම් සැපයෙහි ගිජු සියල්ලෝම දුකට වෙහෙසට පත් වෙන්නෝය. පහත් වූ හීන වූ වැරදි පාරේ යන්නෝය.
කියා කියන්නේ නම් එය අසනවුන්ගෙන් කොටසක් පහත් කොට කතා කිරීමක් වන්නේය.

ඒ කියූ කාරණය සත්‍යයක් වුවද ඉදිරිපත් කල ආකාරය නොසුදුසුය. මෙසේ කීමෙන් සිත් බිඳීම් හා අර්බුද මතු වන්නේය.,

යම් කෙනෙක් දුක්වූ, අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ ගෙණ දෙන්නාවූ, ශරීරයට දුක් දෙන පිළිවෙතෙහි නොයෙදෙන්නාහුද, ඒ සියල්ලෝ දුක් නැත්තාහු, විනාශ නැත්තාහු, වෙහෙසීම් නැත්තාහු, දැවීම් නැත්තාහු, මනාව පිළිපන්නාහු ය” යි කියන්නේ නම්.
එම ප්‍රකාශයෙන් ඇතැමුන් ඉහලට ඔසවා, උසස් කොට කරන කථාවක් වෙයි..

Ex. ii :- “යම් කෙනෙකුන්ගේ භව තෘෂ්ණාව ප්‍රහීණ නොවූයේද, ඒ සියල්ලෝ දුක් සහිත වූවෝය , විනාශයට යන්නෝය. වෙහෙසට පමණක් පත් වන්නෝය. දැවීම් සහිත වන්නෝය, වැරදි ප්‍රතිපත්ති වලට පිළිපන්නාහුය”යි කියයි, නම්
අසන්නවුන්ගෙන් සමහරුන් පහත් කොට කථා කිරීමක් වෙයි.

“යම් කෙනෙකු විභව සංයොජනය ප්‍රහීණ කලේද, ඒ සියල්ලෝ දුක් නැත්තාහු, විනාශ නැත්තාහු, වෙහෙසීම් නැත්තාහු, දැවීම් නැත්තාහු, මනාව පිළිපන්නාහු ය” යි කියන්නේ නම්.
එම ප්‍රකාශයෙන් ඇතැමුන් ඉහලට ඔසවා, උසස් කොට කරන කථාවක් වෙයි..

මහණෙනි, මෙසේ කතා කිරීමෙන්ද ශ්‍රාවකයා , පහත හෙලීමද වෙයි. උසස් කොට තැබීමද වෙයි. එසේ කතා කිරීම ධර්ම යට නුසුදුසු වෙයි.

§ 5.1.2. . “මහණෙනි, අසන්නා පහත් ද නොකොට, උසස්ද නොකොට කතා කරන්නට හැක්කේ කෙසේද ?, ධර්මානුකුලව කෙසේ කතා කරන්නට හැකිද?

Ex. i :- “පංච කාමයන්ට කැමතිව කාම සුඛයන්ට ගිජුව, ලාමකවූ, ග්‍රාම්‍යවූ, අනාර්යවූ , අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ පිණිස පවත්නාවූ, හීන වූ පස්කම් සැපයෙහි ගිජු සියල්ලෝම දුකට වෙහෙසට පත් වෙන්නෝය. පහත් වූ හීන වූ වැරදි පාරේ යන්නෝය.” යැයි නොකියා

ඒ කතාව අර්බුද මතු නොවන සේ කියන්නට හැක්කේ., පුද්ගලවාදය ඉවත් කොට
මේ කාමයන් හි ඇලීම දුකට හා අනර්ථයට හේතු වන්නේය. ඒවායින් මිදීම දුකින් දුරු වීමට හේතු වන්නේය.

ආදී ලෙස අසන්නවුන්ගෙන් කිසිවෙකු පහත් කිරීමක් නොවන සේ, කිසිවෙකු උසස් කිරීමක් නොවන සේ කථා කිරීමෙන්ය. එසේ කතා කිරීම ධර්මානුකුලව කතාකිරීමක් වන්නේය..

යම් කෙනෙක් දුක්වූ, අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ ගෙණ දෙන්නාවූ, ශරීරයට දුක් දෙන පිළිවෙතෙහි නොයෙදෙන්නාහුද, ඒ සියල්ලෝ දුක් නැත්තාහුය, විනාශ නැත්තාහුය, වෙහෙසීම් නැත්තාහුය, දැවීම් නැත්තාහුය, මනාව පිළිවෙතෙහි පිළිපන්නාහු ය” යි කියන්නේ නැතිව
කම් සැපෙහි නොයෙදීම දුක් නැති, විනාශ නැති, වෙහෙස නැති, දැවීම් නැති, යහපත් ප්‍රතිපදාව ය” යි, කීම
කිසිවෙකු උසස් කිරීමක් නොවන සේ කථා කිරීමය . එසේ කතා කිරීම ධර්මානුකුලය.

Ex. ii :- “යම් කෙනෙක් දුක්වූ, අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ ගෙණ දෙන්නාවූ, ශරීරයට දුක් දෙන පිළිවෙතෙහි යෙදෙන්නාහු වෙත්ද, ඒ සියල්ලෝ දුක් සහිතවූ, විනාශ සහිතවූ, වෙහෙස සහිතවූ දැවීම් සහිතවූ, වරදවා පිළිපන්නෝය“යි නොකියා
මේ අත්තකිලමථානුයොගයෙහි යෙදීම දුක් සහිත වේ. විනාශ සහිත වේ. වෙහෙස සහිත වේ. දැවිලි සහිත වේ. වරදවා ගත් පිළිපැදීම වේය” යි, කීම කිසිවෙකු පහත් කිරීමක් නොවන සේ, කථා කිරීමෙන්ය. එසේ කතා කිරීම ධර්මානුකුලව කතාකිරීමක් වන්නේය.. .

. “යම් කෙනෙක් දුක්වූ, අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ ගෙණ දෙන්නාවූ, ශරීරයට දුක් දෙන පිළිවෙතෙහි නොයෙදෙන්නාහුද, ඒ සියල්ලෝ දුක් නැත්තාහුය, විනාශ නැත්තාහුය, වෙහෙසීම් නැත්තාහුය, දැවීම් නැත්තාහුය, මනාව පිළිවෙතෙහි පිළිපන්නාහු ය” යි නොකියා .
තමාහට දුකම ගෙන දෙන අත්ත කිලමතානු යෝගයන්හි නොයෙදීම. දුක් නැති, විනාශයක් නැති, වෙහෙසක් නැති, දැවිලි නැති, යහපත් පිළිවෙත වේ”යයි කීම කිසිවෙකු උසස් කිරීමක් නොවන කථා කිරීමය . එසේ කතා කිරීම ධර්මානුකුලය

Ex. iii :- “යම් කෙනෙකුන්ගේ භව තෘෂ්ණාව ප්‍රහීණ නොවූයේද, ඒ සියල්ලෝ දුක් සහිත වූවෝය , විනාශයට යන්නෝය. වෙහෙසට පමණක් පත් වන්නෝය. දැවීම් සහිත වන්නෝය, වැරදි ප්‍රතිපත්ති වලට පිළිපන්නාහුය”යි නොකියා,..
භව සංයොජනය ප්‍රහීණ නොවූ කල්හි භවය ප්‍රහීණ නොවේය” යි, කීම කිසිවෙකු පහත් කිරීමක් නොවන සේ, කථා කිරීමෙන්ය. එසේ කතා කිරීම ධර්මානුකුලව කතාකිරීමක් වන්නේය.. .

. “යම් කෙනෙකුන්ගේ භවසංයොජනය ප්‍රහීණ වූයේද, ඒ සියල්ලෝ දුක් නැත්තෝය , විනාශ නැත්තෝය, වෙහෙස නැත්තෝය, දැවිලි නැත්තෝය, යහපත් පිළිවෙතට පැමිණියෝය” යි නොකියා,…
භව සංයොජනය ප්‍රහීණවූ කල්හි භවය ප්‍රහීණ වේය” යි කීම
කිසිවෙකු උසස් කිරීමක් නොවන සේ කථා කිරීමය . එසේ කතා කිරීම ධර්මානුකුලය.

“මහණෙනි, මෙසේ කතා කිරීමෙන් අසන්නා පහත් කිරීමක් හෝ උසස් කිරීමක් සිදු නොවෙයි. එසේ කතා කිරීම ධර්මයට අනුකුල වෙයි.

“ කෙසේ අසන්නා පහත් කොට කතා නොකල යුතුද ?
කෙසේ අසන්නා උසස් කොට කතා නො කල යුතුද?
දැන ගත යුතුය.” කියා මවිසින් ප්‍රකාශ කලේ මේ සඳහාය.

[1160:-බුද්ධ පරිනිර්වාණයට සුළුවෙලාවකට පෙර භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හමුවීමට ආ ආජීවක සුබද්‍ර මෙසේ ඇසීය. ” භවත් ගෞතමයාණනි, බොහෝ අන්‍ය ශාස්තෘවරු තමන් විමුක්තිය ලද්දෝය. අනුන්ද ඒ මගට පත් කරන්නෙමු’යි කියති, ඔවුන් ගෙන් කව්රුන් එසේ විමුක්තියට පත් වූවෝද? කවරෙක් එසේ නොවුවේයෙදැ”යි ඇසීය.
එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දුන් පිළිතුර මේ සඳහන් කල උස්සාදන අපසාදන වලින් තොරව කතා කිරීමට අපුරු නිදසුනකි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සුභද්‍ර පිරිවැඩියාට මෙසේ දේශනා කළේය.
සුභද්‍රය, ඔවුන් කවරෙක් බුදු වීද නොවීද යන්න තිබේවා. යම් ධර්ම විනයෙක්හි වනාහි උතුම් අෂ්ටාංගික මාර්ගය නොලැබෙන්නේ වේද, ඒ ධර්ම විනයෙහි ශ්‍රමණයෙකුදු නොලැබෙන්නේය. ඒ ධර්මවිනයෙහි දෙවෙනි ශ්‍රමණ තෙමේද නොලැබෙන්නේය. ඒ ධර්මවිනයෙහි තුන් වෙනි ශ්‍රමණ තෙමේද නොලැබෙන්නේය. ඒ ධර්ම විනයෙහි සතරවෙනි ශ්‍රමණ තෙමේද නොලැබෙන්නේය. සුභද්‍රය, යම් ධර්ම විනයෙක්හි වනාහි උතුම් අෂ්ටාංගික මාර්ගය ඇත්තේ වේද ඒ ධර්ම විනයෙහි ශ්‍රමණ තෙමේද ඇත්තේ වෙයි. ඒ ධර්ම විනයෙහි දෙවෙනි ශ්‍රමණ තෙමේද ඇත්තේ වෙයි. ඒ ධර්ම විනයෙහි තුන්වෙනි ශ්‍රමණ තෙමේද ඇත්තේ වෙයි. ඒ ධර්ම විනයෙහි සතරවෙනි ශ්‍රමණ තෙමේද ඇත්තේ වෙයි. සුභද්‍රය, මාගේ මේ ධර්ම විනයෙහි උතුම් අෂ්ටාංගික මාර්ගය ඇත්තේය…” යනුවෙන් ධර්ම දේශනා කල සේක

පස් දොරින් ලබන කාම අරමුණු නිමිති ලෙස ගෙන ඇතිවන සැපය හා භාවනාවෙන් ලබන ධ්‍යානයන් නිසා වන අභ්‍යන්තර සැපය යන දෙකෙහි වෙනස දැන ඒ අතරෙන් උතුම් සැපය පමණක් තමන් තුලින්ම අභ්‍යන්තරයෙන් විඳිය යුතුය

... යි, මවිසින් කියන ලදී.
මෙය කුමක් සඳහා කියන ලදද?

§ 6.1 කාම සැපය

මහණෙනි, කාම ගුණ පසක් වෙත්.
කවර පසක්ද යත්?

  • ඇසින් දතයුතුවූ ඉෂ්ටවූ කාන්තවූ මනාපවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ කාමය පිණිස පවත්නාවූ, ඇල්ම කරන්නාවූ රූපයෝ වෙත්.
  • කණින් දත යුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමය පිණිස පවත්නාවූ, ඇළුම් කටයුතුවූ, ශබ්දයෝ වෙත්.“
  • නාසයෙන් දතයුතුවූ, ගන්ධයෝ ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමය පිණිස පවත්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ගන්ධයෝ වෙත්.
  • ‘දිවෙන් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කාන්තවූ, මනාපවූ, ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කාමය පිණිස පවත්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ රසයෝ වෙත්.
  • “කයින් දතයුතුවූ, ඉෂ්ටවූ, කැමැතිවන්නාවූ මන වඩන්නාවූ ප්‍රිය ස්වභාව ඇත්තාවූ, කම්සැප එලවන්නාවූ, ඇලුම් කටයුතුවූ ස්පර්ශයෝ වෙත්.

    මහණෙනි, මේවා පඤ්ච කාම ගුණයෝ වෙත්.

“මහණෙනි, මේ පස්කම් ගුණයන් නිසා යම් සැපයක් සොම්නසක් උපදීද, මේ සැපය සේවනය නොකටයුතු, නොවැඩියයුතු, බහුල ලෙස නොසෙවිය යුතු කාමයන්ගේ සැපයයිද, ඒ සැපය අසුචි වැනි සැපයකැයිද , පෘථග්ජන සැපයකැයිද, අනාර්‍ය්‍ය සැපයකැයිද කියනු ලැබේ. මේ කම්සැපයට භයවිය යුතුයයි මම කියමි.

§ 6.2 . ධ්‍යාන සැපය

§ “මහණෙනි,
මේ ශාසනයෙහි භික්ෂුවක්

  • සිත කාම අරමුණු වලින් මිදී ඒවායින් නිදහස් ව .- (විවිච්චේව කාමෙහි )
  • භාවනා අරමුණෙහි සිත එකඟ කරගෙන ඉතිරි නීවරණ සතර වන ව්‍යාපාදය, උද්දච්චය, කුක්කුච්චය, ථිනමිද්ධය යන සතරින්ද මිදුන විට (විවිච්චෙව අකුසලෙහි )
  • විතක්ක , විචාර සහිත (සවිතක්කන් සවිචාරන්)
  • විවේකය ලබයි. (විවෙකජන් )
  • සිතෙහි ප්‍රීතිය සහ කයෙහි සැපය සහිත (පීති සුඛං)
    පළමුවන ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයිද,

විතක්ක විචාර නැතිව භික්ෂුවගේ සිත අරමුණෙහි ම පිහිටයිද , (අවිතක්කං, අවිචාරං) නීවරණ සංසිදී මෙන් චිත්ත ඒකාග්‍රතාවය ලබයිද . ගම් (සමාධිජං)බලවත් වූ එකඟ බවක් සිතෙහි ඇති වේද . ( චිත්ත එකාග්‍ර බව)එයින් අධ්යාත්මයෙහිම ප්‍රසාදය ඇති වෙයිද.
(ප්‍රසාදය ඇති විඳීම)
මේ සමාධිය තුලින්උපන් සැපයත් ප්‍රීතියත් ඉතා ප්‍රබල ලෙස ඇති වන . (පීති සුඛං) ද්විතීයධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයිද .

  • භික්ෂුව පීතිය කෙරෙහි ඇති කැමැත්ත අත් හරින්නට වෙයිද .
  • ආදීනවය දැක ප්‍රීතිය කෙරෙහි කලකිරුණු භික්ෂුව ප්‍රීතියේ නොඇලෙයිද.
  • භික්ෂුව මෙසේ සිතෙහි පීතිය සන්සින්දුවීමෙන් සිත උපේක්ෂාවට පත්වේද.
  • එනමුත් කය සැපයක් විඳියිද.
  • සතියෙන් යුක්තව ඔහු උපේක්ශා සහගත සැප විහරණය කයෙන් විඳියිද . මෙසේ භික්ෂුව තුන්වන ධ්‍යානය තුලින් සැපයක් ලබයිද . ( පීතියාච විරාගා උපේක්කොච විහරති සතොච සම්පජානෝ සුඛංච කායෙන පටිසංවේදෙති)

ප්‍රීතිය ඉක්මවීමෙන් උපෙක්ෂා ඇත්තේ වාසය කෙරෙයිද . සිහියෙන් යුක්තවූයේද , කයින් සැප විඳියිද . යම් ධ්‍යානයක් උපෙක්ෂා ඇත්තේ, සිහියෙන් යුක්තවූයේ, සැප විහරණ ඇත්තේයයි ආර්‍ය්‍යයෝ කියත්ද, ඒ තුන්වන ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කෙරෙයිද .

සැපය මේ උපේක්ෂාව නිසා ඇති සැපයද රළුය කියා ඒ රළුබව දකින ඔහු ඒ තුන්වන ධ්‍යානයේ වූ ඒ  සැපයද අත් හරිමින් සියළු වින්දනයන්ගෙන් සිත මුදා ගෙන සතරවන ධ්‍යානය ලබයිද .

මේ එක්ක එක් ධ්‍යානයන් හිදී භික්ෂුව ක්‍රම ක්‍රමයෙන් උසස් වන්නාවූ අති ශ්‍රේෂ්ඨ වූ සැපයන් අත් විඳියි, මේ ධ්‍යාන සැපයන් භික්ෂුව තමා තුලින්ම අත් විඳියි. ,

මෙය සේවනය කටයුතු, වැඩියයුතු, බහුල වශයෙන් කළයුතු, කාමයෙන් වෙන්වූ සැපයයිද,
විවේකයෙන් සපිරුණු සැපයයිද,
සන්සින්දීම් සහිත සැපය යයිද,
සම්බොධි සැපයයිද කිවහැකි සැපයක්ය ද .
මේ සැපයට නොබිය විය යුතුයයි කියමි. 1260
මේ සැපය විඳිය යුතු වන්නේය. නිතර නිතර විඳිය යුතු වන්නේය. වර්ධනය කරගත යුතු වන්නේය. මේ සැපයට බිය නොවිය යුතුය.

[1260:- සතුටින් සිටීම නොහොත් සැපය මේ සාසනයේ තහනම් කර නැත. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දේසනා කලේ ඉහලම සතුට හා සැපය තෝරාගෙන ඉන් සතුටුවන ලෙසයි. මේ ප්‍රතිපදාවේ යෙදෙන භික්ෂුවකට ධ්යානයන්හි ලබන සැපය තරම් ඊට කිට්ටු කරන්නට තරම්වත් හැකි අන් සැපයක් නැත. නිර්වාණාවබෝධය පිණිස ධ්‍යානයන් අනවශ්‍යයැයි කියනා භික්ෂුන්ද අද සිටිති. ධ්‍යානයන් නොලබා මාර්ගඵල ලැබුවෙක් ගැන අසන්නට නොලැබෙන තරම්ය.]

පස් දොරින් ලබන කාම අරමුණු නිමිති ලෙස ගෙන ඇතිවන සැපය හා භාවනාවෙන් ලබන ධ්‍යානයන් නිසා වන අභ්‍යන්තර සැපය යන දෙකෙහි වෙනස දැන ඒ අතරෙන් උතුම් සැපය අවබෝධ කරගෙන ඉන් උතුම් සැපය පමණක් තමන් තුලින්ම අභ්‍යන්තරයෙන් විඳිය යුතුය’ යි මේ සඳහා කියන ලදී.

[1261: රහෝවාද යන වචනයේ වචනාර්ථය රහස් කතාව යන්නය. සම්මුඛ ඛීන වාද යන්නෙහි අර්ථය මුහුණ ටම කීමය. මේ වචන දෙක යොදා ඇත්තේ හුදු වචනාර්තය හැඟවීම පිණිස නොවන බව වටහා ගත යුතුය.]

§අදාළ පුද්ගලයා නැති තැන ඔහුගේ අප්‍රසිද්ධ සිදුවීම් ගැන නොකිය යුතුය. සාකච්චාවට නොගත යුතුය. “

... යි, මවිසින් කියන ලදී. .

එය කුමක් සඳහා කියන ලදද?

  • මහණෙනි,
    යම් සිදුවීමක්, අදහසක් තොරතුරක් ගැන කතා කරන්නේ නම් “ඒ කියනා අප්‍රසිද්ධ සිද්ධිය, කිසිදා සිදු නොවූවක්ය, බොරුවක්ය, වරදවා තේරුම්ගැනීමකි. ඒ ගැන කරන කතාව ඵලයක් නැති, නිෂ්ඵල කතාවකි. කිසිවෙකුට යහපතක් නොසලසන කතාවකි” කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය නැති තැනකදී පවා කතා නොකළ යුතුය.
  • යම් අප්‍රසිද්ධ සිද්ධියක්, සිදු වූවක්ය, එය සත්‍යය, එනමුත් ඒ ගැන කතාව , ඵලයක් නැති, නිෂ්ඵල කතාවකි , අවැඩ පිනිස අනර්ථය පිණිස වන්නේය, කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය නැති තැනක පවා කතා නොකළ යුතුය.
  • යම් අප්‍රසිද්ධ සිද්ධියක්, සිදු වූවක්ය, සත්‍යය, එනමුත් ඒ ගැන කීම වැඩ පිනිස, යහපත පිණිස, අර්ථය පිණිස වන්නේය, කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය නැති තැනක වුවද සුදුසු වෙලාවක කතා කළ හැකිය.

අදාළ පුද්ගලයා නැති තැන අප්‍රසිද්ධ සිදුවීම් ගැන නොකිය යුතුය. සාකච්චාවට නොගත යුතුය. ” යි කියා කියන ලද නම් මෙය සඳහා කියන ලදී..

අදාළ පුද්ගලයා ඉදිරියේදී පවා කෙනෙකුගේ අප්‍රසිද්ධ සිදුවීම් ගැන නොකිය යුතුය. සාකච්චාවට නොගත යුතුය. “

... යි, මවිසින් කියන ලදී.
එය කුමක් සඳහා කියන ලදද?

  • මහණෙනි,
    යම් සිදුවීමක්, අදහසක් තොරතුරක් ගැන කතා කරන්නේ නම් “ඒ කියනා අප්‍රසිද්ධ සිද්ධිය, කිසිදා සිදු නොවූවක්ය, බොරුවක්ය, වරදවා තේරුම්ගැනීමකි. ඒ ගැන කරන කතාව ඵලයක් නැති, නිෂ්ඵල කතාවකි. කිසිවෙකුට යහපතක් නොසලසන කතාවකි” කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය ඉදිරියේදී පවා කතා නොකළ යුතුය. සාකච්චාවට නොගත යුතුය.
  • යම් අප්‍රසිද්ධ සිද්ධියක්, සිදු වූවක්ය, එය සත්‍යය, එනමුත් ඒ ගැන කතාව , ඵලයක් නැති, නිෂ්ඵල කතාවකි , අවැඩ පිනිස අනර්ථය පිණිස වන්නේය, කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය ඉන්නා තැනක පවා කතා නොකළ යුතුය. සාකච්චාවට නොගත යුතුය.
  • යම් අප්‍රසිද්ධ සිද්ධියක්, සිදු වූවක්ය, සත්‍යය, ඒ ගැන කීම යහපත පිනිස, අසන්නාගෙ වර්ධනය පිණිස , අර්ථය පිණිස වන්නේය, කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය ඉදිරියේ සුදුසු වෙලාවක කතා කළ හැකිය.

අදාළ පුද්ගලයා ඉදිරියේදී පවා (සම්මුඛ ඛීන වාද) අප්‍රසිද්ධ සිදුවීම් ගැන නොකිය යුතුය. “යි කියා කියන ලද නම් මෙය සඳහා කියන ලදී..

§ 9. “මහණෙනි,

ඉක්මනින් ඉක්මනින්, වේගයෙන් කතා නොකළ යුතුය.
සාමාන්‍ය වේගයෙන් කතා කලයුතුය

……”යි දේසනා කලෙමි.
මෙය කුමක් සඳහා කියන ලදද?

  • ඉක්මනින් ඉක්මනින්, වේගයෙන් කතා කරන්නාට , වැඩි වෙලා නොගොස්ම මහන්සිය දැනේ. සිරුර වෙහෙස වේ. සිතද පීඩාවෙයි. ස්වරයද බිඳෙයි. උගුරද බැරැන්ඩි වෙයි.
  • ඉක්මනින් වේගයෙන් කරන කතාව පැහැදිලි නැත. තේරුම් ගන්නට අපහසු වෙයි. අසන්නාට අමිහිරි වෙයි.
  • සාමාන්‍ය වේගයෙන් කතා කරන විට , දේශකයාට කායික අපහසුවක් නොවේ. වෙහෙසක් නොවේ. සිත ද නොපැටලේ. වචන නොපැටලේ.
  • අසන්නාට හොඳින් තේරුම් ගත හැකි වේ. මිහිරි වේ. අසන්නට ප්‍රිය වේ. ,

ඉක්මනින් ඉක්මනින්, වේගයෙන් කතා නොකළ යුතුය. සාමාන්‍ය වේගයෙන් කතා කලයුතුය” යි , යි කියා කියන ලද නම් මෙය සඳහා කියන ලදී..

§ 10. මහණෙනි,

“තමාගේ කථා ව්‍යවහාරය තරයේ නොගන්න. ඒ ඒ පළාතේ කථා ව්‍යවහාරය නොඉක්මවන්න, ඒ පළාතේ යොදන වචන වෙනස් මුත් තේරුම වැටහෙන පරිදි කතා කරන්න

…..යි මවිසින් කියන ලදී.
මෙය කුමක් සඳහා කියන ලදද?

§ 10. 1. මහණෙනි,
කෙසේ නම් කථා ව්‍යවහාර තරයේ ගන්නේද ජනපද ව්‍යවහාර ඉක්මවන්නේද?

මහණෙනි,

ඇතැම් පළාත්වල, ජනපදවල මිනිස්සු එක්තරා භාණ්ඩයකට තලිය යයි කියත්,
ඇතැම් පළාත්වල පාත්‍රය යි කියත්.
ඇතැම් පළාත්වල විත්තය යි කියත්,
සරාව යයි කියත්,
ඇතැම් පළාත්වල ධාරොපය යි කියත්,
පොණ යි කියත්.
පිසීලයි කියත්.

මෙසේ ඒ ඒ පළාත්වල යම් යම් පරිද්දෙන් නමක් ව්‍යවහාර කරද්ද, ඒ ඒ නම් තදින් අල්වාගෙන මේ නම ම සත්‍යයි අනික් නම් වැරදි යැයි ව්‍යවහාර කරයි.

මහණෙනි, මෙසේ තමාගේ කථා ව්‍යවහාරය දැඩිකොට අල්වා ගැනීමද, ලෝක ව්‍යවහාරය ඉක්මවා යාම වේ. මෙය අර්බුද ආරවුල් ඇති කරයි.

§ 10. 2. “මහණෙනි,
කෙසේ කථා ව්‍යවහාරය තරයේ නොගනීද? ලෝක ව්‍යවහාරය ඉක්මවා නොයාද,?

“මහණෙනි,
ඇතැම් පළාත්වල මිනිස්සු එක්තරා භාණ්ඩයකට තලිය යයි කියත්, ඇතැම් පළාත්වල පාත්‍රයයි කියත්. ඇතැම් පළාත්වල විත්තයයි කියත්, සරාව යයි කියත්, ඇතැම් පළාත්වල ධාරොපයයි කියත්, පොණ යයි කියත්. පිසීලයයි කියත්.

මෙසේ යම් යම් පළාත්වල හඳුනත්ද, ආයුෂ්මත්නි, මෙම නම මේ දෙය සඳහා ව්‍යවහාර කෙරෙත් යයි, දැන ඒ පළාතේදී ඒ භාණ්ඩය සඳහා ඒ ඒ නම ව්‍යවහාර කෙරේ නම්, යි ඒ තමන් දන්නා නම අල්ලා නොගැනීම වෙයි.

මහණෙනි, මෙසේ කථා ව්‍යවහාරය තදින් අල්වා නොගැනීමද, ලෝක ව්‍යවහාරය නොඉක්මවීමද වේ. මේ ආරවුල් අර්බුද ඇති නොවන්නට හේතු වේ.

කථා ව්‍යවහාරය තදින් අල්වා නොගන්න ය. ලෝක ව්‍යවහාරය නො ඉක්මවන්න” යයි මෙසේ මවිසින් කියන ලදද, මෙය මේ සඳහා කියන ලදී.

§ 11.1 පංච කාමයන්ට ඇලී ජීවත්වීමෙන් නිරතුවම අසන්තෘප්තව, අසහනයෙන් හා ආතතියෙන් යුත් මනසින් , දුකින් වෙහෙසින් අසහනයෙන් හිඳී. ඒ කාමයන් නිසා විඳිනා සැපය හීන ය. ලාමක ය, ග්‍රාම්‍යය ය, පෘථග්ජනයන්ටම අයත් ය, අනාර්‍ය්‍යය ය අවැඩ පිණිස වන්නේය. විනාශය පිණිසම වන්නේය. එය වැරදි මාර්ගයය. එ නිසා සිත් තැවුල් අර්බුද ඇතිවීම සිදු වන්නේය. එය සරණ (අර්බුද ඇතිකරන) ධර්මයක්ය.

§ 11.2. කාමයන් හි සැප ඇතැයි, සන්තෝෂයක් ඇතැයි යන මිත්‍යා විශ්වාසය දුරු කොට එහි ආදීනව දැන කාමයෙන් වෙන්වීම, දුකින් , අසන්තෘප්ත අසහනයෙන් වෙන් වීමට මගය. එය හරි මගය. ඒ නිසා අර්බුද ආරවුල් නැති වෙන්නේය. ඒ අරණ ධර්මයක්ය

§ 11.3. විමුක්තිය පතා කයට දුක් පීඩා දෙන අත්තකිලමතානු යෝග වල යෙදෙන්නාද දුකම ලබයි. කිසිදු සැපයක් නැති , මේ පිළිවෙත් කයේ හා සිතේ දුක පිණිස පමණක් ම හේතු වෙයි. විනාශය පිණිස හේතු වෙයි. දැඩි වෙහෙස සහිත වෙයි. දැවීම් සහිත වෙයි. තමනට දැඩි වෙහෙස (කිල) සහිත වේ. දැවීම් සහිතවූ, වරදවා පිළිපැදීම වේ. දුක්වූ, අනාර්‍ය්‍යවූ, අවැඩ ගෙණ දෙන්නාවූ, ශරීරයට දුක් දෙන පිළිවෙත යහපත් ප්‍රතිපදාව නොවේ. එය වැරදි මාර්ගයය. එ නිසා සිත් තැවුල් අර්බුද ඇතිවීම සිදු වන්නේය. එය සරණ (අර්බුද ඇතිකරන) ධර්මයක්ය.. “

§ 11.4. මේ අන්ත දෙකට නොඑළඹ ප්‍රඥා චක්ෂුසය ඇති කරන්නාවූ, නුවණ ඇති කරන්නාවූ, තථාගතයන් වහන්සේ විසින්ම අවබෝධ කොට අනුදැන වදාලාවූ, ‘මධ්‍යම ප්‍රතිපදාව’ අනුගමනය කිරීම, සංසිඳීම පිණිස, විශිෂ්ට ඥානය පිණිස, අවබෝධය පිණිස, නිර්වාණය පිණිස පවතී. ඒ නිසා අර්බුද ආරවුල් නැති වෙන්නේය. ඒ අරණ ධර්මයක්ය

§ 11.5 .“දේසනා කිරීමේදී , කතා කිරීමේදී අසන්නා පහත් කොට කතා කිරීම හෝ අසන්නා උසස් කොට කතා කිරීම නුසුදුසුය. ඒ අර්බුද ආරවුල් ඇතිවීමට හේතු වන්නේය. එය වැරදි මාර්ගයය. එ නිසා සිත් තැවුල් අර්බුද ඇතිවීම සිදු වන්නේය. එය සරණ (අර්බුද ඇතිකරන) ධර්මයක්ය.

§11.6 , එසේ පුද්ගල වාදයෙන් තොරව ක්‍රියාව ගැන පමණක් කීම, ප්‍රතිපලය, ආදීනවය ගැන කීම ධර්මානුකුලය. එය යහපත් පිළිවෙතවේ. එහෙයින් මේ පිළිවෙත කෙලෙස් රහිතවේ. ඒ නිසා අර්බුද ආරවුල් නැති වෙන්නේය. ඒ අරණ ධර්මයක්ය

§11.7 . .‘මහණෙනි, පස් දොරින් ලබන කාම අරමුණු නිමිති ලෙස ගෙන ඇතිවන සැපය හා භාවනාවෙන් ලබන ධ්‍යානයන් නිසා වන අභ්‍යන්තර සැපය යන දෙකෙහි වෙනස දැන ඒ අතරෙන් උතුම් සැපය වන ධ්‍යාන සැපය පමණක් තමන් තුලින්ම අභ්‍යන්තරයෙන් විඳිම , දුක් නැත්තාවූ විනාශ නැත්තාවූ වෙහෙස නැත්තාවූ දැවීම් නැත්තාවූ යහපත් පිළිවෙත වේ. එහෙයින් මේ පිළිවෙත කෙලෙස් රහිතවේ. ඒ නිසා අර්බුද ආරවුල් නැති වෙන්නේය. ඒ අරණ ධර්මයක්ය

§ 11. 8. යම් සිදුවීමක්, අදහසක් තොරතුරක් ගැන කතා කරන්නේ නම් “ඒ කියනා අප්‍රසිද්ධ සිද්ධිය, කිසිදා සිදු නොවූවක්ය, බොරුවක්ය, වරදවා තේරුම්ගැනීමකි. ඒ ගැන කරන කතාව ඵලයක් නැති, නිෂ්ඵල කතාවකි. කිසිවෙකුට යහපතක් නොසලසන කතාවකි” කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය නැති තැනකදී පවා කතා නොකළ යුතුය. එසේ කිරීම දුක් සහිතවූ විනාශ සහිතවූ වෙහෙස සහිතවූ දැවීම් සහිතවූ වැරදි පිළිවෙතවේ. එහෙයින් මේ ධර්මය කෙලෙස් සහිතය. ඒ අර්බුද ආරවුල් ඇතිවීමට හේතු වන්නේය. එය වැරදි මාර්ගයය. එය සරණ (අර්බුද ඇතිකරන) ධර්මයක්ය.

§ 11. 9, මහණෙනි, යම් අප්‍රසිද්ධ සිද්ධියක්, සිදු වූවක්ය, එය සත්‍යය, එනමුත් ඒ ගැන කතාව , ඵලයක් නැති, නිෂ්ඵල කතාවකි , අවැඩ පිනිස අනර්ථය පිණිස වන්නේය, කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය නැති තැනක පවා කතා නොකළ යුතුය. එසේ කිරීම දුක් සහිතවූ විනාශ සහිතවූ වෙහෙස සහිතවූ දැවීම් සහිතවූ වැරදි පිළිවෙතවේ. එහෙයින් මේ ධර්මයය කෙලෙස් සහිතවේ. එය වැරදි මාර්ගයය. එ නිසා සිත් තැවුල් අර්බුද ඇතිවීම සිදු වන්නේය. එය සරණ (අර්බුද ඇතිකරන) ධර්මයක්ය.

§ 11.10 . මහණෙනි, යම් අප්‍රසිද්ධ සිද්ධියක්, සිදු වූවක්ය, සත්‍යය, එනමුත් ඒ ගැන කීම වැඩ පිනිස, යහපත පිණිස, අර්ථය පිණිස වන්නේය, කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය නැති තැනක වුවද සුදුසු වෙලාවක කතා කිරීම දුක් නැත්තාවූ විනාශයක් නැත්තාවූ වෙහෙස නැත්තාවූ දැවීම් නැත්තාවූ යහපත් පිළිවෙතවේ. එහෙයින් එසේ කිරීම කෙලෙස් රහිතවේ. ඒ නිසා අර්බුද ආරවුල් නැති වෙන්නේය. ඒ අරණ ධර්මයක්ය

§ 11.11. මහණෙනි, යම් සිදුවීමක්, අදහසක් තොරතුරක් ගැන කතා කරන්නේ නම් “ඒ කියනා අප්‍රසිද්ධ සිද්ධිය, කිසිදා සිදු නොවූවක්ය, බොරුවක්ය, වරදවා තේරුම්ගැනීමකි. ඒ ගැන කරන කතාව ඵලයක් නැති, නිෂ්ඵල කතාවකි. කිසිවෙකුට යහපතක් නොසලසන කතාවකි” කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය ඉදිරියේදී පවා කතා නොකළ යුතුය. සාකච්චාවට නොගත යුතුය. , මේ ගැන කතා කිරීම දුක් සහිතවූ විනාශ සහිතවූ වෙහෙස සහිතවූ දැවීම් සහිතවූ වැරදි පිළිවෙතවේ. එහෙයින් එසේ කතා කිරීම කෙලෙස් සහිතවේ. එය වැරදි මාර්ගයය. එ නිසා සිත් තැවුල් අර්බුද ඇතිවීම සිදු වන්නේය. එය සරණ (අර්බුද ඇතිකරන) ධර්මයක්ය.

§ 11.12 . “මහණෙනි, යම් අප්‍රසිද්ධ සිද්ධියක්, සිදු වූවක්ය, එය සත්‍යය, එනමුත් ඒ ගැන කතාව , ඵලයක් නැති, නිෂ්ඵල කතාවකි , අවැඩ පිනිස අනර්ථය පිණිස වන්නේය, කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය ඉන්නා තැනක පවා කතා නොකළ යුතුය. සාකච්චාවට නොගත යුතුය. එසේ කිරීම දුක් සහිතවූ විනාශ සහිතවූ වෙහෙස සහිතවූ දැවීම් සහිතවූ වැරදි පිළිවෙතවේ. එහෙයින් මේ ධර්මය කෙලෙස් සහිතවේ. එය වැරදි මාර්ගයය. එ නිසා සිත් තැවුල් අර්බුද ඇතිවීම සිදු වන්නේය. එය සරණ (අර්බුද ඇතිකරන) ධර්මයක්ය.


§ 11.13. “මහණෙනි, යම් අප්‍රසිද්ධ සිද්ධියක්, සිදු වූවක්ය, සත්‍යය, ඒ ගැන කීම යහපත පිනිස, අසන්නාගෙ වර්ධනය පිණිස , අර්ථය පිණිස වන්නේය, කියා දන්නේද, ඒ කාරණය අදාළ අය ඉදිරියේ සුදුසු වෙලාවක කතා කළ හැකිය එසේ කීම දුක් නැත්තාවූ විනාශ නැත්තාවූ වෙහෙස නැත්තාවූ දැවීම් නැත්තාවූ යහපත් පිළිවෙතවේ. එහෙයින් එසේ කතා කිරීම කෙලෙස් රහිතවේ. ඒ නිසා අර්බුද ආරවුල් නැති වෙන්නේය. ඒ අරණ ධර්මයක්ය

§ 11.14. මහණෙනි, ඉක්මනින් ඉක්මනින්, වේගයෙන් කතා නොකළ යුතුය.
සාමාන්‍ය වේගයෙන් කතා කලයුතුය.
එසේ වේගයෙන් කතා කිරීමෙන් හරි අර්ථය නොකියවෙන්නේය. එසේ හෙයින් අසන්නා තුල සැක හා රිසි නොවීම වන්නේය. එය වෙහෙසීම් සහිතවූ දැවීම් සහිතවූ වැරදි පිළිවෙත වේ. එහෙයින් එසේ කතා කිරීම කෙලෙස් සහිතවේ. එය වැරදි මාර්ගයය. එ නිසා සිත් තැවුල් අර්බුද ඇතිවීම සිදු වන්නේය. එය (අර්බුද ඇතිකරන) සරණ ධර්මයක්ය.

§ 11.15 . මහණෙනි, සාමාන්‍ය වේගයෙන් කතා කලයුතුය . එසේ සාමාන්‍ය වේගයෙන් කතා කිරීමෙන් හරි අර්ථය කියවෙන්නේය. එසේ හෙයින් අසන්නා තුල සැක ඇති නොවී අවබෝධය සිදු වන්නේය. එය වෙහෙසීම් රහිතවූ දැවීම් තොර නිවැරදි පිළිවෙත වේ. එහෙයින් එසේ කතා කිරීම කෙලෙස් රහිතවේ. ඒ නිසා අර්බුද ආරවුල් නැති වෙන්නේය. ඒ අරණ ධර්මයක්ය

§11.16. “මහණෙනි, තමාගේ කථා ව්‍යවහාර තරයේ අල්ලා ගන්නේද , ඊට වෙනස්ව ඇති ජනපද ව්‍යවහාර නොසලකා තමාගේ වචන වලින් කතා කරයි ද , එසේ කිරීම දුක් සහිතවූ විනාශ සහිතවූ වෙහෙසීම් සහිතවූ දැවීම් සහිතවූ වැරදි පිළිවෙත වේ. එහෙයින් එසේ කතා කිරීම කෙලෙස් සහිතවේ. එය වැරදි මාර්ගයය. එ නිසා සිත් තැවුල් අර්බුද ඇතිවීම සිදු වන්නේය. එය සරණ (අර්බුද ඇතිකරන) ධර්මයක්ය.

§11.17 . “මහණෙනි, තමාගේ කථා ව්‍යවහාර තරයේ නොගන්නේද , ඊට වෙනස්ව ඇති ජනපද ව්‍යවහාර අනුව කතාකරන්නේද , එසේ කිරීම දුක් නැත්තාවූ විනාශ නැත්තාවූ වෙහෙස නැත්තාවූ දැවීම් නැත්තාවූ යහපත් පිළිවෙත වේ. එහෙයින් මේ එසේ කතා කිරීම කෙලෙස් රහිතවේ. ඒ නිසා අර්බුද ආරවුල් නැති වෙන්නේය. ඒ අරණ ධර්මයක්ය

§ 14.. “මහණෙනි, එහෙයින් මෙසේ කෙලෙස් සහිතවූ ධර්මයන්ද දැන ගන්නෙමු. කෙලෙස් රහිතවූ ධර්මයද දැන ගන්නෙමු. කෙලෙස් සහිතවූ ධර්මයද දැන කෙලෙස් රහිතවූ ධර්මයද දැන කෙලෙස් රහිත අරණ ප්‍රතිපදාවෙහි පිළිපදින්නෙමු”යි, තොප විසින් හික්මිය යුතුයි. වදාළේය.

මහණෙනි, සුභූති කුලපුත්‍රයා1263 කෙලෙස් රහිත ප්‍රතිපදාවට පිළිපන්නෙකැ’යි , භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළේය.

[1263:- සුභූති කුල පුත්‍රයා, යනු සුදත්ත නොහොත් අනාථ පිණ්ඩික සිටුතුමාගේ බාල සොහොයුරාය. ජේතවන ආරාමය පුජා කල දින ඔහු සසුන් ගත විය. පසු කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ, ඔහු අරණ විහාරි භික්ෂුන් (අර්බුද නැතිව වසනා භික්ෂුන්) අතරෙන් මුල් තැන තබා වදාළ සේක.]

භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ අරණ විභංග සුත්‍රයේ විභංගයද දේශනා කොට වදාළසේක. සතුටු සිත් ඇත්තාවූ ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ භාෂිතය සතුටින් පිළිගත්තාහුය.

MN 03-04-08. උද්දේස විභංග සූත්‍රය

පාළි සුත්‍ර සජ්ජායනය

සත්වයා සොයන්නේ සැපයමය. ඔහු දුකින් මිදීම පිණිසම සැප සොයයි. අශෘතවත් පෘථග්ජන මිනිසා පන්ච කාමයන් නිසා සැප විඳින්නෙමි යැයි පතා බාහිර අරමුණු අල්වාගෙන ඒවා යෙහි ඇති සුළු වූ ආශ්වාදයන් හි ඇලෙයි. විපල්ලාසවූ සිතින් මේ කාමයන් ඇසුරු කිරීමෙන් ඔහුගේ සිත , විඥාණය වික්ෂිප්ත වේ. දඩාවතේ යයි. මේ වැදගත් සුත්‍ර දෙසනාවේ මුලින්ම මේ උගුලින් ගැලවී ඉන්නට හැකි ආකාරය කියැවේ. සසුන්ගත වී භාවනාවෙහි යෙදෙන භික්ෂුන් වහන්සේලා මේ බාහිර අරමුණු වලින් වෙන්ව මේ උගුලින් ගැලවී ඉන්නට සමත් වුවත්, සිත සන්සුන් කරගෙන එක් එක් ධ්‍යාන මට්ටම් වලට යන විට ඒ ධ්‍යාන සැපයන් නිසා අභ්‍යන්තර අරමුණු ලෙස ඒවා නිසා ඇතිවන සැපයට බැඳෙන්නට ඉඩ කඩ ඇත. ඒ අන්තරාවෙන් ගැලවෙන්නටද මේ සුත්‍රයේ උපදෙස් දී ඇත.

සුත්‍ර විවරණය පළමු දේසනාව 1

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසනලදී. එක් කලෙක්හි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර ජේතවන නම්වූ අනේපිඩු මහසිටුහුගේ ආරාමයෙහි වැඩ වසන සේක.

එකල්හි දිනෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන්ට “මහණෙනි” කියා ආමන්ත්‍රණය කළ සේක.
“පින්වතුන් වහන්සැයි” ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළේය.

§ 2. “මහණෙනි, නුඹලාට උද්දෙසයත් විභංගයත් (මාතෘකාවද විස්තරයද)1249 දේශනා කරන්නෙමි.
එය අසව්. යහපත්කොට මෙනෙහිකරව්. කියන්නෙමි” යනුයි.
“එසේය, ස්වාමීනි,” කියා ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.

[1249: මෙහි පළමුව භික්ෂුන් අමතා තමන් වහන්සේ විසින් උද්දේසයද විභංගයද දේසනා කරන්නෙමැයි දේසනා කරමි ‘යි සඳහන් වුවත්, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ උද්දේසය පමණක් දේසනා කොට ආපසු ගියේ මන්දැයි අටුවාවෙහි වත් විස්තර කර නැත. චීන මජ්ජිම ආගමෙහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ උද්දේසය හා විභංගය දේසනා කරන්නෙමි යැයි වෙනුවට ඇත්තේ ධර්මයක් දේසනා කරමි.’ කියා පමණකි. එහෙයින් සුත්‍රයේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් උද්දේසය ද මහා කච්චාන ස්වාමින්වහන්සේ විසින් නිද්දේසයද දේසනා කොට ඇති නිසා බොහෝවිට මේ පදය සංගීතිකාරක භික්ෂුන් වහන්සේලා විසින් ඇතුල් කරන්නට ඇතැයි සිතෙයි.]

§ 3 භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළේය.

‘අරමුණු පිළිබඳව භික්ෂුව මෙසේ පිලිපැදිය යුතුය.
බාහිර අරමුණු වලින් සිය විඥාණය , වික්ෂිප්ත නොවන ලෙසද , විසිරනොයන ලෙසද පැවතිය යුතුය. අභ්‍යන්තර ආරම්මණයන්හි නොඇලී පිරිසිඳ බලන්නහුගේ සිත පිටත අරමුණුවල වික්ෂිප්ත නොවී නොවිසිර පවත්නේද, ධ්‍යාන අරමුණෙහි පවා ඇලී නොපිහිටන්නේද, විඤ්ඤාණය තමා වශයෙන් නොගැනීම නිසා තැති නොගන්නේද, ඒ ආකාරයෙන් භික්ෂුව අරමුණ පිරිසිඳ බැලිය යුතුය.
මහණෙනි, සිත පිටත අරමුණුවල නොවිසිරීම ඇති විට , ධ්‍යාන අරමුණෙහි ඇලී නොසිටින විට , මමන් කාරය දුරු කොට ගත් විට , ඔබ තැති නොගන්නේය. එවිට මත්තෙහි ජාති, ජරා, මරණය දුක්ඛයන්ගේ යලි හටගැනීමක් නොවන්නේය’ .

§ 4 . භාග්‍යවතුන් වහන්සේ එසේ වදාරා හුන් අස්නෙන් නැගී සිට තමන් වහන්සේගේ කුටිය වෙත වැඩිය සේක.1249

§ 5 .එසේ  භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩමවා ගිය පසු ඒ භික්ෂූන්ට මෙසේ සිතුනී.
“ඇවැත්නි, මේ ධර්ම කාණ්ඩය  අපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සංක්ෂෙප වශයෙන් වදාරා, විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකොට, හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩමවූ සේක.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සංක්ෂෙප වශයෙන්, උදෙසීම පමණක් වදාළාවූ, විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකළාවූ මේ ධර්ම පරියාය, අර්ථ විස්තර වශයෙන් අපට දෙශනා කරන්නට කවරෙකු සමත්වේ ද?” කියායි.

එකල්හි  ඒ භික්ෂූන්ට මෙසේ සිත් විය . 
“ආයුෂ්මත් මහා කාත්‍යායන ස්ථවිරයන් වහන්සේ ශාස්තෘන් වහන්සේ විසින්ද වර්ණනා කරණ ලද්දේය. නුවණැති සබ්‍රහ්මචාරී භික්ෂූන් විසින්ද බුහුමන් කරණ ලද්දේ වෙයි. ආයුෂ්මත් මහා කාත්‍යායන ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සංක්ෂෙපයෙන් උදෙසීම් මාත්‍රයක් වදාළාවූ විස්තර වශයෙන් අර්ථ විභාග නොකළාවූ මේ දෙශනාවෙහි අර්ථ විස්තර වශයෙන් දෙශනා කිරීමට සමර්ථ වන්නේය. අපි ආයුෂ්මත් මහා කාත්‍යායන ස්ථවිරයන් වහන්සේ වෙත ගොස් මේ  කාරණය විචාරන්නෙමු”යි කියායි

§ 6 . එවිට   ඒ භික්ෂූන් මහා කච්චාන ස්වාමින් වහන්සේ සොයා ගොස් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සිදු කල උද්දේස දේසනාව නැවත මතක් කොට ඒ දේසනාව විභංග වසයෙන් විස්තර කර දේසනා කරන මෙන් ඉල්ලා සිටියෝය. එකල්හි මහා කච්චාන මහා ස්ථවිරයන් වහන්සේ මෙසේ කීහ.

§ 7 “ඇවැත්නි, වහලකට ලී සොයා අරටු ඇති ගස් සොයන්නාවූ මිනිසෙක් තද අරටුව ඇති ගසක් වෙත ගොස්, එහි මුල අත්හැර, එහි කඳ අත්හැර, කොළ අතුවල අටුව සෙවිය යුතුය’යි සිතන ලෙස , ආයුෂ්මත්වරුන් විසින් ශාස්තෲන් වහන්සේ හමුවූ කල්හි ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගෙන් විස්තර වශයෙන් නොඅසා, මෙසේ මා වෙත අවුත් අපගෙන් මේ කාරණය ඇසිය යුතු යැයි සිතන්නාහුද?

ඇවැත්නි, අප භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දතයුත්ත දන්නේය, දැක්කයුතු දෙය දක්නේය, ප්‍රඥා චක්ෂුසින් යුක්ත වූයේය, සම්‍යක් ඥානයෙන් යුක්ත වූයේය, ධර්මඥානයෙන් යුක්ත වූයේය, ශ්‍රෙෂ්ඨ වූයේය, චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යය ප්‍රකාශ කරන්නේය, පවත්වන්නේය, අර්ථයට පමුණුවන්නේය, අමෘතය දෙන්නේය, ධර්මස්වාමි වූයේය, තථාගත වූයේය. මේ වනාහි ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගෙන්ම එය ඇසීමට සුදුසු කාලය විය. තොපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් ආකාරයකින් ප්‍රකාශ කරන්නාහුද එපරිද්දෙන්ම එය දරාගනිව්ය” යි, කීය.

§ 8 . “ඇවැත් කාත්‍යායන ස්ථවිරයන් වහන්ස , ඒකාන්තයෙන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දතයුත්ත දන්නේය. දැක්කයුත්ත දක්නේය. ප්‍රඥා චක්ෂුසින් යුක්තවූයේ, ඥාන චක්ෂුසින් යුක්තවූයේ, ධර්ම චක්ෂුසින් යුක්තවූයේ, ශ්‍රෙෂ්ඨවූයේ, දෙශනා කරන්නේය, පවත්වන්නේ, අර්ථය කරා පමුණුවන්නේ අමෘතය දෙන්නේ, ධර්මස්වාමී වූයේය, තථාගත වූයේය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගෙන්ම එය ඇසීමට කාලය විය. යම් හෙයකින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අතින්ම මෙපවත් විචාරන්නෙමුද අපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම්සේ ප්‍රකාශ කරන්නේද, අපි එය එසේ දරාගන්නෙමු.

එතකුදු වුවත් මහා කාත්‍යායන ස්ථවිරයනි! ඔබ වහන්සේ ශාස්තෲන් වහන්සේ විසින්ද වර්ණනා කරණ ලද්දේය. නුවණැති සබ්‍රහ්මචාරී භික්ෂූන් විසින්ද බුහුමන් කරණ ලද්දේය. ආයුෂ්මත් මහා කාත්‍යායන ස්ථවිරයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සංක්ෂෙපයෙන් වදාළාවූ මේ ධර්මය අර්ථ විස්තර වශයෙන් දේශනා කිරීමට සමර්ථ වන්නේය. ආයුෂ්මත් මහා කාත්‍යායන ස්වාමින් වහන්සේ මේ කාර්‍යය බරක් වශයෙන් නොසලකා අප කෙරෙහි අනුකම්පාවෙන් විස්තර කර දේශනා කරන සේක්වා”යි කීහ.

§ 9 . එවිට මහා කාත්‍යායන ස්ථවිරයන් වහන්සේ මෙසේ ප්‍රකාශ කෙළේය
ඇවැත්නි, එසේවී නම් අසව්. හොඳින් මෙනෙහි කරව්. කියන්නෙමි” යි කීහ.
“ඇවැත්නි, එසේයයි” ඒ භික්ෂූහු උත්තර දුන්හ.

§ 10 . ආයුෂ්මත් මහා කාත්‍යායන ස්ථවිරයන් වහන්සේ මෙය ප්‍රකාශ කළේය.

“ඇවැත්නි,
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඔබට සංක්ෂිප්ත ලෙස උද්දෙසය ලෙස දේසනා කල ධර්මය මෙසේ විස්තර වශයෙන් දකිමි.

§ 10 . “ඇවැත්නි,
සිත නොහොත් වීඥාණය1248 බාහිර අරමුනු නිසා වික්ෂිප්ත වන්නේය. විසිරී යන්නේය.
විඥාණය බාහිර අරමුණු නිසා කෙසේ වික්ෂිප්ත1249 වේද. බාහිර අරමුණු නිසා කෙසේ විසිර යන්නේද? ,

  • ඇවැත්නි,
    (රූප නිමිත්තස්සසාද ගථිතං ; රූප නිමිත්තානි විනිබද්ධන්, රූප නිමිත්තස්සසාද සංයෝජන සංයුත්තන්) ඇසින් රූපයක් දැක ඒ රූප අරමුණ නිමිත්ත ලෙස ගෙන ඒ අනුව මනසිකාරය පවත්වන්නේද, සිත රූපාරමුණ රස විඳීන්නේද, ඒ රුපය අභිනන්දනය කරන්නේද, රූප අරමුණ තුල අජ්ජෝසාය තිට්ඨති’ කියන්නා සේ ගිලී යයිද, නැවත නැවත සිහි කරන්නේද එබඳු සිත වික්ෂිප්ත වන්නේය. සිත බාහිර, පිටත අරමුණුවල විසිර ගියේය, පැතිර ගියේයයි කියනු ලැබේ.
  • “කණින් ශබ්දයක් අසා, සිත ඒ ශබ්දය අනුව සිත ගමන් කරන්නේ ද, ඒ ශබ්දයට කැමති වන්නේද , ඒ ශබ්දය අභිනන්දනය කරන්නේද, ශබ්ද අරමුණ තුල අජ්ජෝසාය තිට්ඨති කියන්නා සේ ගිලී යයිද නැවත නැවත සිහි කරන්නේද එබඳු සිත පිටත ශබ්ද නිසා වික්ෂිප්ත වන්නේය, අරමුණ තුල විසිර ගියේය පැතිර ගියේයයි කියනු ලැබේ
  • “නැහැයෙන් සුවඳක් ආඝ්‍රාණය කොට, සිත ගන්ධ අරමුණ අනුව ගමන්කරන්නේද, ඒ සුවඳට රුචි වන්නේද, ඒ සුවඳ අභිනන්දනය කරන්නේද, සුවඳ අරමුණ තුල අජ්ජෝසාය තිට්ඨති කියන්නා සේ ගිලී යයිද නැවත නැවත ඒ සුවඳ සිහි කරන්නේද එබඳු සිත පිටත ඝන්ධ නිසා වික්ෂිප්ත වන්නේය. අරමුණුවල විසිර ගියේය, පැතිර ගියේයයි කියනු ලැබේ
  • “දිවෙන් රසයක් විඳ, සිත රසාරමුණු අනුව ගමන්කරන්නේද, ඒ රසයේ කැමැත්තක් ඇති කර ගනීද, ඒ රසය අභිනන්දනය කරන්නේද, රස අරමුණ තුල අජ්ජෝසාය තිට්ඨති කියන්නා සේ ගිලී යයිද නැවත නැවත ඒ රසය සිහි කරන්නේද එබඳු සිත රස අරමුණ හි කැමැත්තෙන් වික්ෂිප්ත වන්නේය, විසිර ගියේය පැතිර ගියේයයි කියනු ලැබේ
  • “කයින් යමක් ස්පර්ශකොට, සිත ප්‍රෂ්ටව්‍ය අරමුණ අනුව ගමන් කරන්නේ ද, ප්‍රෂ්ටව්‍ය අරමුණ ට කැමතිව ඒ ස්පර්ශයෙහි විඳීමෙහි බැඳුණාවූ, ප්‍රෂ්ටව්‍ය අරමුණ අභිනන්දනය කරන්නේද, පොට්ඨබ්බ අරමුණ තුල අජ්ජෝසාය තිට්ඨති කියන්නා සේ ගිලී යයිද නැවත නැවතඒ ස්පර්ශය සිහි කරන්නේද එබඳු සිත පිටත පොට්ඨබ්බ අරමුණ නිසා වික්ෂිප්ත වන්නේය, අරමුණෙහි හි විසිර ගියේය පැතිර ගියේයයි කියනු ලැබේ.
  • “සිතින් ධර්මාරමුණක් දැන, සිත අරමුණ අනුව ගමන් කරන්නේද, එම ධර්මාරම්මණයෙහි කැමති වේද, ඒ අරමුණෙහි විඳීමෙහි, බැඳේද, ඒ ධර්මාරම්මණය අභිනන්දනය කරන්නේද, ධර්මාරම්මණ අරමුණ තුල අජ්ජෝසාය තිට්ඨති කියන්නා ගිලී යයිද නැවත නැවත සිහි කරන්නේද එබඳු සිත පිටත ධර්මාරම්මණ ය නිසා වික්ෂිප්ත වන්නේය. අරමුනෙහි විසිර ගියේය පැතිර ගියේය’යි කියනු ලැබේ.

[1248:- මේ සුත්‍රයේදී සිත, චිත්තය යන පුරුදු පද වෙනුවට විඥාණය යන පදය යොදා ඇති බව සිහි කරමි. සිත යන සරල යෙදුම මෙහිදී මා භාවිතා කලේ අවබෝධයට පහසු වේයැයි සිතු නිසාය. පසිඳුරන් ගෙන් ලැබෙන අරමුණු වලට කැමැත්ත ඇති ව ඒ වින්දනය කරමින් “නන්දියති, අභිනන්දති, අජ්ජෝසායතිට්ඨති” යන තුන් පියවරෙන් දැක්වෙන ආකාරයට බාහිර ආරම්මනවලට බැඳේ ද එය බාහිර අරමුණෙහි බැදී ගියේය.’යි කියනු ලැබේ.]

[1249: වික්ෂිප්ත වන්නේය:- ලෙස කියන්නේ මෝහය නිසාය. ඇත්තටම දුක ගෙන දෙන දේ සැපය කියා ගන්නේය. අනිත්‍ය දෙය නිත්‍යය යි ගන්නේය. අනාත්ම දෙය ආත්මය ලෙස ගන්නේය. ඒ විපල්ලාසය ට සිත වික්ෂිප්ත වුවාය කියා අදහස් වෙයි.]

“ඇවැත්නි, මෙසේ සිත බාහිර අරමුණු නිසා විසිර ගියේයයි කියනු ලැබේ.

§ 11. “ඇවැත්නි, කෙසේ නම් විඥාණය /සිත බාහිර අරමුණු නිසා වික්ෂිප්ත නොකොට ඉන්නේද,
සිත අරමුණු නිසා විඥාණය විසිර නොයන ලෙස පවත්වන්නේද ?

  • ඇවැත්නි, ඇසින් රූපයක් දැක ඒ රූප අරමුණට තෘෂ්ණාව ඇති නොවන සේ ඒ දෙස යෝනිසෝ මනසිකාරයෙන් හා සතියෙන් බලන්න , ඒ රුපයද අනිත්‍ය බව , දුක් සහිත බව, අනාත්ම බව දකින්න, ඒ රූප අරමුණෙහි අනභි නන්දති, අනභිවඩති, නාජ්ජෝසය තිට්ඨති. ‘ කියන්නා සේ දකීන්න, නැවත නැවත සිහි නොකරන්න. එසේ පැවතී සිත බාහිර අරමුණ නිසා වික්ෂිප්ත නොවන්නේය. බාහිර අරමුණුවල විසිර නොයන්නේය. පැතිර නොයන්නේය‘.
  • “කණින් ශබ්දයක් අසා සිත ඒ ශබ්දය අරමුණක් ලෙස නොගන්න. ඇතිව, පැවත යලි නැතිවෙන සංසිද්ධියක් පමණක් ලෙස දකින්න. ඇසු , ඇසෙන ශබ්දය කන්කළු යැයි , අන් ශබ්දයනට වඩා මිහිරිය යි, හෝ අන් ශබ්දයනට වඩා රළු යයි, අමිහිරි යැයි මැනුම්නොගන්න. එබඳු සිත බාහිර ශබ්ද අරමුණ තුල විසිර නොයන්නේය, පැතිර නොයන්නේය.
  • “නැහැයෙන් සුවඳක් ආඝ්‍රාණයකොට සිත ඒ ගන්ධය අරමුණක් සේ නොගන්න. ඒ සුවඳත් ඇතිව, පැවත , නැතිවන දෙයක් බව දකින්න. ඒ සුවඳ අභිනන්දනය නොකරන්න, සුවඳ අරමුණ ලෙස අජ්ජෝසාය තිට්ඨති කියන්නා සේ ගිලී නොයන්යන. නැවත ඒ සුවඳ සිහි නොකරන්න. එබඳු සිත පිටත ඝන්ධ අරමුණු නිසා වික්ෂිප්ත නොවන්නේය. ඝන්ධ අරමුණෙ හි විසිර නොයන්නේය යයි කියනු ලැබේ
  • “දිවෙන් රසයක් විඳ සිත රසාරමුණු අනුව නොයොදන්න.. ඒ රසය එක් ආකාරයක් නොපවතින බව දකින්න. ඒ රසය නීරස වන බව දකින්න. නැවත සිහි කරන්නට තරම් එහි දෙයක් නැති බව දකින්න. එබඳු සිත පිටත රස අරමුණ හි විසිර නොගියේය පැතිර නොගීයේයයි කියනු ලැබේ
  • “කයින් ස්පර්ශයන් විඳ ඒ ප්‍රෂ්ටව්‍ය අරමුණක් ලෙස නොගන්න. ඒ පොට්ටබ්භය , වෙනස් වන බව දකින්න. ඒ නිසා වන කැමැත්ත සුළු මොහොතකින්ම අකමැත්ත වෙන බව දකින්න. එබඳු සිත පිටත පොට්ඨබ්බ අරමුණ හි විසිර නොගියේය, පැතිර නොගියේයයි කියනු ලැබේ.
  • “සිතින් ධර්මාරමුණක් දැන සිත ධර්මාරමුණ අනුව ගමන් කරන්නේද, එම ධර්මාරම්මණයද වෙනස් වන බව, අනිත්‍ය බව , නැතිවන බව දකින්න. එබඳු සිත පිටත ධර්මාරම්මණ අරමුණ නිසා වික්ෂිප්ත නොවන්නේය. අරමුනෙහි විසිර නොගියේය පැතිර නොගියේයයි කියනු ලැබේ.

“ඇවැත්නි, මෙසේ සිත බාහිර අරමුණු නිසා විසිර නොගියේයයි, වික්ෂිප්ත නොවේ යැයි කියනු ලැබේ.

§ 12 . “ඇවැත්නි, මෙසේ බාහිර අරමුණු නිසා සිත නොවිසුරුන විට, වික්ෂිප්ත නොවූ විට, භික්ෂුව සිය සිත භාවනා අරමුණෙහි යොදවයි. මෙසේ භාවනා අරමුණෙ යෙදවූ සිත දැන් කාම අරමුණුවලින් අකම්පිතය. ඔහු භාවනා අරමුණෙහි නැමී ක්‍රමයෙන් සමාධියට පත් වෙයි. චිත්ත එකාග්‍රතාවයට පත් වෙයි. දැන් ඒ නොසැලෙන සිත ක්‍රමයෙන් ධ්‍යාන තත්වයට පත්වේ..

සුත්‍ර විවරණය දෙවන දේසනාව -2

§  12 . “ඇවැත්නි, ධ්‍යානාරම්මණයෙහි සිත කෙසේ ඇලෙයි ද, [අජ්ජන්තන් සන්ටිතන්]

ඇවැත්නි, භාවනා අරමුණෙ පවත්වන සිත (සන්ටිත්තන් චිත්තං) දැන් ඒ

  • සිත කාම අරමුණු වලින් මිදී ඒවායින් නිදහස් ව ඇත.- (විවිච්චේව කාමෙහි )
  • භාවනා අරමුණෙහි සිත එකඟ කරන විට ඉතිරි නීවරණ සතර වන ව්‍යාපාදය, උද්දච්චය, කුක්කුච්චය, ථිනමිද්ධය යන සතරින්ද මිදුන විට (විවිච්චෙව අකුසලෙහි )
  • විතක්ක , විචාර සහිත (සවිතක්කන් සවිචාරන්)
  • විවේකය ලබයි. (විවෙකජන් )
  • සිතෙහි ප්‍රීතිය සහ කයෙහි සැපය සහිත (පීති සුඛං)
    පළමුවන ධ්‍යානයට පත් වේ.

මෙම අධ්‍යාත්මික මනෝ ස්වභාවය ඔහු සිතෙහි විවේකය තුලින් උපන් සැපයක් ඇති කරයි. කිසිදු කාම සැපයකට වඩා ඉහල මේ සැපය විඳින යෝගියාගේ සිත මේ සැපයට ඇලෙයි එහි ආශ්වාදයට කැමති වෙයි. සිත ඒ සැපයේ බැඳෙයි. ඒ සැපයේ සංයෝජනයට බැඳේ .
මේ විඥාණය අධ්‍යාත්මයේ සිරවීමය. පිහිටීම යනු ඒය.
ඒ සීමාවේ ඇල්ම නිසා ඉන් ඉදිරියට යන්නට භික්ෂුව අසමත් වේ. නොහැකි වේ. 

[1252:- සවිතක්කන්, සවිචාරන්, විවෙකජන් , පීති, සුඛං යන පස් විධ කාරණා පලමුවන ධ්‍යානයේදී ලැබේ. විතක්ක යනු අරමුණ ගැන මෙනෙහි කිරීමය, සවිචාරන් යනු නැවත නැවත මෙනෙහි කිරීමය, විවේකය යනු කාය විවේකය හා දැන් ලබන චිත්ත විවේකය නිසා වන වින්දනය ය. පීතිය යනු මේ විවේකය නිසා සිතෙ ඇතිවන ප්‍රසන්න ස්වාභාවයය. සුඛ නම් කයෙහි සැහැල්ලු බවක් දැනෙමින් ලැබෙන කයෙහි සැපය ය. පළමු ධ්‍යානයේදී නැතිවන කාරණා පහ නම් පංච නීවරණයෝ ය.]

§  13 . නැවත මහණෙනි, යම් ලෙසකින් භික්ෂුව ඒ අධ්‍යාත්මික සැපය අනිත්‍ය ලෙස අවබෝධකොට නැවත භාවනා අරමුණෙහි සිත යෙදීමෙන් ඔහු දෙවන ධ්‍යානයට පත් වෙයි.

  • විතක්ක විචාර නැතිව භික්ෂුවගේ සිත අරමුණෙහි ම පිහිටයි, (අවිතක්කං, අවිචාරං)
  • නීවරණ සංසිදී මෙන් චිත්ත ඒකාග්‍රතාවය ලබයි. ගම් (සමාධිජං)
  • බලවත් වූ එකඟ බවක් සිතෙහි ඇති වේ. ( චිත්ත එකාග්‍රබව)
  • එයින් අධ්යාත්මයෙහිම ප්‍රසාදය ඇති වෙ. (ප්‍රසාදය ඇති විඳීම)
  • මේ සමාධිය තුලින් උපන් සැපයත් ප්‍රීතියත් ඉතා ප්‍රබල ලෙස ඇති වේ . (පීති සුඛං)

[1253 :- අවිතක්කන්, අවිචාරන්, දැන් ඔහු සිය භාවනා අරමුණ මෙනෙහි කිරීම හා නැවත නැවත සිහියට නැංවීම කිරීමක් අවශ්‍ය නොවේ. මන්දයත් සිත ඒ භාවනා අරමුණෙහි හොඳින් පිහිටා ඇති නිසාය. එසේ ඔහු ගේ සමාධි අරමුණ අධ්‍යාත්මයට ලංවේ. සම්පසාදනය ඇති වෙ. යි. විවෙකජන් , මේ ප්‍රබල සමාධිය නිසා අධික චිත්ත විවේකයක් ඇති වෙයි. සමාධිය කොතරම් බලවත් ද යත් ඒ සමාධිය දැඩි පීති යක් ගෙන දෙයි.. .]

මේ සමාධිය නිසා විඳින සැපය කලින් පළමු ධ්‍යාන අවස්ථාවේ විවේක සුවය නිසා ලැබූ සැපයට වඩා ඉතා වැඩිය. මේ සැප වේදනාව අනුව ලබන වින්දනයේ ආස්වාදය තුල භික්ෂුවගේ විඥාණය පිහිටයි. සිත එහි ඇලෙයි එහි ආශ්වාදයට කැමතිව  බැඳෙයි. ඒ සැපයේ සංයෝජනයට බැඳේ . සිත අධ්‍යාත්මයේ පිහිටීම යනු එයය. සමාධියේ සැපය නිසා ඇතිවන මේ ධ්‍යාන ආරම්මනයේ සිත ඇලීම යන මෙයද ඉදිරියට යාමට ඇතිවන බාධාවකි. අජ්ජන්තන් චිත්ත සන්තිත්තන්- ඇවැත්නි, ධ්‍යානාරම්මණයෙහි සිත ඇලෙයි –  කියන්නේ එයටයි.

§  14  . භික්ෂුව නැවත මේ දෙවන ධ්‍යාන අවස්ථාවේ සමාධිය නිසා ලැබූ සැපය රළු බව , ගොරෝසු බව දැක ඒ කෙරෙහි නොඇලී භාවනා අරමුණෙහිම නියැලීමෙන්

  • භික්ෂුව පීතිය කෙරෙහි ඇති කැමැත්ත අත් හරින්නට වෙයි.
  • ආදීනවය දැක ප්‍රීතිය කෙරෙහි කලකිරුණු භික්ෂුව ප්‍රීතියේ නොඇලෙයි.
  • භික්ෂුව මෙසේ සිතෙහි පීතිය සන්සින්දුවීමෙන් සිත උපේක්ෂාවට පත්වේ.
  • එනමුත් කය සැපයක් විඳියි.
  • සතියෙන් යුක්තව ඔහු උපේක්ශා සහගත සැප විහරණය කයෙන් විඳියි. මෙසේ භික්ෂුව තුන්වන ධ්‍යානය ලබයි. ( පීතියාච විරාගා උපේක්කොච විහරති සතොච සම්පජානෝ සුඛංච කායෙන පටිසංවේදෙති)

මේ උපේක්ෂා සැපයේ ආස්වාදය තුල භික්ෂුවගේ විඥාණය පිහිටයි.
සිත එහි ඇලෙයි එහි ආශ්වාදයට කැමතිව  බැඳෙයි.
ඒ සැපයේ සංයෝජනයට බැඳේ . සිත අධ්‍යාත්මයේ පිහිටීම යනු එයය.

සිතෙහි ඇති උපේක්ෂා සැපය නිසා ඇතිවන මේ ධ්‍යාන ආරම්මනයේ සිත ඇලීම ද, භික්ෂුවට ඉදිරියට යාමට ඇතිවන බාධාවකි. අජ්ජන්තන් චිත්ත සන්තිත්තන් -ඇවැත්නි, ධ්‍යානාරම්මණයෙහි සිත ඇලෙයි කියන්නේ එයටයි.

§  15. මේ උපේක්ෂාව නිසා ඇති සැපයද රළුය කියා ඒ රළුබව දකින ඔහු ඒ තුන්වන ධ්‍යානයේ වූ ඒ  සැපයද අත් හරිමින් සියළු වින්දනයන්ගෙන් සිත මුදා ගෙන සතරවන ධ්‍යානය ලබයි.

  • මේ සතරවන ධ්‍යාන සිත සැපයද දුකද ප්‍රහාණය කරයි.
  • සොමනසා දොමනස් දෙකද ප්‍රහාණය කර
  • ප්‍රබල උපේක්ඛාව පමණක් ඉතිරි කර ගනී.
  • භික්ෂුව මෙසේ ප්‍රබල උපේක්ඛාව පමණක් ඇති සතරවන ධ්‍යානයට එළඹ වාසය කරයි.

මේ පිරිසිදු උපේක්ඛාව බබලයි. කෙලෙස් වලින් කිලිටියක් නැත. සොම්නසක් දොම්නසක් නැත. සැපයක් දුකක් නැත. .සියළු සැපයන් නිරුද්ධ කර ගෙන නිර්වාණය කෙරෙහි නැමීගත් මේ සිත කම්මනීය ය. නම්‍යශීලිය. දැන් මහණෙනි, මේ පාරිශුද්ධ උපේක්ඛාව සහගත වේදනාව තුල භික්ෂුව ගේ විඥාණය පිහිටයි.

ඒ උපේක්ෂා විඳීමේ ආස්වාදය තුන්වන ධ්‍යාන අවස්ථාවේ වූ උපේක්ඛාව නිසා විඳි සැපයට වඩා ඉතා වැඩිය. මේ සැප වේදනාව අනුව ලබන ප්‍රබල උපේක්ඛා සහගත වින්දනයේ ආස්වාදය තුල භික්ෂුවගේ විඥාණය පිහිටයි. සිත එහි ඇලෙයි එහි ආශ්වාදයට කැමතිව එහි  බැඳෙයි. ඒ සැපයේ සංයෝජනයට බැඳේ . සිත අධ්‍යාත්මයේ පිහිටීම යනු එයය. සමාධියේ සැපය නිසා ඇතිවන මේ ධ්‍යාන ආරම්මනයේ සිත ඇලීමද භික්ෂුවට ප්‍රතිපදාවේ ඉදිරියට යාමට ඇතිවන බාධාවකි. අජ්ජන්තන් චිත්තන් සන්තිත්තන්  -ඇවැත්නි, ධ්‍යානාරම්මණයෙහි සිත ඇලෙයි කියන්නේ එයටයි.

§  16 . “ඇවැත්නි, ධ්‍යානාරම්මණයෙහි කෙසේ නම් සිත නොඇලේ ද ?

” මහණෙනි, භික්ෂුව සියළු කාමයන්ගෙන් වෙන්වම අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව විතර්ක සහිතවූ, විචාර සහිතවූ, විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති ප්‍රථමධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයිද එවිට ඔහුගේ සිත ඒ විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය නිත්‍ය නොවන බව හා වෙනස්වන බව දැක විවේකයෙන් හටගත් ඒ චිත්ත ප්‍රීතියද ඇතිව තිබී නැතිව යන වේදනාවක් පමණක් බව විදර්ශනා කිරීමෙන් අනිත්‍ය ලෙස දැකීමෙන් ඒ අනුව ගමන් නොකරයි. , විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීතියෙහි හා සැපයෙහි නොබැඳේ. ඒ විවේක සැපය නිසා හටගත් පිතිය හා සැපයෙහි රස නොවිඳි. නොබැඳේ. ඒ භික්ෂුව ධ්‍යාන ආරම්මනයෙහි නොඇලේ.

§  17. “ඇවැත්නි, නැවතද, භික්ෂුව විතර්ක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමෙන් තමා කෙරෙහි පැහැදීම ඇත්තාවූ සිත සම්බන්ධ එකඟ බැව් ඇති, විතර්ක රහිතවූ, විචාර රහිතවූ සමාධියෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති ද්විතීය ධ්‍යානයට පැමිණ වසත්දී, සිතේ සමාධියෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය නිත්‍ය නොවන බව හා වෙනස්වන බව දැක ඒ හටගත් ඒ චිත්ත ප්‍රීතියද ඇතිව තිබී නැතිව යන වේදනාවක් පමණක් බව විදර්ශනා කිරීමෙන් අනිත්‍ය ලෙස දැකීමෙන් ඒ අනුව ගමන් නොකරයි. , විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීතියෙහි හා සැපයෙහි නොබැඳේ. ඒ විවේක සැපය නිසා හටගත් පිතිය හා සැපයෙහි රස නොවිඳි. නොබැඳේ. ඒ භික්ෂුව ධ්‍යාන ආරම්මනයෙහි නොඇලේ.

§  18 . “ඇවැත්නි, නැවතද භික්ෂුව ප්‍රීතියේ , නොඇල්මෙන් උපෙක්ෂා ඇත්තේ, සිහි නුවණ ඇත්තේ, උපෙක්ෂා සැපයද කයින් විඳිමින් වාසය කරයි.. තෘතීය ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරත්දී , ඔහුගේ සිත ඒ උපෙක්ෂාව නිසා ඇති සැපය නිත්‍ය නොවන බව හා වෙනස්වන බව දැක ඒ අනුව ගමන් නොකරන්නේ ද, උපෙක්ෂා සැපයෙහි රස නොවිඳී ද , උපෙක්ෂා සැපයෙහි රසවිඳීමෙහි නොවෙළුණනේද, උපෙක්ෂා සැපයෙහි රස විඳීමෙහි රැහැණින් මිදුනේද, ඒ භික්ෂුවගේ විඥාණය අභ්‍යන්තර ආරම්මනයෙහි සිර නොවේ.

§  19. “ඇවැත්නි, නැවතද භික්ෂුව උපේක්ඛා සැපයද දුරු කිරීමෙන්, දුකද දුරු කිරීමෙන් පළමුකොටම සොම්නස්, දොම්නස් දෙක නැසීමෙන් නිදුක්වූ, නොසැපවූ, උපෙක්ෂා ස්මෘතීන්ගේ පිරිසිදු බැව් ඇති චතුර්ථ ධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරත්දී ඔහුගේ සිත දුක් නැතිවීම, සැප නැතිවීම අනුව ඇති සැපය ද නිත්‍ය නොවන බව හා වෙනස්වන බව දැක ඒ අනුව ගමන් නොකරන්නේද, උපාදාන කර නොගනීද නිදුක් නොසැප සිතෙහි ආස්වාදයෙහි රස නොවිඳීද , නිදුක් නොසැපයෙහි රස විඳීමෙහි නොවෙළුනේද , නිදුක් නොසැප රස විඳීමෙහි නොබැඳුනේද ඒ සිත විඥාණය අභ්‍යන්තර ආරම්මනයෙහි සිර නොවේ.

“ඇවැත්නි, ධ්‍යානාරම්මණයෙහි සිත නොඇලී සිටින්නේ එසේය

§ 20. “ඇවැත්නි, කෙසේ නම් අල්ලාගන්නට දෙයක් උපාදානයට දෙයක් නැති විට කම්පා වේද ?”

“ඇවැත්නි, මේ ලෝකයෙහි ඇසූපිරූ තැන් නැත්තාවූ පෘථග්ජන මිනිසා ආර්‍ය්‍යයන් නොදක්නේය, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි දක්ෂ නුවූයේය, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි නොහික්මුනේය, සත්පුරුෂයන් නොදක්නේය, සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි අදක්ෂය, සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි නොහික්මුනේය,

  • රූපය තමා වශයෙන් හෝ දකියි.
  • තමා රූපය වශයෙන් හෝ දකියි.
  • තමා නිසා රූපය ඇත්තේයයි කියා හෝ දකියි.
  • රූපය තුල තමා ඉන්නේයයි කියා හෝ දකියි.
පෘතග්ජනයා රූපය හා ආත්මය ගැන සිව් ආකාරයකින් සිතයි.



නමුත් ඔහුගේ රූපය වෙනස් වෙයි. අන් හැඩයක් පිළිවෙලක්, ආකාරයක් වෙයි.
රූපයෙහි වෙනස්වීමෙන් හා විකෘති වීමෙන් රූපයේ වෙනස්වීමට අනුව ඔහුගේ විඥාණයද වෙනස් වෙයි.
ආත්මය හා රුපය එකක් නම් එකක් අනෙක නිසා පවතියි නම් මරණයේදී රුපය සමගම ආත්මයද විනාශ වී යයි.
උච්චේද දෘෂ්ටිය ලෙස අප දන්නා මේ පළමු දෙආකාර දැකීම් එසේ මේ ජීවිතය මෙපමනකි’ය ගනියි. .
රූපයේ වෙනස්වීම නිසා හෝ මරණයෙන් සියල්ල නිමා වේ යැයි සිතනා විට නිත්‍ය ය යැයි බලා පොරොත්තු වූ සිතා වුන් ඔහුගේ විඥානය කම්පිත වේ.
අකුශල ධර්මයෝ ඔහුගේ කුසල් සිත විනාශ කරත්. කුසල් සිත විනාශවීමෙන් තෘෂ්ණා තැතිගැන්මෙන්ද භය තැති ගැන්මෙන්ද තැතිගැනීම් සහිත වෙයි. දුක් සහිත වෙයි. ආලය සහිත වෙයි.

මම’යයි ගතයුත්තක් නැති බව දැන ගත් කල්හි ඔහු තැති ගනියි. අල්ලා ගන්නට උපාදාන කරගන්නට කිසිත් ඉතිරි නොවන විට ඒ නිසා ඔහු පරිතස්සනාවට නොහොත් කම්පාවට පත් වේ.

“ඇවැත්නි, එසේම මේ පෘථග්ජන මිනිසා

  • තමා විඳිනා වේදනාව තමාගේ වශයෙන් දකියි. තමාගේ වේදනාවය විඳීම යයි ගනියි.
  • තමා වේදනාව ඇත්තකු තමාය කියා හෝ තමා කෙරෙහි වේදනාව ඇත්තේ යයි කියා හෝ
  • වේදනාවෙහි තමා ඇත්තේයයි කියා හෝ තමා කෙරෙහි වේදනාව ඇත්තේයයි කියා හෝ දකියි.

ඔහුගේ ඒ වේදනාව වෙනස් වෙයි. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. වේදනාව වෙනස් වීමෙන් හා අන්පරිදි වීමෙන් වේදනාවේ වෙනස්වීම අනුව ඔහුගේ සිතද වෙනස් වෙයි. වේදනාවන්ගේ වෙනස්වීමට අනුව වෙනස්වූ ඔහුගේ සිතින් හටගත් තෘෂ්ණා තැතිගැන්මවූ අකුශල ධර්මයෝ ඔහුගේ කුසල් සිත විනාශ කරත්. කුසල් සිත විනාශවීමෙන් තැතිගැනීම් සහිත වෙයි. දුක් සහිත වෙයි. ආලය සහිත වෙයි. මමයයි ගතයුත්තක් නැති කල්හි තැතිගනියි. අකුශල ධර්මයෝ ඔහුගේ කුසල් සිත විනාශ කරත්. කුසල් සිත විනාශවීමෙන් තෘෂ්ණා තැතිගැන්මෙන්ද භය තැති ගැන්මෙන්ද තැතිගැනීම් සහිත වෙයි. දුක් සහිත වෙයි. ආලය සහිත වෙයි.

මමයයි ගතයුත්තක් නැති බව දැන ගත් කල්හි ඔහු තැතිගනියි. අල්ලා ගන්නට උපාදාන කරගන්නට කිසිත් ඉතිරි නොවන විට ඒ නිසා ඔහු පරිතස්සනාවට නොහොත් කම්පාවට පත් වේ.

  • “සංඥාව තමා වශයෙන් දකියි.
  • තමා සංඥාව ඇත්තෙකු තමාය කියා හෝ
  • තමා කෙරෙහි සංඥාව ඇත්තේයයි කියා හෝ
  • සංඥාවෙහි තමා ඇත්තේයයි කියා හෝ දකියි.

ඔහුගේ ඒ සංඥාව වෙනස් වෙයි. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. සංඥාව වෙනස් වීමෙන් හා අන් පරිදි වීමෙන් සංඥාවේ වෙනස්වීම අනුව ඔහුගේ සිත වෙනස් වෙයි. සංඥාවන්ගේ වෙනස්වීමට අනුව වෙනස්වූ සිතින් හටගත් තෘෂ්ණා තැතිගැන්මවූ අකුශල ධර්මයෝ ඔහුගේ කුසල් සිත විනාශ කරත්. කුසල් සිත විනාශ වීමෙන් තැතිගැනීම් සහිත වෙයි. දුක් සහිත වෙයි. ආලය සහිත වෙයි.

මමයයි ගතයුත්තක් නැති බව දැන ගත් කල්හි ඔහු තැතිගනියි. අල්ලා ගන්නට උපාදාන කරගන්නට කිසිත් ඉතිරි නොවන විට ඒ නිසා ඔහු පරිතස්සනාවට නොහොත් කම්පාවට පත් වේ.

  • “සංස්කාරයන් තමා වශයෙන් දකියි.
  • තමා සංස්කාර ඇත්තකු තමායයි කියා හෝ
  • තමා කෙරෙහි සංස්කාර ඇත්තේ යයි කියා හෝ
  • සංස්කාරයෙහි තමා ඇත්තේයයි කියා හෝ දකියි.

ඔහුගේ ඒ සංස්කාර වෙනස් වෙයි. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. සංස්කාර වෙනස් වීමෙන් හා අන්පරිදි වීමෙන් සංස්කාරයන්ගේ වෙනස්වීම අනුව ඔහුගේ සිත වෙනස්වෙයි. සංස්කාරයන්ගේ වෙනස් වීමට අනුව වෙනස්වූ සිතින් හට ගත් තෘෂ්ණා තැතිගැන්මවූ අකුශල ධර්මයෝ ඔහුගේ කුසල් සිත විනාශ කරත්. කුසල් සිත විනාශ වීමෙන් තැතිගැනීම් සහිත වෙයි. දුක් සහිත වෙයි. ආලය සහිත වෙයි. මමයයි ගතයුත්තක් නැති බව දැන ගත් කල්හි ඔහු තැතිගනියි. අල්ලා ගන්නට උපාදාන කරගන්නට කිසිත් ඉතිරි නොවන විට ඒ නිසා ඔහු පරිතස්සනාවට නොහොත් කම්පාවට පත් වේ.

  • “විඤ්ඤාණය තමා වශයෙන් දකියි.
  • විඤ්ඤාණය ඇත්තකු තමායයි කියා හෝ ගනියි.
  • විඤ්ඤාණය කෙරෙහි තමා ඇත්තේයයි කියා හෝ දකියි.
  • තමා කෙරෙහි විඤ්ඤාණය ඇත්තේයයි කියා හෝ දකියි.

ඔහුගේ ඒ විඤ්ඤාණය වෙනස් වෙයි. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. ඔහුගේ විඤ්ඤාණය වෙනස් වීමෙන් හා අන්පරිදි වීමෙන් විඤ්ඤාණයාගේ වෙනස්වීම අනුව සිතද වෙනස් වේ. ඔහුගේ විඤ්ඤාණය වෙනස්වීම අනුව වෙනස්වූ සිතින් හටගත් තෘෂ්ණා තැතිගැනීම වන අකුසල ධර්මයෝ කුසල් සිත විනාශ කරත්. කුසල් සිත විනාශ වීමෙන් තැති ගැනීම් සහිත වෙයි. දුක් සහිත වෙයි. ආලය සහිත වෙයි.

මමයයි ගතයුත්තක් නැති බව දැන ගත් කල්හි ඔහු තැතිගනියි. අල්ලා ගන්නට උපාදාන කරගන්නට කිසිත් ඉතිරි නොවන විට ඒ නිසා ඔහු පරිතස්සනාවට නොහොත් කම්පාවට පත් වේ.

§ 21 . ඇවැත්නි, කෙසේ නම් මමය යි නොගැනීම නිසා තැති නොකොට පරිත්‍රාශ නොවේද? අකම්පිත වේද ?

ඇවැත්නි,
මේ ලෝකයෙහි ඇසූපිරූතැන් ඇති ආර්‍ය්‍යයන් දක්නාවූ ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි දක්ෂවූ, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි හික්මුනාවූ සත්පුරුෂයන් දක්නාවූ සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි දක්ෂවූ, සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි හික්මුනාවූ, ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයා…..

  • රූපය තමා වශයෙන් නොදකියි.
  • තමාගේ රූපය වශයෙන් හෝ නොදකියි.
  • තමා කෙරෙහි රූපය ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකියි.
  • රූපයෙහි තමා ඉන්නේය’යි කියා හෝ නොදකියි.

ඔහුගේ ඒ රූපය වෙනස් වේ. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. ඔහුගේ රූපය වෙනස් වීමෙන් අන්පරිදි වීමෙන් රූපය වෙනස්වීම අනුව සිත වෙනස් නොවේ. මේ රුපය සතර මහා භූත නිසා හටගත් එකක් බවත් එය තමාගේ නොවන බවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා දනී. රුපය අතීතයේ වේවා වර්තමානයේ වේවා අනාගතයේ වේවා, අබ්යන්තරයේ වේවා, බාහිර වේවා, සියුම් වේවා , විශාල වේවා සියලු රුප අනිත්‍ය බව ඔහු දකී

ඔහුගේ රූපය වෙනස්වීම නිසා වෙනස් වන සිතෙහි තැතිගැනීම හට නොගනී, ඒ නිසා අකම්පිත ඔහුගේ විඥානය තුල අකුශල ධර්මයෝ ඇතුළු නොවෙත්. කුසල් සිත විනාශ නොවීම නිසා කිසිදු තැති ගැනීමක්, කම්පාවක් ඇති නොවෙයි. දුකක් ඇති නොවෙයි. ආලය සහිත නොවෙයි. තමායයි ගැනීමට දෙයක් නැති නිසා තැති නොගනියි.

“ඇවැත්නි,
මේ ලෝකයෙහි ඇසූපිරූතැන් ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයා..

  • වේදනාව තමාගේ වශයෙන් නොදකියි.
  • වේදනාව තමා විඳින කියා හෝ නොදකියි.
  • තමා කෙරෙහි වේදනාව ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකියි.
  • වේදනාවෙහි තමා ඉන්නේය’ යි කියා නොදකියි.

ඔහුගේ ඒ වේදනාව වෙනස් වෙයි. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. වේදනාව පෙරළීමෙන් අන් පරිදි වීමෙන් වේදනාව පෙරළීම අනුව ඔහුගේ සිත වෙනස් නොවේ.

ඔහුගේ වේදනාව පෙරළීම අනුව වෙනස් වන සිතෙහි තැතිගැනීම හට නොගනී, ඒ නිසා අකම්පිත ඔහුගේ විඥානය තුල අකුශල ධර්මයෝ ඇතුළු නොවෙත්. කුසල් සිත විනාශ නොවීම නිසා කිසිදු තැති ගැනීමක්, කම්පාවක් ඇති නොවෙයි. දුකක් ඇති නොවෙයි. ආලය සහිත නොවෙයි. තමායයි ගැනීමට දෙයක් නැති නිසා තැති නොගනියි.

“ඇවැත්නි,
මේ ලෝකයෙහි ඇසූපිරූතැන් ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයා..

  • සංඥාව තමාගේ වශයෙන් නොදකියි.
  • සංඥා ඇත්තෙකු තමා කියා හෝ නොදකියි.
  • තමා කෙරෙහි සංඥාව ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකියි.
  • සංඥාවෙහි තමා ඉන්නේය ‘යි කියා නොදකියි.

ඔහුගේ ඒ සංඥාව වෙනස් වෙයි. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. සංඥාව පෙරළීමෙන් අන් පරිදි වීමෙන් සංඥාව පෙරළීම අනුව ඔහුගේ සිත වෙනස් නොවේ.

ඔහුගේ ඒ සංඥාව වෙනස් වෙයි. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. සංඥාව පෙරළීමෙන් අන් පරිදි වීමෙන් සංඥාව පෙරළීම අනුව ඔහුගේ සිත වෙනස් නොවේ.

ඔහුගේ සංඥාව පෙරළීම අනුව වෙනස් වන සිතෙහි තැතිගැනීම හට නොගනී, ඒ නිසා අකම්පිත ඔහුගේ විඥානය තුල අකුශල ධර්මයෝ ඇතුළු නොවෙත්. කුසල් සිත විනාශ නොවීම නිසා කිසිදු තැති ගැනීමක්, කම්පාවක් ඇති නොවෙයි. දුකක් ඇති නොවෙයි. ආලය සහිත නොවෙයි. තමායයි ගැනීමට දෙයක් නැති නිසා තැති නොගනියි.

“ඇවැත්නි,
මේ ලෝකයෙහි ඇසූපිරූතැන් ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයා..

  • සංස්කාර තමාගේ වශයෙන් නොදකියි.
  • සංස්කාර ඇත්තෙකු තමා කියා හෝ නොදකියි.
  • තමා කෙරෙහි සංස්කාර ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකියි.
  • සංස්කාරයන්හි තමා ඉන්නේය’ යි කියා නොදකියි.

ඔහුගේ ඒ සංස්කාර වෙනස් වෙයි. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. සංස්කාර පෙරළීමෙන් අන් පරිදි වීමෙන් සංස්කාර පෙරළීම අනුව ඔහුගේ සිත වෙනස් නොවේ.

ඔහුගේ සංස්කාර පෙරළීම අනුව වෙනස් වන සිතෙහි තැතිගැනීම හට නොගනී, ඒ නිසා අකම්පිත ඔහුගේ විඥානය තුල අකුශල ධර්මයෝ ඇතුළු නොවෙත්. කුසල් සිත විනාශ නොවීම නිසා කිසිදු තැති ගැනීමක්, කම්පාවක් ඇති නොවෙයි. දුකක් ඇති නොවෙයි. ආලය සහිත නොවෙයි. තමායයි ගැනීමට දෙයක් නැති නිසා තැති නොගනියි.

“ඇවැත්නි,
මේ ලෝකයෙහි ඇසූපිරූතැන් ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයා..

  • විඥානය තමාගේ වශයෙන් නොදකියි.
  • විඥානය ඇත්තෙකු තමා කියා හෝ නොදකියි.
  • තමා කෙරෙහි විඥානය ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකියි.
  • විඥානය වෙහි තමා ඉන්නේය’යි කියා නොදකියි.

ඔහුගේ ඒ විඥානය වෙනස් වෙයි. අන් පරිද්දෙකින් වෙයි. විඥානය පෙරළීමෙන් අන් පරිදි වීමෙන් විඥානය පෙරළීම අනුව ඔහුගේ සිත වෙනස් නොවේ.

ඔහුගේ විඥානය පෙරළීම අනුව වෙනස් වන සිතෙහි තැතිගැනීම හට නොගනී, ඒ නිසා අකම්පිත ඔහුගේ විඥානය තුල අකුශල ධර්මයෝ ඇතුළු නොවෙත්. කුසල් සිත විනාශ නොවීම නිසා කිසිදු තැති ගැනීමක්, කම්පාවක් ඇති නොවෙයි. දුකක් ඇති නොවෙයි. ආලය සහිත නොවෙයි. තමායයි ගැනීමට දෙයක් නැති නිසා තැති නොගනියි.

“ඇවැත්නි, මමයයි නොගැනීම නිසා තැති නොකොට පරිත්‍රාශ නොවේ.

“ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අපට යම් උදෙසීමක් සැකෙවින් උදෙසා විස්තරයෙන් අර්ථය විභාග නොකොට හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩිසේක්ද, .

‘අරමුණු පිළිබඳව භික්ෂුව මෙසේ පිලිපැදිය යුතුය.
බාහිර අරමුණු වලින් සිය විඥාණය , වික්ෂිප්ත නොවන ලෙසද , විසිරනොයන ලෙසද පැවතිය යුතුය. අභ්‍යන්තර ආරම්මණයන්හි නොඇලී පිරිසිඳ බලන්නහුගේ සිත පිටත අරමුණුවල වික්ෂිප්ත නොවී නොවිසිර පවත්නේද, ධ්‍යාන අරමුණෙහි පවා ඇලී නොපිහිටන්නේද, විඤ්ඤාණය තමා වශයෙන් නොගැනීම නිසා තැති නොගන්නේද, ඒ ආකාරයෙන් භික්ෂුව අරමුණ පිරිසිඳ බැලිය යුතුය.
මහණෙනි, සිත පිටත අරමුණුවල නොවිසිරීම ඇති විට , ධ්‍යාන අරමුණෙහි ඇලී නොසිටින විට , මමන් කාරය දුරු කොට ගත් විට , ඔබ තැති නොගන්නේය. එවිට මත්තෙහි ජාති, ජරා, මරණය දුක්ඛයන්ගේ යලි හටගැනීමක් නොවන්නේය’ .

“ඇවැත්නි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් සැකෙවින් උදෙසන ලද විස්තරයෙන් අර්ථය විභාග නොකරණ ලද මේ උද්දෙසයාගේ අර්ථය මෙසේ විස්තර වශයෙන් දනිමි. ආයුෂ්මත්නි, ඔබ කැමති නම් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙතම එළඹ මේ කාරණය අසව්. යම්සේ තොපට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ප්‍රකාශ කෙරේද එසේ එය දරා ගනිව්ය” කීය.

ඉක්බිති ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් මහා කච්චායන ස්ථවිරයන්ගේ කීම සතුටින් පිළිගෙණ අනුමෝදන්ව හුනස්නෙන් නැගිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත ගොස් මේ සියලු විස්තරය භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ප්‍රකාශ කළහ. ඒ අසා සිටි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ දෙසනා කල සේක.

“මහණෙනි,
මහා කච්චායන ස්ථවිරයෝ, පණ්ඩිත භික්ෂුවක් වේ. මහණෙනි, මහාකච්චායන ස්ථවිරයෝ මහත් ප්‍රඥා ඇත්තෙක් වේ.

මහණෙනි,
තෙපි මාගෙන්ද ඉදින් මේ කාරණය ඇසුවහු නම්, මමද මේ කාරණය මහාකච්චායනයන් විසින් ප්‍රකාශ කරණ ලද සේම ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. මේ ධර්මයේ අර්ථය මෙයම වේ. මෙසේම එය දරව් යයි” භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළේය

සතුටු සිත් ඇත්තාවූ ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ වචනය සතුටින් පිළිගත්තෝය.

MN 03-04-04 ලොමසකඩ්ගිය භද්දෙකරත්ත සූත්‍රය

පාලි සුත්‍රය සජ්ජායනය කිරීම අසන්න

ලොමසකඩ්ගිය භද්දෙකරත්ත සූත්‍රය මජ්ජිම නිකායේ උපරි පන්නාසකයට එක්කොට ඇති භද්දෙක රත්ත සුත්‍ර සතරෙහි සතරවන නොහොත් අවසාන සුත්රයවේ, මේ සුත්‍ර සතරම නිධාන කතාවෙන් වෙනස්මුත් අන්තර්ගත ධර්මය එකම වෙයි.භද්දෙක රත්ත සුත්‍ර සතරේම ඇත්තේ එකම ඉගැන්වීමකි.

අතීතයේ වූ දෙ ගැන සිතා එහි සතුටින් නොබැදෙන්න.
අනාගතය ගැන මේ මේ ආකාරයෙන් සැප විඳිමි’යැයි තන්හා නොකරන්න
මේ දැන් පසිඳුරන් ලබන අරමුණු “දුක්ඛ, අනිච්ච, අනාත්ම ” ලෙස විදසුන් ඇසින් බලන්න ..
ඒ උපදෙස මෙසේ සැලකීම වටි.
අතීතයේදී රස විඳි පස් කම්කම් සැප ගැන අද සතුටින් ආසාවෙන් මෙනෙහි කිරීමෙන් එදා රැස් කල සංස්කාර ගොඩම යලි ඔබ උපදවා ගනියි. එදා කරගත් සංස්කාර රැස් කර හමාරය. ඒ ගැන දැන් කල හැක්කක් නැත. එහෙත් එදා ඇසු ගීත නැවත මතක් කරගෙන, එදා දුටු චිත්‍රපට අද නැවත මතක් කරමින් ඔබ අද ද එදා කල අනුවණ දෙය කර ගනියි. අනාගතය ගැනද එසේමය. තවම කර නොගත් සංස්කාර ගොඩ ගැසීමක් තවම නොආ අනාගතයක් ගැන මෙසේම කරගැනීම අනුවණ කමකි.
අද ඔබ ට හමුවන අරමුණු ගැන යෝනිසෝ මනසිකාරයෙන් බලා, ඒ අරමුණු දුක්ඛ, අනිච්ච , අනාත්ම ලෙස විදර්ශනා කිරීමෙන් එයින් වන සංකාර යහපත් ආකාරයකට හසුරුවාගන්නට ඔබ දක්ෂ විය යුතුය. එම විදර්ශනාව ජීවිතයේ කොටසක් කරගත යුතුය. අද ජීවත්වන්නා අතීතයේ සහ අනාගතයේ කල , කල යුතු දෙ ගැන සිතා සංකාර ගොඩ නැගීම නතර කල යුතුය.

පුජ්‍ය පුහුල්වැල්ලේ සාරද හිමි කල සුත්‍ර විවරණ දේසනාව

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහි ජේතවන නම්වූ අනේපිඩු මහසිටුහුගේ ආරාමයෙහි වැඩ වසන සේක.

§ 2. එකල්හි ආයුෂ්මත් “ලොමසකඩ්ගිය” ස්ථවිරයන් ශාක්‍ය ජනපදයන්හි කපිලවස්තු පුරයෙහිවූ නිග්‍රොධාරාමයෙහි වාසය කෙරෙයි. එකල්හි චන්දන නම් දිව්‍යපුත්‍රයා මධ්‍යම රාත්‍රියෙහි බබළන ශරීර වර්ණයෙන් යුක්තව මුළු නිග්‍රොධරාමය ආලෝක කොට ආයුෂ්මත් ලොමසකඩ්ගිය ස්ථවිර හුන් තැනට පැමිණ, ආයුෂ්මත් ලොමසකඩ්ගිය ස්ථවිරයන්ගෙන් මෙසේ ඇසීය.

“භික්ෂූන් වහන්ස, නුඹවහන්සේ භද්දෙකරත්ත නම්, ධර්මයෙහි උද්දේසය (මාතෘකාවද); විභංගයද (විස්තරයද) දන්නෙහිද?” යනුය.
“ඇවැත්නි, මම භද්දෙකරත්ත නම් ධර්මයෙහි මාතෘකාවද විස්තරයද නොදණිමි.
ඇවැත්නි, නුඹ ඒ විස්තරය දන්නෙහිද?
“භික්ෂූන්වහන්ස, මමද භද්දෙකරත්ත ධර්ම යෙහි මාතෘකාවද විස්තරයද නොදණිමි.
භික්ෂූන්වහන්ස, නුඹවහන්සේ භද්දෙකරත්ත නම් ගාථා දන්නෙහිද?
“ඇවැත්නි, මම භද්දෙකරත්ත නම් ගාථා නොදණිමි. ඇවැත්නි, නුඹ භද්දෙකරත්ත නම් ගාථා දන්නෙහිද?”
“භික්ෂූන්වහන්ස, මම වනාහි භද්දෙකරත්ත නම් ගාථා දණිමියි කීය.
“ඇවැත්නි, නුඹ කෙසේ නම් භද්දෙකරත්ත ගාථා දන්නෙහිදැ?”යි ඇසීය.

§ 3. “භික්ෂූන්වහන්ස, එක් කලෙක්හි භාග්‍යවතුන්වහන්සේ තව්තිසා දෙවියන් අතර පරසතු ගසමුල පඬැ’ඹුල් සලස්නෙහි (පාණ්ඩුකම්බල ශෛලාසනයෙහි) වැඩ වාසය කරණසේක. එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ තව්තිසා වැසි දෙවියන්ට භද්දෙකරත්ත නම් ධර්මයෙහි උද්දෙසයද විභංගය ද මෙසේ වදාළසේක.

[1] “අතීතය ගැන සිතමින් ඒ මතකයන් මත සතුටු නොවන්න.
අනාගතය ගැන සිහින මවමින් ඒ බලාපොරොත්තු මත තුටු නොවන්න.
අතීතය වැළලී ගොස්ය. අනාගතය උපන්නේ නැත.

[2] “වර්තමානයෙහි යමක් වේද ,
එහි තිලක්ඛනය දකිමින් විදර්ශනා වඩන්න.
ඒ විදර්ශනාව රාගාදීන්ගෙන් විසිරී නොයන සේ
කුපිත නොකොට සතිය වඩන්න.

[3] “අදම කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යය වඩා පිළිවෙත් පුරන්න.
මරණය හෙට ඒ දැයි අද ඒ දැයි දන්නේ කවුද,
මරණය සමග කිසිවෙකුට කිසි ගිවිසුමක් නැත්තේය.

[4] “මෙසේ වසන්නාවූ කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තවූ,
රෑ දාවල් දෙක්හි අනලස්ව පිළිවෙත්හි පිළිපන්නාවූ භික්ෂුව ,
උත්තම රැයක් ගෙවූ භික්ෂුව යයි ශාන්තවූ බුද්ධ මුනින් වදාළේය.

“භික්ෂූන් වහන්ස, මම මෙසේ භද්දෙකරත්ත ගාථාවන් දරමි.
භික්ෂූන්වහන්ස, නුඹවහන්සේ භද්දෙකරත්ත ධර්මයේ මාතෘකාවද, විස්තරයද, ඉගෙණ පුරුදු කරනු මැනවි. භික්ෂූන්වහන්ස, නුඹවහන්සේ භද්දෙකරත්ත ධර්මයාගේ මාතෘකාවද විස්තරයද දරණු මැනවි.
භික්ෂූන් වහන්ස, භද්දෙකරත්ත ධර්මයේ මාතෘකාවද විස්තරයද අර්ථයෙන් යුක්තය.
එය මාර්ග බ්‍රහ්මචර්‍ය්‍යාවේ හැසිරෙන්නවුනට බොහෝ අර්ථය පිණිස වන්නේය”යි මෙසේ චන්දන දිව්‍යපුත්‍රයා කීයේය. මෙසේ කියා එහිම අතුරුදහන්වූයේය.

§ 5. “ඉක්බිති ආයුෂ්මත් ලොමසකඩ්ගිය ස්ථවිරයන් ඒ රාත්‍රිය ගෙවී ගිය පසු සේනාසනය තැන්පත්කොට පාත්‍රසිව්රු ගෙණ සැවැත් නුවරට පා ගමනින් ගොස් ජේතවනය ආරාමයේ වැඩ හුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වැඳ, එක් පසක හිඳ ආයුෂ්මත් ලොමසකඩ්ගිය ස්ථවිරයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ඒ සිද්ධිය සම්පුර්ණයෙන්ම කීයේය. එම දිව්‍ය පුත්‍රයා කිවූ සම්පුර්ණ කතාවද කීයේය. එසේ කියා මෙසේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙසේ ආරාධනා කළේය.

“ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට භද්දෙකරත්ත ධර්මය උද්දේස වශයෙන්ද, විභංග වශයෙන්ද දේශනා කරන්නේ නම් මැනවැයි” කීය.

“මහණ, නුඹ ඒ දිව්‍යපුත්‍රයා කවරෙක්දැයි දන්නෙහිදැයි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඇසුහ.
“ස්වාමීනි, මම ඒ දිව්‍යපුත්‍රයා නොදනිමියි” කීය.
“මහණ, මේ චන්දන නම් දිව්‍යපුත්‍රයා ය .
මහණ, චන්දන දිව්‍යය පුත්‍රයා බොහෝ කැමැත්තෙන්, සිත් එකඟ කොට සියල්ල සිතට එලවා ගනිමි’යි යොමුකරණලද කන් ඇතිව ධර්මය අසයි.

“මහණ, එසේවී නම් අසව. යහපත්කොට මෙනෙහි කරව, කියන්නෙමියි” වදාළේය.
“එසේය, ස්වාමීන් වහන්සැයි,” ආයුෂ්මත් ලොමසකඩ්ගිය ස්ථවිරයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්නේය.

§ 6. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළේය.

[1] “අතීතය ගැන සිතමින් ඒ මතකයන් මත සතුටු නොවන්න.
අනාගතය ගැන සිහින මවමින් ඒ බලාපොරොත්තු මත තුටු නොවන්න.
අතීතය වැළලී ගොස්ය. අනාගතය උපන්නේ නැත.

[2] “වර්තමානයෙහි යමක් වේද ,
එහි තිලක්ඛනය දකිමින් විදර්ශනා වඩන්න.
ඒ විදර්ශනාව රාගාදීන්ගෙන් විසිරී නොයන සේ
කුපිත නොකොට සතිය වඩන්න.

[3] “අදම කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යය වඩා පිළිවෙත් පුරන්න.
මරණය හෙට ඒ දැයි අද ඒ දැයි දන්නේ කවුද,
මරණය සමග කිසිවෙකුට කිසි ගිවිසුමක් නැත්තේය.

[4] “මෙසේ වසන්නාවූ කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තවූ,
රෑ දාවල් දෙක්හි අනලස්ව පිළිවෙත්හි පිළිපන්නාවූ භික්ෂුව ,
උත්තම රැයක් ගෙවූ භික්ෂුව යයි ශාන්තවූ බුද්ධ මුනින් වදාළේය.

§ 7. “මහණ, කෙසේ නම් ඉකුත්වූ අතීත වූ පඤ්චස්කන්ධය අනුව සිටීද,

  • ‘මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු රූපයක් ඇත්තෙක් වූයෙමියි, ඒ අතීත රූපය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • “මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු විඳීම් ඇත්තේ වීමියි, ඒ අතීත වින්දනය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු සංඥා ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත සඥාව කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත් වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත සංස්කාරයන් කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු විඥාන ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත විඥානය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය

ඇවැත්නි, මෙසේ අතීත ස්කන්ධයන් අනුව තෘෂ්නාව පවත්වන්නේය.

§ 8 . “මහණ, කෙසේ අතීත ස්කන්ධයන් අනුව සිත නොයවන්නේද?

  • ‘මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු රූප ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත රූපය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු වින්දනයන් ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත වින්දනය කෙරෙහි නොපවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු සංඥා ඇත්තෙක් වීමියි, ඒ අතීත සඥාව කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත සංස්කාරයන් කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු විඥාන ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත විඥානය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.’

මහණ, මෙසේ අතීත ස්කන්ධයන් කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපැවැත්විය යුතුය.

§ 9 . “මහණ, කෙසේ අනාගත ස්කන්ධයන් ප්‍රාර්ථනා කරන්නේද?

  • ‘අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු රූප ඇත්තෙක් වන්නෙමියි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු වින්දනයන් ලබන්නෙමි යි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු සංඥා ඇත්තෙක් වන්නෙමියි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වන්නෙමියි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • මම අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු විඥානය ඇත්තෙක් වන්නෙමියි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය. ‘

“මහණ, මෙසේ පුහුදුන් පුද්ගලයා අනාගත ස්කන්ධයන් ප්‍රාර්ථනා කරයි..

§ 10 . “මහණ, කෙසේ අනාගත ස්කන්ධයන් ප්‍රාර්ථනා නොකරන්නේද?

  • ‘අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු රූපයක් ලබන්නෙමි’යයි එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු වින්දන ලබන්නෙමි’යයි, එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්නේය.
  • අනාගතයෙහි මම මෙබඳු සංඥා ඇත්තෙක් වන්නෙම්යයි, එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • අනාගතයෙහි මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වන්නෙම්යයි එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු විඥාන ඇත්තෙක් වන්නෙමියි එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.’

“ මහන, මෙසේ අනාගත පඤ්චස්කන්ධය බලාපොරොත්තු නොවිය යුතු වෙයි. “.

§ 11 . “මහණ, කෙසේ නම් ප්‍රත්‍යුත්පන්න ස්කන්ධයන්හි (තෘෂ්ණා දෘෂ්ටි වශයෙන්) ඇදගැණීම වේද,

මහණ, අශ්‍රැතවත් පෘථග්ජන මනුෂ්‍යයා ආර්‍ය්‍යයන් ගැන නොදන්නේ , ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි දක්ෂ නොවූයේ, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි නොහික්මුනේ සත්පුරුෂයන් නොදක්නේ, සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි අදක්ෂවූයේ සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි නොහික්මුනේ

  • රූපය තමා වශයෙන් දක්නේය. තමා රූපය ඇත්තෙකැයි කියා දක්නේය. රූපය තමා කෙරෙහි ඇත්තේය කියා දක්නේය. තමා රූපය කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ දක්නේය.
  • වින්දනය නොහොත් විඳින්නා තමා වශයෙන් දකියි. තමා විඳිනා දේ මගේ වින්දනය යැයි කියා හෝ දකියි. වේදනාව තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී. තමා වේදනාව කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී.
  • සංඥාව තමා වශයෙන් හෝ දකී. තමා සංඥාව ඇත්තෙකැයි කියා හෝ දකී. සංඥාව තමා කෙරෙහි ඇත්තේ යයි කියා හෝ දකී. තමා සංඥාව කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී.
  • සංස්කාර තමා වශයෙන් හෝ දකී. තමා සංස්කාර ඇත්තෙකැයි කියා හෝ දකී. සංස්කාර තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී. තමා සංස්කාර කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී.
  • විඥානය තමා වශයෙන් හෝ දකින්නේය. තමා විඥානය ඇත්තෙකැයි කියා හෝ දක්නේය. විඥානය තමා කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ දක්නේය. තමා විඥානය කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ දක්නේය.

§ 12 . “ඇවැත්නි, කෙසේ වර්තමාන ස්කන්ධයන් කෙරෙහි ඇදීම නොවේද,

“ඇවැත්නි, ආර්‍ය්‍යයන් දක්නා ස්වභාව ඇත්තාවූ, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි දක්ෂවූ, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි හික්මුනාවූ, සත්පුරුෂයන් දක්නා ස්වභාව ඇත්තාවූ, සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි දක්ෂවූ, සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි හික්මුනාවූ ඇසූපිරූතැන් ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයා

  • රූපය තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා රූපය ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදක්නේය. රූපය තමා කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ නොදක්නේය.
  • වේදනාව තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා වේදනාව ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදකී. වේදනාව තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී. තමා වේදනාව කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී.
  • සංඥාව තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා සංඥාව ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදකී. සංඥාව තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී. තමා සංඥාව කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී.
  • සංස්කාර තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා සංස්කාර ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදකී. සංස්කාර තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී. තමා සංස්කාර කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී.
  • විඥානය තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා විඥානය ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදක්නේය. විඤ්ඤාණය තමා කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ නොදක්නේය. තමා විඤ්ඤාණය කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ නොදක්නේය.

[1] “අතීතය ගැන සිතමින් ඒ මතකයන් මත සතුටු නොවන්න.
අනාගතය ගැන සිහින මවමින් ඒ බලාපොරොත්තු මත තුටු නොවන්න.
අතීතය වැළලී ගොස්ය. අනාගතය උපන්නේ නැත.

[2] “වර්තමානයෙහි යමක් වේද ,
එහි තිලක්ඛනය දකිමින් විදර්ශනා වඩන්න.
ඒ විදර්ශනාව රාගාදීන්ගෙන් විසිරී නොයන සේ
කුපිත නොකොට සතිය වඩන්න.

[3] “අදම කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යය වඩා පිළිවෙත් පුරන්න.
මරණය හෙට ඒ දැයි අද ඒ දැයි දන්නේ කවුද,
මරණය සමග කිසිවෙකුට කිසි ගිවිසුමක් නැත්තේය.

[4] “මෙසේ වසන්නාවූ කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තවූ,
රෑ දාවල් දෙක්හි අනලස්ව පිළිවෙත්හි පිළිපන්නාවූ භික්ෂුව ,
උත්තම රැයක් ගෙවූ භික්ෂුව යයි ශාන්තවූ බුද්ධ මුනින් වදාළේය.

සතුටු සිත් ඇත්තාවූ ආයුෂ්මත් ලොමසකඩ්ගිය ස්ථවිර භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ වචනය සතුටින් පිළිගත්තේයි.

MN 03-04-02. ආනන්ද භද්දෙකරත්ත සූත්‍රය

පාලි සුත්‍ර සජ්ජායනාව

භද්දෙක රත්ත සුත්‍ර සතරේම ඇත්තේ එකම ඉගැන්වීමකි.
අතීතයේ වූ දෙ ගැන සිතා එහි සතුටින් නොබැදෙන්න.
අනාගතය ගැන මේ මේ ආකාරයෙන් සැප විඳිමි’යැයි තන්හාවෙන් නොසිතන්න.
මේ දැන් පසිඳුරන් ලබන අරමුණු “දුක්ඛ, අනිච්ච, අනාත්ම ” ලෙස විදසුන් ඇසින් බලන්න ..
ඒ උපදෙස මෙසේ සැලකීම වටි. අතීතයේදී රස විඳි පස් කම්කම් සැප ගැන අද සතුටින් ආසාවෙන් මෙනෙහි කිරීමෙන් එදා රැස් කල සංස්කාර ගොඩම යලි ඔබ උපදවා ගනියි. එදා කරගත් සංස්කාර රැස්කිරීම කර හමාරය. ඒ ගැන දැන් කල හැක්කක් නැත. එහෙත් එදා ඇසු ගීත නැවත මතක් කරගෙන, එදා දුටු චිත්‍රපට අද නැවත මතක් කරමින් ඔබ අද ද එදා කල අනුවණ දෙය අදත් කර ගනියි. අනාගතයේ ගැනද එසේමය. තවම කර නොගත් සංස්කාර ගොඩ ගැසීමක් තවම නොආ අනාගතයක් ගැන මෙසේම කරගැනීම අනුවණ කමකි. අද ඔබ ට හමුවන අරමුණු ගැන යෝනිසෝ මනසිකාරයෙන් බලා, ඒ අරමුණු දුක්ඛ, අනිච්ච , අනාත්ම ලෙස විදර්ශනා කිරීමෙන් එයින් වන සංකාර යහපත් ආකාරයකට හසුරුවාගන්නට ඔබ දක්ෂ විය යුතුය. එම විදර්ශනාව ජීවිතයේ කොටසක් කරගත යුතුය. අද ජීවත්වන්නා අතීතයේ සහ අනාගතයේ කල , කල යුතු දෙ ගැන සිතා සංකාර ගොඩ නැගීම නතර කල යුතුය.

පුජ්‍ය බෝගහපුර දේවමිත්ත හිමි කල සුත්‍ර විවරණය

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසනලදී.
එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර සමීපයෙහිවූ ජේතවන නම් අනේපිඩු මහසිටුහුගේ ආරාමයෙහි වැඩවාසය කරණසේක. ඒ කාලයෙහි වනාහි ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ උපස්ථාන ශාලාවෙහි භික්ෂූන්ට දැහැමි කථාවෙන් කරුණු ගෙණහැර දක්වයි. එහි යොදවයි. තෙද ගන්වයි. සතුටු කරවයි. යහපත් එක් රැයක් ඇත්තහුගේ උද්දේසයයි කියනලද මාතෘකාවක්, විභංගයයි කියනලද විස්තරයත් ප්‍රකාශ කරයි.

§ 2. එකල්හි දිනෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සවස් කාලයෙහි ඵල සමාපත්තියෙන් නැගිට උපස්ථාන ශාලාවට වැඩමවා පනවනලද බුද්ධාසනයෙහි වැඩහිඳ භික්ෂූන් ආමන්ත්‍රණය කළ සේක.
“මහණෙනි, කවරෙක් උපස්ථාන ශාලාවෙහි භික්ෂූන්ට ධර්ම කතාවෙන් කරුණු ගෙනහැර දැක්වූයේද, පටිපදාවෙහි යෙදවූයේද, තෙදගැන්වූයේද සතුටු කෙළේද, යහපත් එක් රැයක් ඇත්තහුගේ මාතෘකාව විස්තර කොට කීයේදැ”යි ඇසූහ.

§ 3. “ස්වාමීනි, ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ අපට ධර්ම කථාවෙන් කරුණු දැක්වූයේය. යෙදවූයේය. තෙද ගැන්වූයේය. සතුටු කෙළේය යහපත් එක් රැයක් ඇත්තහුගේ මාතෘකාව විස්තර කෙළේ යයි” සැළකෙළේය.

එකල්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් වහන්සේ ආමන්ත්‍රණය කළසේක.
“ආනන්දය, ඔබ කවර පරිද්දෙකින් භික්ෂූන්ට දැහැමි කථාවෙන් කරුණු දැක්වූයේද, යෙදවූයේද, තෙදගැන්වූයේද සතුටු කෙළේද, යහපත් එක් රැයක් ඇත්තහුගේ මාතෘකාවත් විස්තර බෙදීමත්, ප්‍රකාශ කෙළේදැයි” විචාළසේක.

§ 4. “ස්වාමීනි මම මෙසේ භික්ෂූන්ට දැහැමි කථාවෙන් කරුණු දැක්වූයෙමි. යෙදවූයෙමි. තෙද ගැන්වූයෙමි. සතුටුකෙළෙමි. යහපත් එක් රැයක් ඇත්තහුගේ මාතෘකාවත් විස්තර බෙදීමත් ප්‍රකාශ කෙළෙමියි මෙසේ සැලකෙළේය.

[1] “අතීතය ගැන සිතමින් ඒ මතකයන් මත සතුටු නොවන්න.
අනාගතය ගැන සිහින මවමින් ඒ බලාපොරොත්තු මත තුටු නොවන්න.
අතීතය වැළලී ගොස්ය. අනාගතය උපන්නේ නැත.

[2] “වර්තමානයෙහි යමක් වේද ,
එහි තිලක්ඛනය දකිමින් විදර්ශනා වඩන්න.
ඒ විදර්ශනාව රාගාදීන්ගෙන් විසිරී නොයන සේ
කුපිත නොකොට සතිය වඩන්න.

[3] “අදම කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යය වඩා පිළිවෙත් පුරන්න.
මරණය හෙට ඒ දැයි අද ඒ දැයි දන්නේ කවුද,
මරණය සමග කිසිවෙකුට කිසි ගිවිසුමක් නැත්තේය.

[4] “මෙසේ වසන්නාවූ කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තවූ,
රෑ දාවල් දෙක්හි අනලස්ව පිළිවෙත්හි පිළිපන්නාවූ භික්ෂුව ,
උත්තම රැයක් ගෙවූ භික්ෂුව යයි ශාන්තවූ බුද්ධ මුනින් වදාළේය.

§ 5. ඇවැත්නි, කෙසේ අතීතය අල්ලා ගන්නේද,

  • ‘මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු රූපයක් ඇත්තෙක්මි’යි, ඒ අතීත රූපය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • “මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු දේ වින්දෙමි’යි, ඒ අතීත වින්දනය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු සංඥා ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත සඥාව කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත් වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත සංස්කාරයන් කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු විඥාන ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත විඥානය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය

ඇවැත්නි, මෙසේ අතීතය අනුව තෘෂ්නාව පවත්වන්නේය.

§ 6. “ඇවැත්නි, කෙසේ අතීතය අනුව සිත නොයවන්නේද?

  • ‘මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු රූප ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත රූපය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු වින්දනයන් ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත වින්දනය කෙරෙහි නොපවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු සංඥා ඇත්තෙක් වීමියි, ඒ අතීත සඥාව කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත සංස්කාරයන් කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • මම අතීත කාලයෙහි මෙබඳු විඥාන ඇත්තෙක් වීමියි ඒ අතීත විඥානය කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.’

ඇවැත්නි, මෙසේ අතීත ස්කන්ධයන් කෙරෙහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.’

§ 7. “ඇවැත්නි, කෙසේ අනාගතය ප්‍රාර්ථනා කරන්නේද?

  • ‘අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු රූප ඇත්තෙක් වන්නෙමියි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු වින්දනයන් ලබන්නෙමි යි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු සංඥා ඇත්තෙක් වන්නෙමියි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වන්නෙමියි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය.
  • මම අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු විඥානය ඇත්තෙක් වන්නෙමියි, එහි තෘෂ්ණාව පවත්වන්නේය. ‘

ඇවැත්නි, මෙසේ අනාගතය ප්‍රාර්ථනා කරන්නේය.

§ 8. “ඇවැත්නි, කෙසේ අනාගතය ප්‍රාර්ථනා නොකරන්නේද?

  • ‘අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු රූපයක් ලබමි’ යයි එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු වේදනා ඇත්තෙක් වන්නෙමියයි, එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්නේය.
  • අනාගතයෙහි මම මෙබඳු සංඥා ඇත්තෙක් වන්නෙම්යයි, එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • අනාගතයෙහි මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වන්නෙම්යයි එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.
  • අනාගත කාලයෙහි මම මෙබඳු විඥාන ඇත්තෙක් වන්නෙමියි එහි තෘෂ්ණාව නොපවත්වන්නේය.’

ඇවැත්නි, මෙසේ පණ්ඩිත භික්ෂුව අනාගත ස්කන්ධයන් ප්‍රාර්ථනා නොකරන්නේය.

§ 9. “ඇවැත්නි, කෙසේ වර්තමානය තෘෂ්ණා දෘෂ්ටීන්ගේ වශයෙන් ඇද ගනීද?

ඇවැත්නි, මේ ශාසනයෙහි ආර්‍ය්‍යයන් නොදක්නා ස්වභාව ඇත්තාවූ, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි දක්ෂ නොවූ, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි නොහික්මුනාවූ, සත්පුරුෂයන් නොදක්නා ස්වභාව ඇත්තාවූ සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි අදක්ෂවූ, සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි නොහික්මුනාවූ, ඇසූ පිරූතැන් නැති පෘථග්ජන පුද්ගලයා

  • රූපය තමා වශයෙන් දක්නේය. තමා රූපය ඇත්තෙකැයි කියා දක්නේය. රූපය තමා කෙරෙහි ඇත්තේය කියා දක්නේය. තමා රූපය කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ දක්නේය.
  • වින්දනය නොහොත් විඳින්නා තමා වශයෙන් දකියි. තමා විඳිනා දේ මගේ වින්දනය යැයි කියා හෝ දකියි. වේදනාව තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී. තමා වේදනාව කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී.
  • සංඥාව තමා වශයෙන් හෝ දකී. තමා සංඥාව ඇත්තෙකැයි කියා හෝ දකී. සංඥාව තමා කෙරෙහි ඇත්තේ යයි කියා හෝ දකී. තමා සංඥාව කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී.
  • සංස්කාර තමා වශයෙන් හෝ දකී. තමා සංස්කාර ඇත්තෙකැයි කියා හෝ දකී. සංස්කාර තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී. තමා සංස්කාර කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ දකී.
  • විඥානය තමා වශයෙන් හෝ දකින්නේය. තමා විඥානය ඇත්තෙකැයි කියා හෝ දක්නේය. විඥානය තමා කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ දක්නේය. තමා විඥානය කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ දක්නේය.

ඇවැත්නි, මෙසේ වර්තමාන ස්කන්ධයන් කෙරෙහි ඇද ගැනීම වේ.

§ 10 . “ඇවැත්නි, කෙසේ වර්තමානය කෙරෙහි බැදීම නොවේද,

“ඇවැත්නි, ආර්‍ය්‍යයන් දක්නා ස්වභාව ඇත්තාවූ, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි දක්ෂවූ, ආර්‍ය්‍ය ධර්මයෙහි හික්මුනාවූ, සත්පුරුෂයන් දක්නා ස්වභාව ඇත්තාවූ, සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි දක්ෂවූ, සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි හික්මුනාවූ ඇසූපිරූතැන් ඇති ආර්‍ය්‍ය ශ්‍රාවකයා

  • රූපය තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා රූපය ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදක්නේය. රූපය තමා කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ නොදක්නේය.
  • වේදනාව තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා වේදනාව ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදකී. වේදනාව තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී. තමා වේදනාව කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී.
  • සංඥාව තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා සංඥාව ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදකී. සංඥාව තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී. තමා සංඥාව කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී.
  • සංස්කාර තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා සංස්කාර ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදකී. සංස්කාර තමා කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී. තමා සංස්කාර කෙරෙහි ඇත්තේයයි කියා හෝ නොදකී.
  • විඥානය තමා වශයෙන් හෝ නොදක්නේය. තමා විඥානය ඇත්තෙකැයි කියා හෝ නොදක්නේය. විඤ්ඤාණය තමා කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ නොදක්නේය. තමා විඤ්ඤාණය කෙරෙහි ඇත්තේය කියා හෝ නොදක්නේය.

ඇවැත්නි, වර්තමාන ස්කන්ධයන්හි තෘෂ්ණා වශයෙන් ඇදගනීම මෙසේ සිදු නොවේ.

[1] “අතීතය ගැන සිතමින් ඒ මතකයන් මත සතුටු නොවන්න.
අනාගතය ගැන සිහින මවමින් ඒ බලාපොරොත්තු මත තුටු නොවන්න.
අතීතය වැළලී ගොස්ය. අනාගතය උපන්නේ නැත.

[2] “වර්තමානයෙහි යමක් වේද ,
එහි තිලක්ඛනය දකිමින් විදර්ශනා වඩන්න.
ඒ විදර්ශනාව රාගාදීන්ගෙන් විසිරී නොයන සේ
කුපිත නොකොට සතිය වඩන්න.

[3] “අදම කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යය වඩා පිළිවෙත් පුරන්න.
මරණය හෙට ඒ දැයි අද ඒ දැයි දන්නේ කවුද,
මරණය සමග කිසිවෙකුට කිසි ගිවිසුමක් නැත්තේය.

[4] “මෙසේ වසන්නාවූ කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යයෙන් යුක්තවූ,
රෑ දාවල් දෙක්හි අනලස්ව පිළිවෙත්හි පිළිපන්නාවූ භික්ෂුව ,
උත්තම රැයක් ගෙවූ භික්ෂුව යයි ශාන්තවූ බුද්ධ මුනින් වදාළේය.

“ස්වාමීනි, මම මෙසේ භික්ෂූන්ට දැහැමි කථාවෙන් කරුණු දැක්වූයෙමි. යෙදවූයෙමි. තෙද ගැන්වූයෙමි. සතුටු කෙළෙමි. යහපත් එක් රාත්‍රියක් ඇත්තහුගේ මාතෘකාවත් විස්තර විභාගයත් ප්‍රකාශ කෙළෙමියි’ සැලකෙළේය.

§ 11 . ඉතා යහපති ආනන්දය.
ඔබ උත්තුන්ගවූ රාත්‍රිය ඉතා මැනවින් දේසනා කරන ලද්දේය. කියා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ආනන්ද හිමියන් ගේ දේසනාව අනුමත කල සේක.

සතුටු සිත් ඇති ආයුෂ්මත් ආනන්ද ස්ථවිරයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දේශනාවට විශේෂයෙන් සතුටුවූයේයි.”

MN 03-04-01 භද්දෙකරත්ත සුත්‍රය

පාලි සුත්‍ර සජ්ජායනය අසන්න

භද්දෙක රත්ත සුත්‍ර සතරේම ඇත්තේ එකම ඉගැන්වීමකි.
අතීතයේ වූ දේ ගැන සිතා එහි සතුටින් නොබැදෙන්න. සතුටු නොවන්න.
අනාගතය ගැන මේ මේ ආකාරයෙන් සැප විඳිමි’යැයි තන්හාවෙන් නොසිතන්න.
මේ දැන් වර්තමානයේ පසිඳුරන් ලබන අරමුණු “දුක්ඛ, අනිච්ච, අනාත්ම ” ලෙස විදසුන් ඇසින් බලන්න .
ඒවා නිසා කාම තන්හා ඇතිව බලා , දෝස ඇසින් බලා සංස්කාර ඇති කර නොගන්න.
ඒ උපදෙස මෙසේ සැලකීම වටි.

අතීතයේදී රස විඳි පස් කම් සැප ගැන අද සතුටින් ආසාවෙන් මෙනෙහි කිරීමෙන් (නන්දියති, අභිනන්දති, අජ්ජෝසාය තිට්ඨති ආකාරයෙන් (LINK) එදා රැස් කල සංස්කාර ගොඩම යලි ඔබ උපදවා ගනියි. එදා කරගත් සංස්කාර රැස්කිරීම කර හමාරය. ඒ ගැන දැන් කල හැක්කක් නැත. එහෙත් එදා ඇසු ගීත නැවත මතක් කරගෙන, එදා දුටු චිත්‍රපට අද නැවත මතක් කරමින් ඔබ අද ද එදා කල අනුවණ දෙය කර ගනියි. අනාගතය ගැනද එසේමය. තවම කර නොගත් සංස්කාර ගොඩ ගැසීමක් තවම නොආ අනාගතයක් ගැන මෙසේ කරගැනීම අනුවණ කමකි. අද ඔබ ට හමුවන අරමුණු ගැන යෝනිසෝ මනසිකාරයෙන් බලා, ඒ අරමුණු දුක්ඛ, අනිච්ච , අනාත්ම ලෙස විදර්ශනා කිරීමෙන් එයින් ඇතිවන සංකාර යහපත් ආකාරයකට හසුරුවාගන්නට ඔබ දක්ෂ විය යුතුය. එම විදර්ශනාව ජීවිතයේ කොටසක් කරගත යුතුය. අද ජීවත්වන්නා අතීතයේ කල සහ අනාගතයේ කල යුතු යැයි සිතන , කල යුතු දේ ගැන සිතා සංකාර ගොඩ නැගීම නතර කර ගන්න .

අතිපුජ්‍ය නාඋයනේ අරියධම්ම මහා ස්වාමින්වහන්සේ කල විවරණය මෙහි මුල් කොටසේ ඇත.
පහත දැක්වෙන්නේ මේ ග්‍රන්ථයෙන් උපුටාගත් සුත්‍ර පරිවර්තනය යි.
මේ සම්පුර්ණ පොත බාගත කරගන්නට ඉහත රූපය ක්ලික් කරන්න
පූජ්‍ය කොත්මඩුවේ ශ්‍රද්ධාවිමල ස්වාමීන් වහන්සේ කල සුත්‍ර දේසනාව

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන්වහන්සේ සැවැත් නවර ජේතවන නම් වූ අනේපිඬු සිටුහුගේ ආරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. එහිදී භාග්‍යවතුන්වහන්සේ ‘මහණෙනි’යි භික්ෂුන් ඇමතු සේක. ‘පින්වතුන් වහන්ස’යැයි ඒ භික්ෂුහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිවදන් දුන්හ.

§ 2. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාල සේක.

‘මහණෙනි, නුඹලාට උත්තරීතර හුදෙකලාවෙහි ඇලුණු තැනැත්තා පිලිබඳ මාතෘකාවද විස්තාර විභාගයද1210 දෙසමි. එය අසව, මැනැවින් මෙනෙහි කරව, කීයන්නෙමි”

[1210:- උද්දෙසය හා විභංගය යනු සංක්ෂිප්තව කරන දෙසුම හා විස්තර කර කරන දෙසනයද වේ. භාද්දෙකරත්ත යන පදය ගැන තවමත් බොහෝ දෙනා විවිධ අර්ථ කතන දක්වන්නේ අන් කිසි වෙනත් සුත්‍රයක හෝ අටුවාවෙහි බද්දෙකරත්ත යන යෙදුම සඳහන් නොවන නිසාය. ඥාණමොලී මහා ස්ථවිරයන් සිට ඉංග්‍රීසි පරිවර්තනයේදී One Fortunate Attachment ලෙස දුන් මාතෘකාව මෑතකදී බෝධි මහා ස්වාමින්වහන්සේ විසින් A Single Excellent Night ලෙස වෙව්නස් කරන ලදී. මෙහි අන්තර්ගත කටුකුරුන්දේ ඤානානන්ද මහා ස්වාමින්වහන්සේ සොඳුරු හුදෙකලාව කල නම් කිරීමද බෝධි හිමියන් පිලි නොගනී. උන්වහන්සේ කියන්නේ අද ඉවරවෙන රාත්‍රිය ලෙස අද දිනය බවත්, අද දිනය විශිෂ්ටව ගතකරන්නේ කෙසේද යන යෙදුම විශිෂ්ට රාත්‍රියක් ලෙස දැක්වීම වඩා සුදුසු බවත්ය. මෑතකදී සොයාගත් සංස්කෘත පරිවර්තනයේ මෙය උත්තම රාත්‍රිය ලෙස e කෙසේ වුවත් සුත්‍රයේ අඩංගු කාරණා විමසා බැලීමෙන් ඔබට සුදුසු මාතෘකාව පිළිගත හැක. ]

§ 3. ‘එසේය, වහන්ස!” යැයි ඒ භික්ෂුහු පිළිවදන් දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළහ.:

ගිය කල ලුහුබැඳ          නොයන්න
මතු කල නො පතා           සිටින්න 
ගිය දේ ගිය සේ මැ             ගන්න  
මතුව නොපත් සේ            දකින්න  1211

එළැඹුණ දේ දැන්            එන එන  
විදසුන් නුවනට                 දමමින  
නොසැලෙන නොකිපෙන   විදසුන  
නැණැතියො වඩනේ     මෙලෙසින 1212    

කල යුතු කිස කරව                අද ම 
මරණය විය හැකි නෙ          හෙටම 
නැහැ  නොවැ  කළ හැකි     ගිවිසුම  
මහසෙන් ඇති මරු සහ             එම  

දිව රෑ නොමැතිව          මෙලෙසින  
කෙලෙසුන් තවමින් මැ    වෙසෙන 
මහණ හුදෙකලාවේ              පරම  
ඇලුනැ යි පවසයි මුනි           තෙම 

[1211:- අතීතයේ ජීවත් නොවන ලෙස දෙන උපදෙස මෙසේ සැලකීම වටි. අතීතයේදී රස විඳි පස් කම්කම් සැප ගැන අද සතුටින් ආසාවෙන් මෙනෙහි කිරීමෙන් එදා රැස් කල සංස්කාර ගොඩම යලි ඔබ උපදවා ගනියි. එදා කරගත් සංස්කාර රැස්කිරීම කර හමාරය. ඒ ගැන දැන් කල හැක්කක් නැත. එහෙත් එදා ඇසු ගීත නැවත මතක් කරගෙන, එදා දුටු චිත්‍රපට අද නැවත මතක් කරමින් ඔබ අද ද එදා කල අනුවණ දෙය අදත් කර ගනියි. අනාගතයේ ගැනද එසේමය. තවම කර නොගත් සංස්කාර ගොඩ ගැසීමක් තවම නොආ අනාගතයක් ගැන මෙසේම කරගැනීම අනුවණ කමකි.]

[1212:- අද ඔබ ට හමුවන අරමුණු ගැන යෝනිසෝ මනසිකාරයෙන් බලා, ඒ අරමුණු දුක්ඛ, අනිච්ච , අනාත්ම ලෙස විදර්ශනා කිරීමෙන් එයින් වන සංකාර යහපත් ආකාරයකට හසුරුවාගන්නට ඔබ දක්ෂ විය යුතුය. එම විදර්ශනාව ජීවිතයේ කොටසක් කරගත යුතුය. අද ජීවත්වන්නා අතීතයේ සහ අනාගතයේ කල , කල යුතු දෙ ගැන සිතා සංකාර ගොඩ නැගීම නතර කල යුතුය.]

§ 4. කෙසේද මහණෙනි, ගිය කල ලුහු බඳින්නේ ,

  • අතීතයෙහි මෙබඳු රූපයක් ඇතිව සිටියෙමි යැයි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.
  • අතීතයෙහි මෙබඳු වින්දනයක් ඇතිව සිටියෙමි’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.
  • අතීතයෙහි මෙබඳු සංඥාවක් ඇතිව සිටියෙමි’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.
  • අතීතයෙහි මෙබඳු සංස්කාර කරමින් සිටියෙමි’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.
  • අතීතයෙහි මෙබඳු විඥාණයක් ඇතිව සිටියෙමි’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.

මෙසේය මහණෙනි, ගිය කල ලුහු බඳින්නේ.

§ 5 . කෙසේද මහණෙනි, ගිය කල ලුහු නොබඳින්නේ ,

  • අතීතයෙහි මෙබඳු රූපයක්ඇතිව සිටියෙමි යැයි ඉන් සතුටක් ඇති කර නොගනියි.
  • අතීතයෙහි මෙබඳු වේදනාවක් ඇතිව සිටියෙමි’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර නොගනියි.
  • අතීතයෙහි මෙබඳු සංඥාවක් ඇතිව සිටියෙමි’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර නොගනියි.
  • අතීතයෙහි මෙබඳු සංස්කාර කරමින් සිටියෙමි’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර නොගනියි.
  • අතීතයෙහි මෙබඳු විඥාණයක් ඇතිව සිටියෙමි’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර නොගනියි.

§ 6. .කෙසේද මහණෙනි, මතු කල පතන්නේ?”

  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු රූපය ක් ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.
  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු විඳීමක් ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.
  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු සංඥාවක් ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.
  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.
  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු විඥාණයක් ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි ඉන් සතුටක් ඇති කර ගනියි.

මෙසේය මහණෙනි. මතු කල පතන්නේ.

§ 7 . කෙසේද මහණෙනි, මතු කල නොපතන්නේ?”

  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු රූපය ක් ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි එහි සතුටක් ඇති කර නොගනියි.
  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු විඳීමක් ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි එහි සතුටක් ඇති කර නොගනියි.
  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු සංඥාවක් ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි එහි සතුටක් ඇති කර නොගනියි.
  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු සංස්කාර ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි එහි සතුටක් ඇති කර නොගනියි.
  • අනාගත කාලයෙහි මෙබඳු විඥාණයක් ඇත්තෙක් වෙම්වා’යි එහි සතුටක් ඇති කර නොගනියි.

මෙසේය මහණෙනි. මතු කල නොපතන්නේ.

§ 8 . කෙසේද මහණෙනි එළැඹුණු දේ වෙතට අදිනු ලබන්නේ?

මහණෙනි,
අශෘතවත් පෘථග්ජන මනුෂ්‍යයා ආර්යයන් නොදක්නේ, ආර්ය ධර්මයෙහි අදක්ෂ වුයේ, ආර්ය ධර්මයෙහි අවිනීත වුයේ, සත්පුරුෂයන් නොදක්නේ , සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි අදක්ෂ වුයේ, සත් පුරුෂ ධර්මයෙහි අවිනීත වුයේ, ඔහු ..

  • රූපය ආත්මය ලෙස දකියි , රූපය ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක් දකියි, ආත්මයක රූපය ඇති ලෙසින් හෝ දකියි. රූපය තුල ආත්මයක් ඇති ලෙසින් හෝ දකියි.
  • වින්දනය නොහොත් විඳීම ආත්මය ලෙස දකියි , විඳීම ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක් දකියි, ආත්මයක විඳීම ඇති ලෙසින් හෝ දකියි. විඳීම තුල ආත්මයක් ඇති ලෙසින් හෝ දකියි.
  • සංඥාව ආත්මය ලෙස දකියි , සංඥාව ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක් දකියි, ආත්මයක සංඥාව ඇති ලෙසින් හෝ දකියි. සංඥාව තුල ආත්මයක් ඇති ලෙසින් හෝ දකියි.
  • සංස්කාර ආත්මය ලෙස දකියි , සංස්කාර ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක් දකියි, ආත්මයක සංස්කාර ඇති ලෙසින් හෝ දකියි. සංස්කාර තුල ආත්මයක් ඇති ලෙසින් හෝ දකියි.
  • විඥාණය ආත්මය ලෙස දකියි , විඥාණය ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක් දකියි, ආත්මයක විඥාණය ඇති ලෙසින් හෝ දකියි. විඥාණය තුල ආත්මයක් ඇති ලෙසින් හෝ දකියි.

මෙසේය මහණෙනි එළැඹුණු දේ වෙතට අදිනු ලබන්නේ.

§ 9 . කෙසේද මහණෙනි එළැඹුණු දේ වෙතට අදිනු නොලබන්නේ?

ශ්‍රුතවත්ආර්ය ශ්‍රාවකයා , ආර්යයන් දක්නා සුළු වුයේ, ආර්ය ධර්මයෙහි දක්ෂ වුයේ, ආර්ය ධර්මයෙහි සුවිනීත වුයේ, සත්පුරුෂයන් දක්නා සුළු වුයේ , සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි දක්ෂ වුයේ, සත් පුරුෂ ධර්මයෙහි සුවිනීත වුයේ,…

  • රූපය ආත්මය 1213 ලෙස නොදකියි , රූපය ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක් සේ නො දකියි, ආත්මයක රූපය ඇති ලෙසින් හෝ නොදකියි. රූපය තුල ආත්මයක් ඇති ලෙසින් නොදකියි.
  • වින්දනය නොහොත් විඳීම ආත්මය ලෙස නොදකියි , විඳීම ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක් සේ නොදකියි, ආත්මයක විඳීම ඇති ලෙසින් හෝ නොදකියි. විඳීම තුල ආත්මයක් ඇති ලෙසින් හෝ නොදකියි.
  • සංඥාව ආත්මය ලෙස නොදකියි , සංඥාව ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක් සේ නොදකියි, ආත්මයක සංඥාව ඇති ලෙසින් හෝ නොදකියි. සංඥාව තුල ආත්මයක් ඇති ලෙසින් හෝ නොදකියි.
  • සංස්කාර ආත්මය ලෙස නොදකියි , සංස්කාර ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක්සේ නොදකියි, ආත්මයක සංස්කාර ඇති සේ නොදකියි.
  • විඥාණය ආත්මය ලෙස දකියි , විඥාණය ඇත්තක් ලෙසින් හෝ ආත්මයක් දකියි, ආත්මයක විඥාණය ඇති ලෙසින් හෝ දකියි. විඥාණය තුල ආත්මයක් ඇති ලෙසින් හෝ දකියි.

[1213:- ආත්ම දිට්ඨිය, එනම් මමය කියා කෙනෙක් ඉන්නවාය කියන විශ්වාසය සෑම දෙනා තුලම පවතී. ඒ මඥතාව ඇති තාක් කල් සසරින් ගොඩ ඒමක්ද නැත. මේ මඥතාව නොහොත් ආත්ම දිට්ඨිය ගැන බොහෝ ස්වාමින් වහන්සේලා ලියා ඇත. දේසනා කර ඇත. ඒවා පරිසීලනය කිරීම හා ඒ අනුව විපස්සනා කිරීම කෙනෙක් මාර්ගයේ ඉදිරියට ගෙන යයි.]

මහණෙනි , මෙසේය එළැඹුණු දේ වෙතට අදිනු නොලබන්නේ?

§ 10 . “ගිය කල ලුහු බැඳ නොයන්න,
මතු කල නොපතා සිටින්න,
ගිය දේ ගිය සේ මැ ගන්න,
මතුව නොපත් සේ දකින්න.”

“මහණෙනි, නුඹලාට උත්තරීතර හුදෙකලාවෙහි ඇලුණු තැනැත්තා පිලිබඳ මාතෘකාවද විස්තර විභාගයද මා විසින් මෙසේ කියන ලද්දෙමි.”

භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.

සතුටු සිත් ඇති ඒ භික්ෂුහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ භාෂිතය සතුටින් පිළිගත්හ.

මේ සුත්‍රය විවරණ කරමින් කල දේශනා හතක් අසන්නට පහත බැනරය මත ක්ලික් කරන්න.

MN 03-04-11 සච්ච විභංග සුත්‍රය.

සත්වයා උපන් වේලෙහි සිට සැප සොයයි. එසේ සැප සොයන්නේ ඔහු ඉන්නේ සැපයෙන් නොවන නිසාය. “දුක්ඛය” කියා බෞද්ධාගමේ දක්වා ඇත්තේ මේ අසන්තෘප්ත, සැප නැති කමය. සැප සොයන මනුෂ්‍යයා පංච ඉන්ද්‍රියන්ට ගෝචරවන අරමුණු නිසා දුක නැති වේයැයි සිතා ලෝකයේ අරමුණු හා බැඳෙයි. ඒ අරමුණු උපාදානය කර ගනියි. එයින් සැප නොලැබෙන බවත්, දුක වැඩි වන බවත් දකින්නට ඔහු අසමත් වන්නේ අවිවේක බව හා මෝහය නිසාමය.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ මනුෂ්‍ය ප්‍රජාව නිදුක් කරනු පිණිස මේ සැප නැති බවට එනම් දුකක් ඇති බවද, ඒ දුක ඉබේ හටගත්තක් නොව හේතුවක් නිසා ඇති වූ බවද, ඒ දුක නැති කර ගන්නට හැකි බවද, ඒ සැප ලබන විමුක්තිය දෙසට යන්නට ප්‍රතිපත්තියක් ඇති බවද දෙසනා කරන ලදී. චතුරාර්‍ය සත්‍ය ලෙස අප දන්නා මේ සත්‍යය ගැන මේ සච්ච විභංග සුත්‍රයෙන් විස්තර වේ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සංක්ෂිප්ත ලෙස කල දේසනාවක් දම් සෙනෙවි සැරියුත් ස්වාමින් වහන්සේ මේ සුත්‍රයෙන් විවරණය කරන ලදී.

පාළි සුත්‍ර සජ්ජායනය -අති පුජ්‍ය නාඋයනේ අරියධම්ම මහා ස්වාමින් වහන්සේ විසින්

§ 1. මා විසින් මෙසේ අසනලදී.
එක් කලෙක්හි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ බරණැස් නුවර සමීපයෙහි මිගදාය නම්වූ ඉසිපතනාරාමයෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හි වනාහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන්ට “මහණෙනි, කියා ආමන්ත්‍රණය කළ සේක.
“පින්වතුන් වහන්සැයි,” ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.

§ 2. “මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතයන් වහන්සේ විසින් බරණැස්නුවර සමීපයෙහිවූ මිගදායෙහිදී ශ්‍රමණයෙකු විසින් හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු විසින් හෝ දෙවියකු විසින් හෝ මාරයකු විසින් හෝ බ්‍රහ්මයෙකු විසින් හෝ ලෝකයෙහි කිසිවෙකු විසිනුත් නොනැවැත්විය හැකි නිරුත්තරවූ ධර්ම චක්‍රය ලොව දස දෙසට කරකවන ලදී.

එම ධර්ම චක්‍රය නම්, චතුර්ය විධ ආර්ය සත්‍යයන් හැඳින්වීමය; එම සතර විධ සත්‍යයන් කීමය, දෙසීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, ප්‍රකාශ කිරීමය, විභාග කිරීමය, ප්‍රකට කිරීමය, යනුයි)

§ 3. කවර චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යයන්ගේද?

  • දුක්ඛය නම් ආර්‍ය්‍ය සත්‍යය ප්‍රකාශ කීරීමය,
    දේසනා කිරීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, විවරණ කිරීමය, විග්‍රහ කිරීමය, බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය,
  • දුක්ඛ සමුදය නම් ආර්‍ය්‍ය සත්‍යය ප්‍රකාශ කීරීමය,
  • දේසනා කිරීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, විවරණ කිරීමය, විග්‍රහ කිරීමය, බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය,
  • දුක්ඛ නිරෝධය නම් ආර්‍ය්‍ය සත්‍යය ප්‍රකාශ කීරීමය,
  • දේසනා කිරීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, විවරණ කිරීමය, විග්‍රහ කිරීමය, බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය,
  • දුක්ඛ නිරෝධගාමිනී ප්‍රතිපදාව නම් ආර්‍ය්‍ය සත්‍යය ප්‍රකාශ කීරීමය,
  • දේසනා කිරීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, විවරණ කිරීමය, විග්‍රහ කිරීමය, බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය,
    යන සතරයි.

[ආවික්ඛනා. දේසනා, පඥපනා, පටටපනා, විවරණා , විභජනා, උත්තානිකම්මන්ති ලෙස ඇති පාලි පාටයෙන් දැක්වෙන්නේ කීමය, දෙසීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, ප්‍රකාශ කිරීමය, විභාග කිරීමය, ප්‍රකට කිරීමය, යනුවෙන් ගන්නා ලදී.]

§ 4. මහණෙනි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතයන් වහන්සේ විසින් බරණැස් සමීපයෙහිවූ මිගදායෙහිදී මහණෙකු විසින් හෝ බමුණෙකු විසින් හෝ දෙවියකු විසින් හෝ මාරයෙකු විසින් හෝ බඹෙකු විසින් හෝ ලොව කිසිකෙනෙකු විසිනුත් නැවැත්විය නොහැකි නිරුත්තරවූ ධර්ම චක්‍රය පවත්වන ලදී. එනම්, මේ සතර ආර්‍ය්‍ය සත්‍යයන් කීමය, දෙසීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, ප්‍රකාශ කිරීමය, විභාග කිරීමට, ප්‍රකට කිරීමය.

§ 5 . “මහණෙනි, ශාරීපුත්‍රයන් හා මොග්ගල්ලායනයන් සේවනය කරව්. මහණෙනි, ශාරීපුත්‍ර මොග්ගල්ලානයන් භජනය කරව්. පණ්ඩිතවූ ඒ භික්ෂූහු දෙනම, සබ්‍රහ්මචාරි (එක්ව පටිපදාවේ හැසිරෙන) භික්ෂුන්ට ආධාර අනුග්‍රහ කරන්නාහුය.

මහණෙනි, ශාරීපුත්‍රයන් තොප වැදූ මව මෙනි. , මොග්ගල්ලානයන් කිරි මව වැනිය. උපන් දරුවාට මව සහ කිරි මව උපකාර වන්නා සේ මේ ශ්‍රාවක දෙනම සාසනයට උපන්, ඇතුළු වූ තොපට අනුග්‍රහ කරන්නේය.

මහණෙනි, ශාරීපුත්‍රයන් අද උපන්නා වූ දරුවා කිරෙන් පෝෂ්‍යය කරන්නාවූ මවක් සේ ශ්‍රාවකයන් සෝවාන් ඵලයෙහි හික්මවයි. මොග්ගල්ලානයන් ඔවුන් ඉහළ ඵලයන්හි හික්මවයි. 1289

[1289:- සාරිපුත්‍ර ස්වාමින්වහන්සේ සෝවාන් ඵලය තෙක් සිය ශිෂ්‍යයන් මෙහෙයවා ඉන් පසු ඔවුන්ට තමන්ගේම උත්සාහයෙන් රහත් බව පසක් කර ගන්නට දී අලුතින් ශිෂ්‍යයන් පරපුරක් පිළිගෙන ඔවුන්ද සෝවාන් තත්වයට පත් කරවයි. මොග්ගල්ලාන ස්වාමින් වහන්සේ සිය ශිෂ්‍යයන් අරහත් ඵල ලබන තෙක්ම එකසේ කමටහන් අනුග්‍රහ කෙරෙති.]

§ 6 . මහණෙනි, ශාරීපුත්‍රයන් චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යයන් විස්තර වශයෙන් කියන්ට දේශනා කරන්ට පනවන්ට පිහිටුවන්ට විචරණය කරන්ට විභාග කරන්ට ප්‍රකට කරන්ට සමර්ථවේ”යයි. වදාළේය.

භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාරා හුනස්නෙන් නැගිට විහාරයට වැඩිසේක.

§ 7 ,ඉන් නොබෝ වෙලාවකින් ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන්වහන්සේ භික්ෂූන්ට “ඇවැත් මහණෙනියි” ආමන්ත්‍රණය කළ සේක.
“ඇවැත්නි,” කියා ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන්ට උත්තර දුන්හ. ආයුෂ්මත් ශාරිපුත්‍ර ස්ථවිරයන් වහන්සේ මෙය ප්‍රකාශ කෙළේය.

§ 8. “ඇවැත්නි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතයන් වහන්සේ බරණැස්නුවර මිගදායයෙහි දී මහණෙකු විසින් හෝ බමුණෙකු විසින් හෝ දෙවියකු විසින් හෝ මාරයකු විසින් හෝ බඹෙකු විසින් හෝ ලොව කිසිවෙකු විසින් හෝ නැවැත්විය නොහැකි නිරුත්තරවූ ධර්මචක්‍රය පවත්වන ලදී.

එනම්, මේ චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යයන්
ප්‍රකාශ කීරීමය,
දේසනා කිරීමය,
පැනවීමය,
පිහිටුවීමය,
විවරණ කිරීමය,
විග්‍රහ කිරීමය,
බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය,

§ 9 . කවර සතරක්ද ?

  • දුක්ඛය නම් ආර්‍ය්‍ය සත්‍යය ප්‍රකාශ කීරීමය, දේසනා කිරීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, විවරණ කිරීමය, විග්‍රහ කිරීමය, බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය,
  • දුක්ඛ සමුදය නම් දුක්ඛය ඇති වීමට හේතු යන ආර්‍ය්‍ය සත්‍යය ප්‍රකාශ කීරීමය,
  • දේසනා කිරීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, විවරණ කිරීමය, විග්‍රහ කිරීමය, බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය,
  • දුක්ඛ නිරෝධ නම් ඒ දුක්ඛය නැති කිරීම යන ආර්‍ය්‍ය සත්‍යය ප්‍රකාශ කීරීමය, දේසනා කිරීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, විවරණ කිරීමය, විග්‍රහ කිරීමය, බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය,
  • දුක්ඛ නිරෝධගාමිනී ප්‍රතිපදාව නම් ඒ දුක නැති කරනා මාර්ගය, ක්‍රමය ප්‍රකාශ කීරීමය,
  • දේසනා කිරීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, විවරණ කිරීමය, විග්‍රහ කිරීමය, බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය,
    යනුයි.

§ 10. “ඇවැත්නි, දුක්ඛ ආර්‍ය්‍ය සත්‍යය කවරේද?

ඉපදීම දුකක්වේ.
දිරීමද දුක්වේ.
මරණය ද දුක්වේ.
සෝක කිරීමය, වැලපීමය, කායික දුකය, දොම්නසය, දැඩි වෙහෙසය යන මේවාද දුක් වෙත්.
කැමැති දේ නොලැබේද, එයද දුක් වේ
.
කොටින්, පස්වැදෑරුම් උපාදාන ස්කන්ධයෝ දුක් වෙත්. මේ

[1290: භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් මේ සුත්‍රයේද, සතිපට්ඨාන සුත්‍රයේද, තවත් බොහෝ සුත්‍ර වලදීද මෙසේ දුක්ඛ සත්‍ය හඳුන්වා දී ඇත. පසු කාලීනව රචිත අභිධර්ම පිටකයේ සච්චවග්ගයෙදී මේ කාරණා වලට ඉහලින් යම් යම් කාරණා ඇතුල් කොට ඇත. ඒ අනුව යන අභිධර්ම විශාරද දේශකයාණන් අද මේ ඉහත දැක්වූ කාරණා දුක බවත් දුක්ඛ ආර්ය සත්‍ය යනු ඒ නොවන බවත් ආර්ය සත්‍ය වන්නේ උපාදාන යන් විදර්ශනා කල පසු බවත් කියනු අසන්නට හැක LINK.]

§ 11. “ඇවැත්නි, ඉපදීම නම් කවරීද, 1291

ඒ ඒ සත්වයන්ගේ ඒ ඒ සත්ව වර්ගයෙහි යම් ප්‍රතිසන්ධියක්, කළලයක විඥානයේ හටගැනීමක්, පිළිසිඳීමක්, පහළවීමක්, ස්කන්ධයන්ගේ පහළවීමක්, ආයතනයන්ගේ ප්‍රතිලාභයක් වේද, ඇවැත්නි, මෙය ජාතියයි කියනු ලැබේ. ඉපදීමයයි කියනු ලැබේ. මේ ප්‍රසුත කිරීම ලෙස වරදවා නොගත යුතුය.

[1291:- ඉපදීම යනුවෙන් කියැවෙන්නේ මේ භවයේ ඇති වූ ඉපදීම නොව නැවත සිදුවන ඊළඟ ඉපදීම් නොහොත් පුනර්භවය ලෙස ගත යුතුය. මන්දයත් සිදුවූ මේ උපතේ දුක විඳ අවසන් ව ඇති බැවිනි.මේ ඉපදීම ලෙස මිනිස් හා තිරිසන් භවයන්හිද, පහලවීම, දේව, බ්‍රහ්ම, ප්‍රේත භවයන් හිද, ස්කන්ධයන්ගේ ප්‍රතිලාභය නිරයේද ආදී ලෙස නොයෙක් නමින් හඳුන් වා ඇත.]

§ 12 .“ඇවැත්නි, ජරාව කවරීද?

ඒ ඒ සත්වයන් ඒ ඒ සත්ව වර්ගයෙහි ඉපිද කල් ගත වීමෙන් ඒ ඒ ශරීරවල ඇතිවන ජරා ස්වභාවය, දිරූ ස්වභාවය , නොනවත්නා දිරණ ස්වභාවය, කැඩෙන ස්වභාවය, පැසෙන ස්වභාවය,


සම රැලි වැටුනු ස්වභාවය, කෙස් සුදුවන ස්වභාවය, කෙස් හැලෙන ස්වභාවය, දත් දිරා ගිලිහී යන ස්වභාවය, ඇසෙහි පෙනීම අඩුවෙමින් යන ස්වභාවය, කනෙහි ඇසීම අඩුවෙමින් යන ස්වභාවය, අනෙක් ඉන්ද්‍රියයන් ගේ ක්‍රියාත්මකවීම අඩුවන ස්වභාවය, දෑත් දෙපා වලංගු නැති ස්වභාවය, මතකය අඩුවීමේ ස්වභාවය,
ආයුෂය පිරිහීම, ඉන්ද්‍රියන්ගේ මේරීම වේද, ඇවැත්නි, මෙය ජරාවයයි කියනු ලැබේ.

§ 13 “ඇවැත්නි, මරණය කවරේද?

ඒ ඒ සත්ව වර්ගයෙහි උපන් සත්වයා ආයුෂ නිමවීමෙන් හෝ රෝගා බාධයක් නිසා හෝ හදිසි අනපේක්ෂිත අනතුරක් නිසා හෝ, මියයයිද, චුතවීම වේද, චුතවන බව සිදුවේද, බිඳීමක් වේද, අතුරුදන්වේද , මරණයට පත් වේද, කළුරිය කරයිද , ස්කන්ධයන්ගේ බිඳීම සිදුවේද, ශරීරය හැර යාද, ඇවැත්නි, මේ “මරණය”යි කියනු ලැබේ.

§ 14. “ඇවැත්නි, ශෝක කිරීම නම් කවරේද?

ඇවැත්නි, තමනට හෝ තමන්ගේ කෙනෙකුට යම් විනාශයක් ව්‍යාසනයක් නිසා සත්වයාගේ සිත්හි එක්තරා එක්තරා දුක් ස්වභාවයක් වෙයි. ඇතුළත යම්, ශෝකයක්, තැවීමක්, තැවීම් ඇතිබවක්, ඇතුළත තැවීමක්, ඇතුළත අතිශයින් තැවීමක් වේද, ඇවැත්නි, මේ ශෝකයයි කියනු ලැබේ.

§ 15. “ඇවැත්නි, පරිදේවය නොහොත් වැළපීම කවරේද,

ඇවැත්නි,
ව්‍යාසනයකට පත් වූ විට, විනාශයකින් සිත් කැළඹුන විට සිතට එන දැඩි දුක් ස්වභාවය නිසා සත්වයා ට යම් ආදෙවයක්, පරිදෙවයක්, හැඬීමක්, වැළපීමක්, හැඬීම ඇති බවක්, වැළපෙන ස්වභාවයක් වේද, ඇවැත්නි, මේ වැළපීමයයි, කියනු ලැබේ.

§ 16. “ඇවැත්නි, කායික දුක නම් කවරේද?

ඇවැත්නි,
කයෙහි හටගන්නාවූ ශාරීරික දුකක්,
කයෙහි හටගන්නාවූ ආබාධයක් නිසා ඇති දුක් වේදනාවක්, නොසැපයක්, කයේ යමක් වැදීමෙන් හටගන්නාවූ දුකක් නොසැපයක්, විඳ ගැනීමක් වේද, ඇවැත්නි, මේ කායික දුකයයි කියනු ලැබේ

.

§ 17. “ඇවැත්නි, දෝමනස්ස නම් දොම්නස කවරේද?

ඇවැත්නි,
සිතෙහි හටගන්නාවූ අභ්‍යන්තර වූ සියුම් දුක, සිතෙහි හටගන්නාවූ අසතුට, දුක්වූ විඳ ගැනීමක් වේද, මනො සම්ඵස්සයෙන් හට ගන්නාවූ දුකක්, සැප නොවූ විඳගැනීමක් වේද, ඇවැත්නි, මෙය දොම්නසයයි කියනු ලැබේ.

§ “ඇවැත්නි, උපායාසය නොහොත් එපාවීම කලකිරීම යනු කවරේද?

ඇවැත්නි,
යම් වීනාශයකට පත්වූ විට ඔහුට ඇතිවෙන චිත්ත ස්වභාවය, දුක් ස්වභාවය, යම් වෙහෙසක්, දැඩිවූ ශෝකයක්, වෙහෙසට පැමිණි බවක්, ලොව කෙරෙහි, තමන් කෙරෙහි මහා කලකිරීමක් බඳු , එපාවීමක් බඳු ස්වභාවයකි. ඒ උපායාසයයි කියනු ලැබේ

.

§ 19. “ඇවැත්නි, කැමතිවූ යමක් නොලබාද එයද දුක් වේ, යනුවෙන් කුමක් අදහස් වේද?


ඇවැත්නි, ඉපදීම ස්වභාවකොට ඇත්තාවූ සත්වයන්ට මෙබඳු සිතක් පහළවේ.
‘අපි ඉපදීම ස්වභාව කොට ඇත්තාහු නොවෙයි නම්, ඒකාන්තයෙන් අපට යලි ඉපදීම නොපැමිණෙන්නේ නම් යහපතැයි’ කියායි.

මේ කැමැත්තෙන් හා ප්‍රාර්ථනාවෙන් සිදු නොවන්නකි. යලි උපතක් නොවේවා!” යි පැතුවද යලි සසරෙහි කිසියම් භවයක ඉපිදීම නැවැත්විය නොහැක. මෙයද කැමති යමක් නොලබා නම්, එයද දුක්වේ. යන ධර්මයට අඩන්ගු වුවකි.

ඇවැත්නි, දිරීම ස්වභාව කොට ඇති සත්වයන්ට තමන් ගේ දිරීම දැක මෙබඳු කැමැත්තක් ඇතිවේ.
‘අපි දිරීම ස්වභාවකොට ඇත්තාහු නොවේ නම්, ඒකාන්තයෙන් අප දිරීමට පත් නොවන්නේ නම් ඉතා හොඳය’ කියායි.

මේ කැමැත්තෙන් හා ප්‍රාර්ථනාවෙන් සිදු නොවන්නකි. මෙයද “කැමති යමක් නොලබා නම්, එයද දුක්වේ” යන ධර්මයට අඩන්ගු වුවකි.

ඇවැත්නි, ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇති සත්වයන්ට මෙබඳු කැමැත්තක් පහළවේ.
‘අපි ව්‍යාධිය ස්වභාවකොට ඇත්තාහු නොවන්නෙමු නම්, ඒකාන්තයෙන් අප ව්‍යාධියට පත් නොවන්නේ නම් , හොඳය’ කියායි. මේ කැමැත්තෙන් හා ප්‍රාර්ථනාවෙන් සිදු නොවන්නකි. මෙයද “කැමති යමක් නොලබා නම්, එයද දුක්වේ” යන ධර්මයට අඩන්ගු වුවකි

“ඇවැත්නි, මරණය ස්වභාවකොට ඇති සත්වයන්ට මෙබඳු කැමැත්තක් පහළවේ.
‘අපි මරණය ස්වභාවකොට නොවන්නෙමු නම්, ඒකාන්තයෙන් අපට මරණය නොපැමිණෙන්නේ නම් ඉතා හොඳය’ කියායි.
මේ කැමැත්තෙන් හා ප්‍රාර්ථනාවෙන් සිදු නොවන්නකි. මෙයද “කැමති යමක් නොලබා නම්, එයද දුක්වේ” යන ධර්මයට අඩන්ගු වුවකි

“ඇවැත්නි, ඇතුළත තැවීමය, වැළපීමය, කායික දුකය, චෛතසික දුකය, දැඩිවූ ආයාසය යන මොවුන් ස්වභාව කොට ඇති සත්වයන්ට මෙබඳු කැමැත්තක් උපදියි.
‘අපට ඇතුළත තැවීමය, විලාප කීමය, කායික දුකය, චෛතසික දුකය, දැඩිවූ ආයාසය යන මේ ස්වභාව නැත්තේ නම්, අපට ඒකාන්තයෙන් ශොක, පරිදෙව, දුක්, දොම්නස් යන මේවා ඇති නොවන්නේ නම් යහපති, කියායි.

මේ කැමැත්තෙන් හා ප්‍රාර්ථනාවෙන් සිදු නොවන්නකි. මෙයද “කැමති යමක් නොලබා නම්, එයද දුක්වේ” යන ධර්මයට අඩන්ගු වුවකි

අතිපුජ්‍ය බලන්ගොඩ ආනන්ද මෛත්‍රිය මහනායක ස්වාමින් වහන්සේ

§ 20. “ඇවැත්නි, සැකෙවින් පඤ්ච උපාදාන ස්කන්ධයෝ දුක් වෙති, ” යි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දේසනා කල සේක.
පඤ්ච උපාදාන ස්කන්ධයෝ යනු කවරහුද,

එනම් රූප උපාදාන ස්කන්ධය
වේදනා උපාදාන ස්කන්ධය,
සංඥො උපාදාන ස්කන්ධය,
සංස්කාර උපාදාන ස්කන්ධය,
විඥාන උපාදාන ස්කන්ධය යන මේවායි.

ඇවැත්නි, මේ නිසා සැකෙවින් පඤ්චොපාදාන ස්කන්ධයෝ දුක් වෙත්යයි කියන ලද්දේය. .

“ඇවැත්නි, මේ දුඃඛාර්‍ය්‍යසත්‍යයයි කියනු ලැබේ.

§ 21. “ඇවැත්නි, දුක්ඛසමුදය නම් ආර්‍ය්‍යසත්‍යය කවරේද?

නැවත භවය ගෙණදෙන්නාවූ (පොනෝ භවිකා)
සතුටුවීමයයි කියනලද ඇල්මෙන් යුක්තවූ (නන්දිරාග සහගතා)
ඒ ඒ තන්හි ඇළුම් කරන්නාවූ (තත්‍රතත්‍රා භි නන්දනී.)
තෘෂ්ණාව. වෙයි.

එනම්,
කාම තන්හාවය ,
භව තන්හාවය,
විභව තන්හාවය,
යන මේවායි. LINK

ඇවැත්නි, මේ දුක්ඛසමුදය ආර්‍ය්‍යසත්‍යයයි කියනු ලැබේ.

§ 22. “ඇවැත්නි, දුක්ඛ නිරෝධ ආර්‍ය්‍යසත්‍යය කවරේද?

ඒ තෘෂ්ණාවගේම ශෙෂ රහිතව (ඉතිරිවීමක් නැතිව) නොඇලීමෙන් යම් නිරෝධයක්, ත්‍යාගයක්, දුරලීමක්, මිදීමක්, ඇළුම් රහිත බවක් වේද, ඇවැත්නි, මෙය දුක්ඛනිරෝධ නම් ආර්‍ය්‍යසත්‍යයයි කියනු ලැබේ.

§ 23. “ඇවැත්නි, දුක් නිරුද්ධකිරීම පිණිස ගමන් කරන්නාවූ ප්‍රතිපදාව නම් ආර්‍ය්‍යසත්‍යය කවරේද?

මේ ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාඩ්ගික මාර්ගය මැයි. එනම්, සම්‍යක් දෘෂ්ටිය, සම්‍යක් සංකල්පය, සම්‍යක් වචනය, සම්‍යක් කර්මාන්තය, සම්‍යක් ආජීවය, සම්‍යක් ව්‍යායාමය, සම්‍යක් ස්මෘතිය, සම්‍යක් සමාධිය යනු මේවායි.

පුජනීය නාඋයනේ අරියධම්ම මහා ස්වාමින්වහන්සේ කල දේසනාව

§ 24. “ඇවැත්නි, සම්මා දිට්ඨිය යනු කුමක්ද ?
ඇවැත්නි,
දුක්ඛ සත්‍යය දැනීම ,
දුක්ඛ සමුදය සත්‍යය දැනීම,
දුක්ඛ නිරෝධ සත්‍යයෙහි දැනීම,
දුක් නිරුද්ධ කිරීම පිණිස පිළිපදින්නාවූ මාර්ග සත්‍යය දැනීම ,
ඇවැත්නි, මේ සම්‍යක් දෘෂ්ටියයි කියනු ලැබේ.

§ 25. “ඇවැත්නි, සම්මා සංකප්ප නොහොත් සම්‍යක් සංකල්පය නම් කවරීද?

  • කාමයන්ගෙන් සිත බැහැර කිරීමෙහි නෛෂ්කර්ම සංකල්පනාවය.
  • ක්‍රොධ නොකිරීම පිළිබඳ අව්සං‍යාපාද සංකල්පනාවය,
  • හිංසා නොකිරීම පිළිබඳ අවිහිංසා සංකල්පනාවය යන
    මේවාය.

ඇවැත්නි, මේ සම්‍යක් සංකල්පයයි කියනු ලැබේ.

§ 26. “ඇවැත්නි, සම්‍යක් වචනය කවරේද?

  • බොරු කීමෙන් වැළකීමය,
  • කේලාම් කීමෙන් වැළකීමය,
  • රළු වචන කීමෙන් වැළකීමය,
  • හිස් කථාවෙන් වැළකීමය යන
    මේ වායි

ඇවැත්නි, මේ සම්‍යක් වචනයයි කියනු ලැබේ.

§ 27. “ඇවැත්නි, සම්‍යක් කර්මාන්තය නම් සම්මා කම්මන්තය කවරේද?

  • සතුන් මැරීමෙන් වැළකීමය,
  • සොරකම් කිරීමෙන් වැළකීමය,
  • කාමයන්හි වරදවා හැසිරීමෙන් වැළකීමය
    යන මේ ආකාර කර්මාන්තයක යෙදීමය .

ඇවැත්නි, මේ සම්‍යක් කර්මාන්තයයි කියනු ලැබේ.

§ 28. “ඇවැත්නි, සම්‍යක් ආජීවය නම් කවරේද?

ඇවැත්නි,
යම් මනුෂ්‍යයෙකු වැරදි ජීවිකා වෘතිය හැර යහපත්වූ ජීවිකාවෙන් දිවි පැවැත්ම කෙරේද, ඇවැත්නි, මේ සම්‍යක් ආජීවයයි කියනු ලැබේ.

§ 29. “ඇවැත්නි, සම්‍යක් ව්‍යායාමය නම් කවරේද?

ඇවැත්නි,

  • යම් භික්ෂුවක් නූපන්නාවූ ලාමකවූ අකුශල ධර්මයන් ඉපදීම වලකනු පිණිස කැමැත්ත උපදවයි. ව්‍යායාම කරයි. වීර්‍ය්‍ය පටන්ගනියි. සිත දැඩිකර ගණියි, උත්සාහ කරයි.
  • උපන්නාවූ ලාමකවූ අකුසල ධර්මයන් දුරුකිරීම පිණිස කැමැත්ත උපදවයි. වෑයම් කරයි. වීර්‍ය්‍යය පටන්ගනියි. සිත දැඩිකර ගනියි. උත්සාහ කරයි.
  • නූපන්නාවූ කුසල ධර්මයන් ඉපදීම පිණිස කැමැත්ත උපදවයි. වෑයම් කරයි. වීර්‍ය්‍යය පටන්ගනියි. සිත දැඩිකර ගනියි. උත්සාහ කරයි.
  • උපන්නාවූ කුසල කර්මයන් පැවැත්ම පිණිස, මුළා නොවීම පිණිස, වැඩිවීම පිණිස, මහත්වීම පිණිස, භාවනාවෙන් සම්පූර්ණ කිරීම පිණිස ආලය උපදවයි වෑයම් කරයි. වීර්‍ය්‍යය පටන්ගනියි. සිත දැඩිකර ගනියි. උත්සාහ කරයි.

ඇවැත්නි, මේ සම්‍යක් ව්‍යායාමයයි කියනු ලැබේ.

§ 30. “ඇවැත්නි, සම්‍යක් ස්මෘතිය නම් කවරේද?

ඇවැත්නි,

  • භික්ෂුවක් කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍ය ඇතිව , මනා සතියෙන් යුක්තව, මනාවූ දැනුමින් , ලෝකයෙහි ලෝභය හා දොෂය දුරුකොට සියළු කයෙහි කය අනුව බලමින් වාසය කරයි.
  • වේදනාවන්හි වේදනාවන් අනුව බලන්නේ, කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍යය ඇත්තේ, මනා දැනුම් ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ස්කන්ධ ලෝකයෙහි ලෝභය හා දොෂය දුරු කොට වාසය කරයි.
  • සිතෙහි සිත අනුව බලන්නේ කෙළෙස් තවන වීර්‍ය්‍යය ඇත්තේ, මනා දැනුම් ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ලෝකයෙහි ලෝභය හා දොෂය දුරුකොට වාසය කරයි. කෙලෙස් තවන වීර්‍ය්‍යය ඇත්තේ, මනා දැනුම් ඇත්තේ, සිහි ඇත්තේ, ලෝකයෙහි ලෝභය හා දොෂය දුරුකොට ධර්මයන්හි ධර්මය අනුව දකිමින් වාසය කරයි.

ඇවැත්නි, මෙය සම්‍යක් ස්මෘතියයි කියනු ලැබේ.

§ 31. “ඇවැත්නි, සම්‍යක් සමාධිය නම් කවරේද?


ඇවැත්නි,

  • භික්ෂුවක් කාමයන්ගෙන් වෙන්ව අකුශල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්ව විතර්ක සහිතවූ, විචාර සහිතවූ, විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති ප්‍රථමධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි.
  • විතර්ක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමෙන් අධ්‍යාත්මයෙහි පැහැදීම ඇති සිත පිළිබඳ එකඟ බැව් ඇත්තාවූ, විතර්ක සහිතවූ, විචාර රහිතවූ, සමාධියෙන් හටගත් ප්‍රීතිය හා සැපය ඇති ද්විතීයධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි.
  • ප්‍රීතිය ඉක්මවීමෙන් උපෙක්ෂා ඇත්තේ වාසය කෙරෙයි. සිහියෙන් යුක්තවූයේ, කයින් සැප විඳියි. යම් ධ්‍යානයක් උපෙක්ෂා ඇත්තේ, සිහියෙන් යුක්තවූයේ, සැප විහරණය ඇත්තේයයි ආර්‍ය්‍යයෝ කියත්ද ඒ තෘතීයධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි.
  • සැපය නැතිකිරීමෙන් දුක් නැති කිරීමෙන් කල් ඇතිවම සොම්නස් දොම්නස් දෙක අතුරුදන් කිරීමෙන් දුක් නැත්තාවූද, සැප නැත්තාවූද උපෙක්ෂාවෙන් හටගත් සිහිය පිළිබඳ පිරිසිදු බැව් ඇති චතුර්ථධ්‍යානයට පැමිණ වාසය කරයි.

ඇවැත්නි, මේ සම්‍යක් සමාධියයි කියනු ලැබේ.

ඇවැත්නි, මේ දුක් නිරුද්ධකිරීම පිණිස ගමන් කරන්නාවූ මාර්ගය නම්, ආර්‍ය්‍යසත්‍යය යි කියනු ලැබේ.

§ 32. “ඇවැත්නි, අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්ධවූ තථාගතයන් වහන්සේ විසින් බරණැස් නුවර මිගදාය නම්වූ ඉසිපතනාරාමයෙහි මහණෙකු විසින් හෝ බමුණෙකු විසින් හෝ දෙවියකු විසින් හෝ මරුවෙකු විසින් හෝ බඹෙකු විසින් හෝ ලෝ කිසිවෙකු විසිනුත් නො නැවැත්විය හැකි නිරුත්තරවූ ධර්මචක්‍රය පවත්වනලදී.

එනම්, මේ සිව්වැදෑරුම්වූ ආර්‍ය්‍ය සත්‍යයන් ප්‍රකාශ කීරීමය,
දේසනා කිරීමය, පැනවීමය, පිහිටුවීමය, විවරණ කිරීමය, විග්‍රහ කිරීමය, බොහෝ සේ ප්‍රකට කිරීමය, යනුයි.

ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිර ස්වාමින් වහන්සේ මෙසේ ප්‍රකාශ කෙළේය.

සතුටු සිත් ඇත්තාවූ ඒ භික්ෂූහු ආයුෂ්මත් ශාරීපුත්‍ර ස්ථවිරයන්ගේ වචනය සතුටින් පිළිගත්තාහුයි.

එකළොස් වැනිවූ සච්චවිභංග සූත්‍රය නිමි.

MN 03-02-06 ඉසිගිලි සූත්‍රය

පාළි සුත්‍රය සජ්ජායනා කිරීම අසන්න

වන්දනා මාන කිරීම සෑම ආගමක දැකිය හැක. වන්දනා කිරීම පලක් නැති ක්‍රියාවකි’යි කියන්නෝ ද බොහෝ වෙති. මැටි වලින් සැදු පිළිමයකට කෑම පුජාකිරීම අපරාධයකැයි ගිය සතියේ උපාසකයෙක් මට ලියා එවීය. වන්දනාවේ, පුජාවේ අර්ථය නොදන්නා නිසා මෙසේ බුද්ධිමත් මනුෂ්‍යයා අතරමං වී ඇත. මේ ඉසිගිලි සුත්‍රයේදී භාහ්යවතුන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන්නේ යමෙක් පුද පුජා කරන්නේ, වන්දනා කරන්නේ ඒ පිදුම් ලබන්නාගේ ගුණයට බවය. වන්දනා කරත්දී ඒ ගුණයම සිහියා නගා ගනිමින් , ඒ ගුණයෙන් අල්ප මාත්‍රයක් හෝ මමත් වඩා ගනිමි’යි සිතාගෙන වන්දනා කිරීම කෙතරම් වැදගත් දැයි මේ පිටුවේ අඩංගු කල පුජ්‍ය උඩුදුම්බර කාශ්‍යප හිම්යන්ගේ සුත්‍ර විවරණ ධර්ම දේශනා වෙන්ද කියැවේ. පුජාවෙන් , දානයෙන්, වන්දනාවෙන් ඒ පිදුම ලබන්නාට ලැබෙන දෙයක් නැති තරම්ය. දානය නම් වළඳන්නට ආහාර වේලක් පමණක්ය. නමුත් ඉන් වඩා ප්‍රතිලාභය ලබන්නේ දෙන තැනැත්තාය. එසේ තමන් ලබා ගන්නා කුසලය, පින එසේ ලබන්නේ ඔහුගේ මනස කෙතරම් ඒ ක්‍රියාවට දායක වී දැයි යන කරුණ අනුවය. සිත සියල්ලටම ප්‍රධාන වන බව මතකයේ තබාගෙන මුළු හිතින්, ශ්‍රද්ධාවෙන් ඒ ක්‍රියාව කිරීම අනේක වරක් ඔබට යහ ඵල ගෙන දෙන්නේය.

පුජ්‍ය උඩුදුම්බර කාශ්‍යප හිමි කල සුත්‍ර විවරණය

§ 1 .මා විසින් මෙසේ අසනලදී.
එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර ඉසිගිලි පර්වතයෙහි වැඩ වසනසේක. එහිදී දිනක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි”යි භික්ෂූන්ට කථාකළසේක.
“ස්වාමීනි”යී ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළසේක.

§ 2. “මහණෙනි, ඔබට මේ ඉදිරියේ ඇති වේහාර පර්වතය පෙනෙන්නේද?”
“එසේය ස්වාමීනි,”
මහණෙනි, මේ වේහාර පර්වතයට මීට පෙර වෙනත් නමක් විය. අනික් ව්‍යවහාරයක් විය.
“මහණෙනි, ඔබට ඊට ඔබ්බෙන් වන පාණ්ඩව පර්වතය පෙනෙන්නේද?”
“එසේය ස්වාමීනි,”
“මහණෙනි, මේ පාණ්ඩව පර්වතයටද පෙර අනික් නමක් විය. අනික් ව්‍යවහාරයක්ම විය.

“මහණෙනි, ඔබට ඔබට ඊට ඔබ්බෙන් ඇති වෙපුල්ල පර්වතය පෙනෙන්නේද?”
“එසේය ස්වාමීනි,”
“මහණෙනි, මේ වෙපුල්ල පර්වතයටද පෙර අනික් නමක් විය. අනික් ව්‍යවහාරයක්ම විය.

“මහණෙනි, ඔබට ඔබට ඊට ඔබ්බෙන් වන ගිජ්ඣකුට පර්වතය පෙනෙන්නේද?”
“එසේය ස්වාමීනි,”
“මහණෙනි, මේ ගිජ්ඣකූට පර්වතයටද පෙර අනික් නමක්ම විය. අනික් ව්‍යවහාරයක්ම විය.

§ 3 . “මහණෙනි, මේ ඉදිරියේ ඇති ඉසිගිලි පර්වතය පෙනෙන්නේද?”
“එසේය ස්වාමීනි,”
“මහණෙනි, මේ ඉසිගිලි පර්වතයට මීට පෙරද, මෙම නමම විය. මේ ව්‍යවහාරයම විය.

§ 4 .“මහණෙනි, පෙරවූ දෙයක් කියමි. පන්සියයක් පසේ බුදු වරු මේ ඉසිගිලි පර්වතයෙහි බොහෝ කාලයක් වැඩ විසූහ. උන්වහන්සේලා මෙම පර්වතයට එනවා මිනිසුන්ට දක්නා ලැබෙත්. පැමිණියාවූ උන්වහන්සේලා දක්නා නොලැබෙත්.

“මනුෂ්‍යයෝ ඒ කාරණය දැක ‘මේ පර්වතය මේ ඍෂීන් ගිල ගන්නේයයි’ කීහ.
ඒ හේතුවෙන් මේ පර්වතයට ‘ඉසි වරු ගිලගන්නා පර්වතය’ නොහොත් ඉසිගිලි’ යන නම ප්‍රසිද්ධ විය.

“මහණෙනි, ඒ පසේ බුදුවරයන්ගේ නම් ප්‍රකාශ කරන්නෙමි. මහණෙනි, පසේ බුදුවරයන්ගේ නම් දේශනා කරන්නෙමි. එය අසව්, මැනවින් මෙනෙහි කරව්. කියන්නෙමියි” වදාළසේක.
“එසේය ස්වාමීනි”යි ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උත්තර දුන්හ.
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළසේක.

§ 4 , “මහණෙනි, ‘අරිට්ඨ’ නම් පසේ බුදු තෙමේ මේ ඉසිගිලි පර්වතයෙහි බොහෝ කලක් විසූයේය.
මහණෙනි, ‘උපරිට්ඨ’ නම් පසේ බුදු තෙමේ මේ ඉසිගිලි පර්වතයෙහි බොහෝ කලක් විසූයේය.
මහණෙනි, ‘තගරසිඛී’1097 නම් පසේ බුදු තෙමේ මෙම ඉසිගිලි පර්වතයෙහි බොහෝ කලක් විසුයේය.

[1097:- තගර යන පසේ බුදුන් වහන්සේ ගැන උදාන 5.4/50 හිද සංයුක්ත නිකායේ SN 3.20 හිද සඳහන් වේ.] පසේ බුදුන් ද


මහණෙනි, ‘යසස්සී’ නම් පසේ බුදුන් ද, ‘සුදස්සන’ නම් පසේ බුදුන් ද ,
‘පියදස්සී’ නම් පසේ බුදුන් ද , ‘ගන්ධාර’ නම් පසේ බුදුන් ද,
‘පිණ්ඩොල’ නම් පසේ බුදුන් ද , ‘උපාසභ’ නම් පසේ බුදුන් ද,
‘නීත’ නම් පසේ බුදුන් ද, ‘තථ’ නම් පසේ බුදුන් ද
මෙම ඉසිගිලි පර්වතයෙහි බොහෝ කලක් විසුයේය.

මහණෙනි, ‘සුතවා’ නම් පසේ බුදුන් ද මෙම ඉසිගිලි පර්වතයෙහි බොහෝ කලක් විසුයේය. මහණෙනි, ‘භාවිතත්ත’ නම් පසේ බුදුන් ද මෙම ඉසිගිලි පර්වතයෙහි බොහෝ කලක් විසුයේය, යනුයි.

“සත්වයන් අතුරෙන් සාරවූ දුක් නැති කළාවූ තෘෂ්ණාව ක්ෂය කළාවූ යහපත් ප්‍රත්‍යෙකබොධියට පැමිණියාවූ ඒ කෙලෙස් හුල් උදුරා දැමූ මිනිසුන්ට උත්තමවූ පසේබුදුවරයන් වහන්සේලාගේ නම් මා විසින් කියනු ලැබේ. එය අසව්.

§ 5 , අරිට්ඨ නම් පසේබුදුය, උපරිට්ඨ නම් පසේබුදුය, තගරසිඛී නම්පසේබුදුය, යසස්සී නම් පසේබුදුය, සුදස්සන නම් පසේබුදුය, පියදස්සී නම් පසේබුදුය, ගන්ධාර නම් පසේබුදුය, පිණ්ඩොල නම් පසේබුදුය, උපාසභය නම් පසේබුදුය, නීත නම් පසේබුදුය, තථ නම් පසේබුදුය, සුතවා නම් පසේබුදුය, භාවිතත්ත නම් පසේබුදුය, සුම්භ නම් පසේබුදුය, සුභ නම් පසේබුදුය, වෙථුල නම් පසේබුදුය, අඨම නම් පසේබුදුය, මෙඝ නම් පසේබුදුය, අනීග නම් පසේබුදුය, සුදාඨ නම් පසේබුදුය, හිංගුල නම් *පසේබුදුය, හිංගය නම් පසේබුදුය, යන මොවුහු මනානුභාව ඇති භව ගමන වැළකූ පසේබුදුවරයෝ වෙති.

“චුල්ලජාලී මහාජාලී නම් පසේබුදුවරු දෙනමය,
අඨක නම් පසේබුදුය,
කොසල නම් පසේබුදුය,
සුබාහු නම් පසේබුදුය,
උපනෙමිස නම් පසේබුදුය,
නෙමිස නම් පසේබුදුය,
සන්තචිත්ත නම් පසේබුදුය,
සච්ච නම් පසේබුදුය,
තථ නම් පසේබුදුය,
විරජ නම් පසේබුදුය,
පණ්ඩිත නම් පසේබුදුය,
කාල නම් පසේබුදුය,
උපකාල නම් පසේබුදුය,
විජිත නම් පසේබුදුය,
ජිත නම් පසේබුදුය,
අංග නම් පසේබුදුය,
පංග නම් පසේබුදුය,
භුතිජ්ජිත නම් පසේබුදුය.

§ 6 , .දුකට මුල්වූ ක්ලෙශ නැතිකළාවූ විපස්සී නම් පසේ බුදුය,
මාරබල ජය ගත් අපරාජිත නම් පසේබුදුය, යන මුන් වහන්සේලාද,
සත්ථා නම් පසේබුදුය, පවත්තා නම් පසේබුදුය,
සරභංග නම් පසේබුදුය, ලොමහංස නම් පසේබුදුය,

උච්චංගමාය නම් පසේබුදුය. අසිත නම් පසේබුදුය,
අනාසව නම් පසේබුදුය, මනොමය නම් පසේබුදුය.
මානච්ඡිද නම් පසේබුදුය, බන්ධූමා නම් පසේබුදුය,
තදධීමුත්ත නම් පසේබුදුය, විමලනම් පසේබුදුය,

කෙතුමා නම් පසේබුදුය, කෙතුම්බ රාග නම් පසේබුදුය,
මාතංග නම් පසේබුදුය, අරිය නම් පසේබුදුය,
අච්චුත නම් පසේබුදුය, අච්චුතගාම නම් පසේබුදුය,
බ්‍යාමක නම් පසේබුදුය, සුමංගල නම් පසේබුදුය,

දබ්බිල නම් පසේබුදුය, සුප්පතිඨිතනම් පසේබුදුය,
අසය්හනම් පසේබුදුය, ඛෙමාභිරත නම් පසේබුදුය,
සොරත නම් පසේබුදුය, දුරන්නය නම් පසේබුදුය,
සංඝ නම් පසේබුදුය උච්චය නම් පසේබුදුය, යන මොවුහුද,

සය්හ නම් පසේබුදුය, අනොමනික්කම නම් පසේබුදුය,
ආනන්ද නම් පසේබුදුය, නන්ද නම් පසේබුදුය
උපනන්ද නම් පසේ බුදුය, යන මේ එක නමින්
සතර දෙන බැගින් දොළොස් නමක්ද,

භාරද්වාජ නම් බුද්ධතෙමේද, බොධි නම් පසේබුදුය,
මහානාම නම් පසේබුදුය, උත්තර නම් පසේබුදුය,
කෙසි නම් පසේබුදුය, සිඛි නම් පසේබුදුය,
සුන්දර නම් පසේබුදුය, භාරද්වාජ නම් පසේබුදුය,

තිස්ස නම් පසේබුදුය, උපතිස්ස නම් පසේබුදුය,
යන භව බැඳුම් සුන් කළ පසේබුදුවරයෝද,
තෘෂ්ණාව ක්ෂය කළ උපසීදරී නම් පසේබුදුන්ද, සීදරී නම් පසේබුදුන්ද,
වීතරාගීවූ මංගල නම් පසේබුදුන්ද, විය.

“දුකට මුල්වූ තෘෂ්ණාව සිඳි උසභ නම් පසේබුදු තෙමේද,
ශාන්ත පදයට පැමිණි උපනීත නම් පසේබුදු තෙමේද,
උපොසථ නම් පසේබුදුය, සුන්දර නම් පසේ බුදුය,
සච්චනාම නම් පසේබුදුය, ජෙත නම් පසේබුදුය,

ජයන්ත නම් පසේබුදුය, පදුම නම් පසේබුදුය,
උප්පල නම් පසේබුදුය, පදුමුත්තර නම් පසේබුදුය,
රක්ඛිත නම් පසේබුදුය, පබ්බත නම් පසේබුදුය,
මානත්ථද්ධ නම් පසේබුදුය, වීතරාග නම් පසේබුදුය,

යන මොහුද, මැනවින් මිදුනු සිත් ඇති කණ්හ නම් පසේබුදු තෙමේද, යන භව ගමන වැළැක්වූ මහත් ආනුභාව ඇති සියළු කෙලෙස් බැඳුම් සිඳදැමූ මහර්ෂිවූ පිරිනිවණට පැමිණි මේ පසේබුදුවරයන් වහන්සේලාද, අන්‍යවූ අප්‍රමාණ පසේබුදුවරයන් වහන්සේලාද මතක් කොට මේ ඉසිගිලිය වන්දනා කරව්.”